ΠΑΔΟΥΑ – Στον ελεύθερο χρόνο του δεν παρακολουθεί αγώνες της Ίντερ των οποίων είναι μεγάλος οπαδός. Το συναίσθημα θα ήταν υπερβολικό, δεν θα άντεχε και επομένως κάθε 20 λεπτά ελέγχει το αποτέλεσμα στο διαδίκτυο. Στη δουλειά, από την άλλη, τα συναισθήματα παραμένουν έξω από την πόρτα του χειρουργείου, γιατί μόνο ένα πράγμα έχει σημασία: η ηθική, δηλαδή να μπορείς να θεραπεύεις τον ασθενή με διαύγεια, αλλά και δημιουργικότητα, θάρρος και εμπειρία.

Και ο Gino Gerosa, διευθυντής του UOC της Καρδιοχειρουργικής στην Πάντοβα, τα κατάφερε επίσης την περασμένη 11η Μαΐου, όταν ήταν ο πρώτος στον κόσμο που επανεκκίνησε μια καρδιά που ήταν νεκρή για 20 λεπτά στο στήθος ενός ασθενούς με τερματική καρδιακή ανεπάρκεια. . Και δεν είναι το μόνο ρεκόρ που κατέχει, αλλά ακόμα κι αν μιλάει όλη η διεθνής επιστημονική κοινότητα για αυτόν, δεν στεναχωριέται, σαν καλός «βουνίσιος», όπως ορίζει ο ίδιος, γεννημένος πριν από 65 χρόνια στο Ροβερέτο.

Καθηγητής, ρεκόρ τον Μάιο, αλλά και τον Μάρτιο είχε σημειώσει άλλο.
«Σε εκείνη τη συγκυρία, έχοντας επινοήσει τον όρο «μικροεπεμβατική καρδιοχειρουργική» με είχε δώσει τεράστια ικανοποίηση. Ναι, γιατί σε μία μόνο χειρουργική συνεδρία είχαν επιλυθεί τρεις καρδιακές παθήσεις με παρέμβαση με πάλλουσα καρδιά και χωρίς εξωσωματική κυκλοφορία σε 62χρονο που μετά από λίγες μέρες έφυγε από το νοσοκομείο σε άψογη κατάσταση. Χρειάστηκαν 5 χρόνια για να αποδεχτεί τον όρο η παγκόσμια καρδιοχειρουργική κοινότητα, αλλά το καταφέραμε.

Στις αρχές αυτού του μήνα, ωστόσο, έγινε μια κούρσα για να πάρει το εντάξει από το Εθνικό Κέντρο Μεταμοσχεύσεων που της επέτρεψε να τρέξει με ασθενοφόρο στο Τρεβίζο για να πάρει μια καρδιά από ένα πτώμα. Τι αισθήσεις βίωσε;
«Μεγάλη εσωτερική γαλήνη, γιατί ήξερα ότι ήταν μια επικίνδυνη και απρόβλεπτη επέμβαση, αλλά ένα καθήκον απέναντι στον ασθενή, στον οποίο ήταν απαραίτητο να εξασφαλιστεί ένα όφελος. Ήμουν σε ένα είδος αταραξίας, γιατί το να κοιτάς και να παρατηρείς σε προστατεύει από το άγχος, από την ανησυχία, από τα αρνητικά συναισθήματα που είναι επιβλαβή. Το να σώζουμε ανθρώπους είναι υπονοούμενο στη δουλειά μας, δεν χρειάζεται να το υπενθυμίζουμε στον εαυτό μας, θα ήταν άχρηστο και ρητορικό».

Ούτε ένα συναίσθημα, λοιπόν;
«Ναι, και πολύ, στο τέλος, όταν είπα στον μπαμπά του αγοριού ότι η καρδιά είχε ξαναρχίσει και με ευχαρίστησε. Του είπα να περιμένει το εξιτήριο, αλλά μου απάντησε: «όπως και να πάει, πρέπει να πω ευχαριστώ, που μας ακούσατε και μας καλωσορίσατε». Λόγια που είχαν μεγάλη αξία για μένα, ανταποδίδοντάς μου τις προσπάθειες και την προσπάθεια, γιατί αυτός ο πατέρας είχε καταλάβει πλήρως τι κρύβεται πίσω από την επιχείρηση για να βοηθήσει τον γιο του».

Αυτή τη φορά πήγε να πάρει το όργανο από πτώμα, αλλά πριν από λίγα χρόνια έφυγε με αεροπλάνο για να ανακτήσει έναν μικρό ασθενή στην Ελλάδα.
«Ήταν ένα αγόρι 5 ετών, επίσης σε απελπιστικές συνθήκες. Μόλις έφτασα, τον συνέδεσα με το Ecmo, την εξωτερική αντλία που επιτρέπει την εξωσωματική οξυγόνωση, και τον έβαλα σε ένα ασθενοφόρο φορτωμένο σε ένα στρατιωτικό αεροπλάνο, το οποίο μας πήγε στην Ιταλία. Μέσα σε λίγο καιρό μεταμοσχεύσαμε την καρδιά του και είναι καλά. Αλλά και σε εκείνη την περίπτωση δεν άφησα τον εαυτό μου να με κυριεύουν συναισθήματα για να μη χάσω τη διαύγεια που χρειάζεται για να σωθεί το παιδί».

