Η διάλυση της Χρυσής Αυγής και οι ποινές φυλάκισης που επιβλήθηκαν σε μεγάλο μέρος της ηγεσίας της μετά τη δίκη που ολοκληρώθηκε τον Οκτώβριο του 2020 δεν έχουν επηρεάσει την κατάσταση της υγείας της ελληνικής ακροδεξιάς. Αυτό υποστηρίζει ο Κωνσταντίνος Τσιτσελίκης, καθηγητής με ειδίκευση στα ανθρώπινα δικαιώματα και τους διεθνείς οργανισμούς στο Πανεπιστήμιο Μακεδονίας στη Θεσσαλονίκη, σύμφωνα με τον οποίο η απαγόρευση που επιβλήθηκε στη Χρυσή Αυγή άνοιξε το δρόμο για περισσότερες εξτρεμιστικές ομάδες όπως τα Sacred Bodies και το ProPatria. «Η ακροδεξιά», είπε ο ΤΙτσελίκης α Deutsche Welle «υπέστη σοβαρό πλήγμα, αλλά πολλοί άλλοι σχηματισμοί θα προσπαθήσουν να πάρουν την κληρονομιά του στον πολιτικό στίβο».

Η Χρυσή Αυγή κέρδισε δημοτικότητα το 2012, όταν από μια εξειδικευμένη πολιτική οργάνωση με ελάχιστους οπαδούς μετατράπηκε σε κέρδος 7 τοις εκατό των ψήφων στις εθνικές εκλογές. Οι λόγοι αυτής της ξαφνικής ανάπτυξης συνδέονταν στενά με τις οικονομικές και προσφυγικές κρίσεις που έπληξαν την Ελλάδα εκείνα τα χρόνια. Το ακαθάριστο εγχώριο προϊόν είχε μειωθεί κατά 35 τοις εκατό, το ποσοστό ανεργίας είχε αυξηθεί στο 50 τοις εκατό για τα άτομα κάτω των 25 ετών και η κοινωνία ήταν κατακερματισμένη και εξαθλιωμένη.

Το φάσμα της χρεοκοπίας είχε ωθήσει την Αθήνα να αποδεχθεί τις δόσεις της βοήθειας που δόθηκαν από τις Βρυξέλλες σε αντάλλαγμα για την εφαρμογή των πολιτικών λιτότητας. Η κοινωνία, αποπροσανατολισμένη και φοβισμένη, είχε αναζητήσει (και είχε βρει) σημείο αναφοράς στην αλληλεγγύη που παρείχε η Χρυσή Αυγή.

Από το 2015 η Ελλάδα έχει πληγεί από το μεγαλύτερο κύμα μετανάστευσης στην Ευρώπη, τόσο σε απόλυτους όσο και σε κατά κεφαλήν όρους, καθώς βρίσκεται να διεκπεραιώνει το 14% των αιτημάτων ασύλου της ΕΕ, παρόλο που έχει μόλις το 2% του πληθυσμού της Ένωσης. Με τα χρόνια, ένα εκατομμύριο Αφγανοί, Ιρακινοί και Σύροι από τη γειτονική Τουρκία έχουν περάσει το Αιγαίο Πέλαγος για να βρουν καταφύγιο σε καταυλισμούς προσφύγων στα μικρότερα ελληνικά νησιά. Η ελπίδα για μια καλύτερη ζωή συγκρούστηκε με την πραγματικότητα αυτών των ανθυγιεινών και αναμφισβήτητα αφιλόξενων δομών.

Το κενό που άφησε τα νομικά προβλήματα της Χρυσής Αυγής ώθησε ορισμένα πρώην μέλη αυτού του κόμματος να επιχειρήσουν εσωτερική αναδιοργάνωση. Ο Ηλίας Κασιαδάρης, πρώην βουλευτής και εκπρόσωπος Τύπου της Χρυσής Αυγής που εγκαταλείφθηκε τότε μετά από κάποιες διαφωνίες το 2019, ανακοίνωσε τη γέννηση ενός νέου κόμματος, οι Έλληνες για την Πατρίδα, το καλοκαίρι του 2020 για την προώθηση της «αναγέννησης του Ελληνισμού».

