Είναι κρίσιμο να μειωθεί η ποσότητα φυσικού αερίου που υποχρεούται να πληρώσει η Βουλγαρία στους Ρώσους, ανεξάρτητα από το αν το χρειάζεται ή όχι (ρήτρα «πάρε το ή πλήρωσε»).

Το αέριο του Αζερμπαϊτζάν υπάγεται επίσης σε μακροπρόθεσμη σύμβαση, για 20 χρόνια, όπου ο όγκος για τη Βουλγαρία είναι 1 δισεκατομμύριο κυβικά μέτρα ετησίως. Υπάρχει όμως μια σημαντική λεπτομέρεια – σύμφωνα με τις συμβάσεις που υπογράφηκαν το 2013, η κοινοπραξία που αναπτύσσει το κοίτασμα Shah Deniz του Αζερμπαϊτζάν πρέπει να παραδίδει 10 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα ετησίως στην Ευρώπη. Κατανέμονται ως εξής: 8 δισ. κυβικά μέτρα στην Ιταλία και 1 δισ. κυβικά μέτρα για τη Βουλγαρία και την Ελλάδα. Ναι, αλλά το 2021 η Ευρώπη δεν θα λάβει 10 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα, αλλά λιγότερα! Ο λόγος – η δεύτερη φάση ανάπτυξης του “Shah Deniz” δεν έχει φτάσει ακόμη στο μέγιστο επίπεδο παραγωγής. Σύμφωνα με τον διευθυντή του Trans-Adriatic Pipeline, φέτος ο συνολικός όγκος φυσικού αερίου του Αζερμπαϊτζάν για την Ελλάδα, τη Βουλγαρία και την Ιταλία θα είναι 7,8 δισ. κυβικά μέτρα (η είδηση ​​είναι σήμερα). Ο ίδιος ο Πρόεδρος του Αζερμπαϊτζάν Ιλχάμ Αλίεφ κάλεσε πρόσφατα παρόμοια νούμερα – είπε ότι φέτος η Ευρώπη θα λάβει πάνω από 7 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα, το 2022 – 9 δισεκατομμύρια και το 2023 – 11 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα.

Έτσι, γίνεται σαφές ότι λόγω της έλλειψης παραγωγής στον συμφωνημένο όγκο, οι προμηθευτές φυσικού αερίου του Αζερμπαϊτζάν πρέπει να αποκόψουν ορισμένους από τους ευρωπαίους πελάτες τους. Και τώρα προσοχή – μόνο η συμφωνία της Βουλγαρίας προβλέπει να πληρώνει το αέριο του Αζερμπαϊτζάν σε τιμές που σχετίζονται με το πετρέλαιο. για την Ιταλία και την Ελλάδα, η τιμή είναι συνδεδεμένη με τις τιμές των ευρωπαϊκών κόμβων, και είναι χώρος αυτό το χειμώνα. Επομένως, το αέριο του Αζερμπαϊτζάν πωλείται στη Βουλγαρία πολλές φορές φθηνότερα από ό,τι στην Ελλάδα και την Ιταλία. Επιπλέον, υπάρχει τεχνικό πρόβλημα με τις προμήθειες στη Βουλγαρία – η διασύνδεση Κομοτηνής-Στάρα Ζαγορά δεν έχει ολοκληρωθεί και το αέριο του Αζερμπαϊτζάν πρέπει να περάσει σε εναλλακτική διαδρομή μέσω της Νέας Μεσημβρίας και στη συνέχεια μέσω του Πύργου Σιδωροκάστρου. Αυτός είναι ένας εξαιρετικός λόγος για τον προμηθευτή να μειώσει τις ποσότητες για τη Βουλγαρία. Ένα άλλο θέμα είναι ότι η Bulgargaz μάλλον δεν επέμενε αρκετά για να απαιτήσει και να λάβει το συμφωνηθέν 1 δισεκατομμύριο κυβικά μέτρα για το 2021. Τέλος πάντων, φέτος τουλάχιστον τα δύο τρίτα του φυσικού αερίου του Αζερμπαϊτζάν, το οποίο με σύμβαση επρόκειτο να έρθει στη Βουλγαρία, θα μεταπωληθούν στην Ιταλία στο πολύ υψηλότερη τιμή.

Η διασύνδεση φυσικού αερίου Ελλάδας-Βουλγαρίας δεν θα είναι λειτουργική μέχρι το τέλος του καλοκαιριού του 2022. Από την άποψη αυτή, την περασμένη εβδομάδα ο διευθυντής της βουλγαρικής εταιρείας μεταφοράς φυσικού αερίου Bulgartransgaz Vl. Ο Μαλίνοφ είπε ότι έχει ήδη συμφωνήσει με τον ελληνικό φορέα ΔΕΣΦΑ από τις αρχές του 2022 στη γραμμή Νέα Μεσημβρία-Σιδωρόκαστρο-Κουλάτα για να μπορέσει να περάσει ολόκληρος ο όγκος φυσικού αερίου του Αζερμπαϊτζάν που έχει συμφωνήσει η Βουλγαρία. Σήμερα, ωστόσο, ο επικεφαλής της Bulgargaz Νικολάι Παβλόφ δήλωσε ότι δεν γνωρίζει τίποτα για το θέμα. Και η Bulgartransgaz και η Bulgargaz είναι δύο μονάδες της ίδιας επιχειρηματικής δομής – της Bulgarian Energy Holding! Είναι δυνατόν και σωστό να μην υπάρχει συντονισμός μεταξύ αυτών των δύο κρατικών εταιρειών;!

Και κάτι ακόμα για τα δρομολόγια του αζερικού αερίου. Πριν εισέλθει στον Διαδριατικό αγωγό, διέσχισε τον Υπερανατολιανό αγωγό μέσω Τουρκίας. Και η Τουρκία και η Βουλγαρία συνδέονται με τον Διαβαλκανικό αγωγό φυσικού αερίου. Τότε γιατί δεν μπορεί το αέριο του Αζερμπαϊτζάν να εισέλθει στη χώρα μας μέσω Τουρκίας; Η απάντηση που έδωσε ο επικεφαλής της Bulgargaz – γιατί δεν υπάρχει συμφωνία για διασύνδεση της Bulgartransgaz με τον τουρκικό πάροχο. Με άλλα λόγια, η Bulgartransgaz δεν έχει ανακοινώσει δωρεάν δυνατότητα μεταφοράς στα τουρκικά σύνορα. Αυτό σημαίνει ότι η Gazprom έχει μπλοκάρει ολόκληρη τη χωρητικότητα του σημείου εισόδου στα βουλγαροτουρκικά σύνορα ή η Bulgartransgaz σκόπιμα δεν διαπραγματεύεται με τους Τούρκους εταίρους της να αφήσει αυτή τη διαδρομή μόνο στους Ρώσους.

Τελικά, η Gazprom, που πουλάει τα προϊόντα της σε υψηλές τιμές, επωφελείται από τις καθυστερημένες και μειωμένες προμήθειες φυσικού αερίου του Αζερμπαϊτζάν στη Βουλγαρία. Και όταν τελικά η χώρα μας αρχίσει να λαμβάνει ολόκληρο τον όγκο του συμφωνηθέντος φυσικού αερίου από το Αζερμπαϊτζάν, η κατάσταση της αγοράς μπορεί να έχει αντιστραφεί και οι τιμές του πετρελαίου να έχουν ήδη γίνει υψηλότερες από τις τιμές του κόμβου.

Πλάμεν Ντιμιτρόφ