Ο υπουργός Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου έδειξε για άλλη μια φορά τη στάση της Τουρκίας υπέρ του διαλόγου, της συνεργασίας και της λύσης καλώντας την Ελλάδα σε διερευνητικές συνομιλίες στις 11 Ιανουαρίου.

Δηλώνοντας ότι η Τουρκία θα φιλοξενήσει τις διαπραγματεύσεις, το κάλεσμα του Τσαβούσογλου στις αντιπροσωπείες να καθορίσουν ημερομηνία διαπραγμάτευσης απαντήθηκε γρήγορα.

Μετά τις συναντήσεις μεταξύ του τουρκικού και του ελληνικού υπουργείου Εξωτερικών, αποφασίστηκε να πραγματοποιηθεί ο 61ος γύρος διερευνητικών συνομιλιών στην Κωνσταντινούπολη στις 25 Ιανουαρίου.

Ο Έλληνας πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης έδωσε επίσης το μήνυμα ότι θα συμμετάσχουν στις διερευνητικές συνομιλίες με την Τουρκία στις 20 Ιανουαρίου “με αισιοδοξία και αυτοπεποίθηση”.

Από την άλλη πλευρά, αναμένεται ότι οι διερευνητικές συνομιλίες μεταξύ Αθήνας και Άγκυρας θα συμβάλουν στην απόκτηση θετικής δυναμικής στις σχέσεις της Τουρκίας με την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ).

Οι διαπραγματεύσεις ξεκινούν ξανά μετά από 5 χρόνια

Οι πρώτες διερευνητικές συνομιλίες μεταξύ Τουρκίας και Ελλάδας πραγματοποιήθηκαν στην Άγκυρα το 2002 μεταξύ των υφυπουργών των υπουργείων Εξωτερικών των δύο χωρών.

Μέχρι το 2016, πραγματοποιήθηκαν 60 γύροι συναντήσεων μεταξύ των μερών. Η τελευταία συνάντηση, ο 60ος γύρος, πραγματοποιήθηκε στην Αθήνα τον Μάρτιο του 2016.

Μετά από αυτήν την ημερομηνία, οι διαπραγματεύσεις, οι οποίες είχαν διακοπεί στην Ελλάδα λόγω της διστακτικής στάσης της τότε κυβέρνησης του πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα, συνεχίστηκαν με τη μορφή πολιτικών διαβουλεύσεων, αλλά δεν μπόρεσαν να επιστρέψουν στο εξερευνητικό πλαίσιο.

Η αυξανόμενη ένταση μεταξύ των δύο χωρών στην Ανατολική Μεσόγειο αποκάλυψε για άλλη μια φορά τη σημασία της καθιέρωσης διαλόγου μεταξύ των μερών.

Μηνύματα ικανοποίησης και υποστήριξης από την Ευρωπαϊκή Ένωση και τα κράτη μέλη της ΕΕ

Η αναζήτηση της Άγκυρας για λύση στα διμερή προβλήματα μέσω διαλόγου και διαπραγματεύσεων θεωρείται θετικό βήμα στις σχέσεις της Τουρκίας με την ΕΕ.

Από την άλλη πλευρά, η απόφαση επανεκκίνησης των διερευνητικών συνομιλιών μεταξύ Αθήνας και Άγκυρας χαιρετίστηκε από την ΕΕ και τα κράτη μέλη της.

Ο υπουργός Εξωτερικών της Βρετανίας για την Ευρώπη, Βέντι Μόρτον, ο υπουργός Εξωτερικών της Ιταλίας Λουίτζι Ντι Μάιο, η εκπρόσωπος του γερμανικού υπουργείου Εξωτερικών Μαρία Άντεμπαχρ και το ισπανικό υπουργείο Εξωτερικών ανακοίνωσαν ότι «χαιρετίζουν» την απόφαση επανέναρξης διερευνητικών συνομιλιών μεταξύ Τουρκίας και Ελλάδας.