Είστε μια παγκόσμια αριστεία στο χειρουργείο, αλλά και στον τομέα της έρευνας, και στα συρτάρια του γραφείου σας υπάρχουν ξενομοσχεύματα και τεχνητές καρδιές, που διαμορφώνουν την καρδιοχειρουργική του μέλλοντος.
«Αυτές είναι οι ευκαιρίες που πρέπει να επιδιώξει ο κόσμος της επιστήμης για να δώσει απαντήσεις σε ασθενείς με τερματική καρδιακή ανεπάρκεια, οι οποίοι βρίσκουν τη θεραπευτική απάντηση μόνο στην αντικατάσταση της καρδιάς. Για το πρώτο υπάρχουν δύο επιλογές. Κατ’ αρχήν, η χρήση του οργάνου γενετικά τροποποιημένων χοίρων για την αποφυγή μιας υπεροξείας αντίδρασης απόρριψης, η οποία έχει ήδη πραγματοποιηθεί στη Βαλτιμόρη σε έναν άνδρα τόσο διακυβευμένο, που δεν θα μπορούσε να λάβει ένα από έναν δότη, επειδή θα ήταν “σπατάλη” εμφυτέψτε το σε αυτόν και όχι σε ένα θέμα με περισσότερες δυνατότητες. Η άλλη υπόθεση είναι να χρησιμοποιούνται πάντα καρδιές χοίρου, αλλά αποκυτταρωμένες: στην πράξη, το ικρίωμα παραμένει και επανακατοικείται με πολυδύναμα βλαστοκύτταρα που λαμβάνονται από τον δέκτη και επομένως δεν χρειάζεται ανοσοκατασταλτική θεραπεία».

Και που είμαστε;
«Περάσαμε τη φάση της αποκυτταροποίησης και βρισκόμαστε στη δεύτερη φάση, δηλαδή αυτή του επαναπληθυσμού με βλαστοκύτταρα, η οποία όμως είναι ακόμα αρχική και θα πάρει άλλα 3 χρόνια. Για το λόγο αυτό είναι ευπρόσδεκτη η συλλογή από δότες σε καρδιακό θάνατο, γεγονός που αυξάνει τη διαθεσιμότητα των καρδιών κατά 30%.

Και το τεχνητό;
«Θα ήταν ιδανικό να το έχουμε σε ένα ράφι στο χειρουργείο διαθέσιμο όταν χρειάζεται. Αλλά πρέπει να είναι αθόρυβο, όχι θορυβώδες όπως αυτό που χρησιμοποιήσαμε στην Πάντοβα το 2007, και στη συνέχεια μικρό για να το προσαρμόσουμε σε “όλα τα μεγέθη” και με εξαιρετική βιοσυμβατότητα για να εγγυάται καλή ποιότητα ζωής. Μια πρόκληση για το ιταλικό σύστημα που δουλεύουμε: αν υπάρξει χρηματοδότηση σε πέντε χρόνια θα είμαστε έτοιμοι».

Στο μεταξύ, οι μαθητές ακολουθούν τα βήματά του.
«Ο Tommaso Bottio στο Μπάρι, ο Andrea Coli στην Πίζα και ο Gianluca Torregrossa στις ΗΠΑ τα πάνε πολύ καλά, όπως και οι συνεργάτες μου στην Πάντοβα τους οποίους είμαι ευγνώμων. Τι του έμαθα; Να είναι ο πρώτος που θα φτάσει στο νοσοκομείο και ο τελευταίος που θα φύγει και το κατάλαβαν. Μια νοοτροπία μου, που απέκτησα στα 15 μου και δόκιμος της στρατιωτικής σχολής Nunziatella».

Πως περνας τον ελευθερο χρονο σου?
«Μου αρέσει να πηγαίνω στα βουνά, να κάνω σκι, να κάνω πεζοπορία, να παίζω γκολφ και τένις. Και να είμαι με τα τρία μου παιδιά και τον μικρό μου ανιψιό, που είναι τα πιο αγαπημένα πράγματα που έχω».

Της αρέσει όμως και το ποδόσφαιρο. Είδατε το ντέρμπι χθες το βράδυ;

«Όχι, δεν τα κατάφερα. Η συγκίνηση να δεις την Ίντερ στον ημιτελικό του Champions League θα ήταν πολύ δυνατή».

Διαβάστε ολόκληρο το άρθρο
στο Il Gazzettino