Η ιδεολογία του κινήματος, όπως υπενθυμίζει η Αικατερίνη, δεν διαφέρει από αυτή της Χρυσής Αυγής και εστιάζει στην καταπολέμηση της διαφθοράς, στη μηδενική ανοχή σε θέματα νόμου και τάξης. Αντίθετα, ο εκσυγχρονισμός αφορούσε την εξαγριωμένη χρήση των κοινωνικών δικτύων, την απόρριψη του ναζισμού και του φασισμού για την προσέλκυση συναίνεσης, την υιοθέτηση μιας ρητορικής παρόμοιας με αυτή της ευρωπαϊκής δεξιάς για τον εθνικισμό και τον πατριωτισμό.

Η Ελληνική Λύση, που προέκυψε στις εκλογές του 2019 στις οποίες κέρδισε 10 έδρες, δεν υποστήριξε τον εξτρεμισμό της Χρυσής Αυγής, αλλά έχει πολλές ομοιότητες με τους νεοναζί. Ο αρχηγός Κυριάκος Βελόπουλος, πρώην παρουσιαστής τηλεαγορών με μακρά ιστορία αγωνιστικότητας σε συντηρητικά κόμματα όπως η Ορθόδοξη Λαϊκή Συσπείρωση (ΛΑΟΣ) και πιο πρόσφατα η Νέα Δημοκρατία, έχει μετατραπεί σε σημείο αναφοράς της ακροδεξιάς και στον σημαντικότερο υποστηρικτή της αιτίες ταυτότητας της Ελλάδας (με λόγια εκτίμησης για τον Viktor Orbàn και τον Donald Trump).

Μερικοί πιστεύουν ότι ο Βελόπουλος είναι απλώς ένας λαϊκιστής που απευθύνεται στους ψηφοφόρους καθώς προσέλκυε θεατές (στους οποίους υποσχέθηκε να πουλήσει, όπως αναφέρει το Insideover, πρωτότυπες επιστολές από τον Ιησού Χριστό), ενώ άλλοι πιστεύουν ότι θα ήταν δουλειά του να έχει απήχηση μαζί του. ο μέσος πολίτης.

Η Ελλάδα ήταν μια εξαιρετική περίπτωση γιατί μετά το ξέσπασμα της οικονομικής κρίσης γνώρισε μια ανάπτυξη δεξιού και αριστερού λαϊκισμού. Αυτή η τάση εκδηλώθηκε κατά τις εκλογές του Μαΐου και του Ιουνίου του 2012, όταν η ριζοσπαστική δεξιά των Ανεξάρτητων Ελλήνων (Ανέλ) και ο Συνασπισμός της Ριζοσπαστικής Αριστεράς (ΣΥΡΙΖΑ) είδαν την υποστήριξή τους να αυξάνεται.

Η ήττα του Σύριζα στις διαβουλεύσεις του 2019 από τους μετριοπαθείς της Νέας Δημοκρατίας και η αποτυχία της Χρυσής Αυγής να φτάσει στο μπαράζ σημαδεύτηκε, όπως αναφέρεται από το Intereconomics, «επιστροφή στην κανονικότητα» και «η πρώτη ήττα του λαϊκισμού στην Ευρώπη». Σύμφωνα με ορισμένους, ωστόσο, αυτές θα μπορούσαν να είναι πρόωρες αναλύσεις δεδομένου ότι οι κανόνες της ελληνικής δημοκρατίας, που ορίζονται ως ανελεύθεροι, εμποδίζουν την εφαρμογή μεταρρυθμίσεων ικανών να εδραιώσουν αυτό το αποτέλεσμα.