Εκτός από τα θετικά μηνύματα από τις χώρες της ΕΕ, ο εκπρόσωπος Τύπου της Επιτροπής Πίτερ Στάνο είπε επίσης ότι η ΕΕ μπορεί να υποστηρίξει την Ελλάδα στις διερευνητικές συνομιλίες της με την Τουρκία, εάν το ζητήσει.

Σε συνάντηση με τον Τσαβούσογλου στις Βρυξέλλες στις 21 Ιανουαρίου, ο Highπατος Εκπρόσωπος της ΕΕ για Εξωτερικές Σχέσεις και Πολιτική Ασφάλειας Josep Borrell δήλωσε ότι έχουν δηλωθεί προθέσεις σχετικά με διερευνητικές συνομιλίες μεταξύ Τουρκίας και Ελλάδας και αναμένουν ότι αυτές θα τεθούν σε εφαρμογή.

Κατά τις προκαταρκτικές προετοιμασίες για τις διερευνητικές συνομιλίες, η χρήση υβριστικών δηλώσεων κατά του Ισλάμ και των Μουσουλμάνων από τον Έλληνα Αρχιεπίσκοπο Ιερώνυμο σε συνέντευξη σε τηλεοπτικό κανάλι θεωρείται ως βήμα υπονόμευσης της διαδικασίας.

Ενώ το περιεχόμενο των συνομιλιών είναι εμπιστευτικό, τα θέματα είναι ανοιχτά

Στη διερευνητική μέθοδο συνάντησης, η οποία χρησιμοποιείται γενικά όταν υπάρχουν πολλά προβλήματα μεταξύ των μερών στη διπλωματία, αποσκοπεί στη βελτίωση του διαλόγου μεταξύ των μερών.

Στις διερευνητικές συνομιλίες, στις οποίες συζητούνται οι απόψεις και οι θέσεις και των δύο πλευρών πριν από τη λήψη απόφασης, τα προβλήματα αντιμετωπίζονται γενικά σε πακέτα και αποσκοπεί στην επίλυση όλων των προβλημάτων.

Αν και η ατζέντα και το περιεχόμενο των διερευνητικών συνομιλιών μεταξύ των υπουργείων Εξωτερικών της Τουρκίας και της Ελλάδας παραμένουν μυστικές, είναι γνωστό ότι τα θέματα που συζητούν οι δύο χώρες στο τραπέζι είναι περιορισμένα.

Μέσα από τις συνομιλίες, είναι επιθυμητό να δοθεί μια “δίκαιη, μόνιμη και ολοκληρωμένη” λύση στα προβλήματα του Αιγαίου που μπορούν να αποδεχτούν και οι δύο πλευρές.

Πιστεύοντας ότι τα προβλήματα του Αιγαίου πρέπει να επιλυθούν με ειρηνικές μεθόδους σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο, η Τουρκία τονίζει σε κάθε ευκαιρία ότι θέλει να αντιμετωπίσει τις διαφορές με την Ελλάδα για τα κύρια χωρικά ύδατα, την υφαλοκρηπίδα, τον αφοπλισμό των νησιών, το νομικό καθεστώς γεωγραφικών σχηματισμών και το πλάτος του εθνικού εναέριου χώρου στο σύνολό του.

Από την άλλη πλευρά, η Τουρκία στοχεύει στην προστασία των δικαιωμάτων των ανθρώπων της Τουρκικής Δημοκρατίας της Βόρειας Κύπρου (ΤΔΒΚ), καθώς και στην προστασία των δικών της δικαιωμάτων, επιδεικνύοντας μια στάση που ευνοεί τη δικαιοσύνη, τη δικαιοσύνη και τη συνεργασία πάνω απ ‘όλα στην οριοθέτηση η υφαλοκρηπίδα και η αποκλειστική οικονομική ζώνη (ΑΟΖ) στην Ανατολική Μεσόγειο.