Τζόζεφ Τιμπόνε

πριν 6 ώρες –

21 Μαΐου 2023, 1.59 μ.μ

Οι προσδοκίες για τον πληθωρισμό στην Ευρωζώνη παρέμειναν υψηλές για πάρα πολύ καιρό και χρειάζονται περισσότερα αυξήσεις επιτοκίων για να τους «δροσίσει», σύμφωνα με το Οικονομικό Δελτίο της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ). Ο νούμερο δύο του ινστιτούτου, ο Ισπανός Λουίς ντε Γκίντος, προειδοποίησε ότι η νομισματική σύσφιξη θα συνεχιστεί, ενώ πρόσθεσε ότι «το μεγαλύτερο μέρος έχει γίνει». Στα μέσα Ιουνίου, λοιπόν, τα επιτόκια αναφοράς θα ανέλθουν κατά πάσα πιθανότητα στο 4%. Εκτός εκπλήξεων, νέα άνοδος τον Ιούλιο στο 4,25%. Και αυτό πρέπει να είναι το τελευταίο. Θα έπρεπε, γιατί πολλά θα εξαρτηθούν από την τάση τουπληθωρισμός βασικά, αυτό το δίχτυ του ενεργειακού συστατικού και των τροφίμων. Τον Απρίλιο, υποχώρησε για πρώτη φορά μετά από δέκα μήνες, επιβραδύνοντας από 5,7% σε 5,6%. Παραμένει πολύ πάνω από τον στόχο του 2%.

Το τέλος της νομισματικής σύσφιξης υποχωρεί

Τα επιτόκια τραπεζικών καταθέσεων θα φτάσουν έτσι το 3,75% από 3,25% που είναι σήμερα. Αυτό είναι επίσης το τι μελλοντικά στοEuribor στους 3 μήνες στις αγορές. Και τα καλά νέα που ήρθαν τις τελευταίες εβδομάδες για την ιταλική οικονομία, σχεδόν παραδόξως, αντιπροσωπεύουν άσχημα νέα για όσους ζητούν νομισματική εκεχειρία.

Όσο πιο ανθεκτική είναι η οικονομία στη ζώνη του ευρώ στην αύξηση των επιτοκίων της ΕΚΤ, τόσο περισσότερο η Κριστίν Λαγκάρντ θα μπορεί να συνεχίσει τη σύσφιξη χωρίς να ανησυχεί πολύ για τον αντίκτυπο. Εάν η πιο υπερχρεωμένη οικονομία μετά την Ελλάδα πάει καλά και καλύτερα από τις προβλέψεις, δεν θα υπήρχε φόβος.

Από τον Ιούλιο, η ΕΚΤ θα σταματήσει τελείως την επαναγορά των ληξιπρόθεσμων ομολόγων που διατηρεί στο χαρτοφυλάκιό της μετά την κυκλοφορία του Ποσοτική χαλάρωση το 2015. Μάλιστα, ήδη μεταφράζεται σε περαιτέρω αύξηση των επιτοκίων της αγοράς, δηλαδή στο κόστος χρήματος. Το πραγματικό ερώτημα δεν φαίνεται πλέον να είναι σε ποιο επίπεδο θα αυξηθούν τα επιτόκια της ΕΚΤ. Πλέον, ο άγνωστος παράγοντας αφορά τη διάρκεια της περιοριστικής φάσης. Με άλλα λόγια, πότε θα φτάσει το πρώτο μείωση επιτοκίου?

Από αυτή την άποψη, το διάγραμμα απόδοσης μας λέει κάτι περισσότερο Bund στα 2 χρόνια. Τα γερμανικά κρατικά ομόλογα λειτουργούν ως «σημείο αναφοράς» για ολόκληρη την αγορά ομολόγων στην Ευρωζώνη. Αυτά είχαν πέσει σε χαμηλό περίπου 2,30% τον Μάρτιο, ενώ ήταν λίγο πάνω από το 2,50% στις αρχές Μαΐου. Μέχρι την Παρασκευή είχαν αναρριχηθεί στο 2,85%. Πρακτικά, σε δύο μήνες έχουν κερδίσει πάνω από μισή ποσοστιαία μονάδα. Και τις τελευταίες εβδομάδες, περίπου το ένα τρίτο του πόντου. Ένα μεγάλο μέρος αυτής της ανάκαμψης οφείλεται στην υπέρβαση των οικονομικών εντάσεων που συνδέονται με την τραπεζική κρίση. Αυτά είχαν ωθήσει την αγορά να καταφύγει στο “ασφαλή περιουσιακά στοιχεία” και ταυτόχρονα να προεξοφλήσει το πρόωρο τέλος της σύσφιξης των επιτοκίων της ΕΚΤ.

Υψηλά επιτόκια της ΕΚΤ για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα;

Ένα πιο κερδοφόρο Bund 2 ετών σημαίνει ότι μόλις τα βασικά επιτόκια ανέβουν στο αναμενόμενο υψηλό τους 4,25%, πιθανότατα θα παραμείνουν εκεί περισσότερο από ό,τι αναμενόταν τις τελευταίες εβδομάδες. Τα συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης προβλέπουν ήδη μια πρώτη μείωση των επιτοκίων της ΕΚΤ το πρώτο τρίμηνο του 2024, ακολουθούμενη από μια δεύτερη το δεύτερο τρίμηνο. Οι αναλυτές αρχίζουν να φαντάζονται μεγαλύτερα χρονοδιαγράμματα. Επομένως, είναι πιθανό ότι η νομισματική σημαντική ανακάλυψη εμφανίζεται από το δεύτερο τρίμηνο. Είναι πρόωρο να μιλήσουμε γι’ αυτό, δεδομένου ότι πρώτα θα πρέπει να ολοκληρωθεί η σύσφιξη και τα μακροοικονομικά δεδομένα θα πρέπει να δικαιολογήσουν αλλαγή ρυθμού.

Σαφώς, όσο υψηλότερα παραμένουν τα επιτόκια της ΕΚΤ, τόσο μεγαλύτερη είναι η πίεση στα ιταλικά κρατικά ομόλογα. Με αυτούς τους ρυθμούς, κάθε μήνα που περνά, η Ιταλία εκδίδει περίπου 40 δισ. ευρώ δημόσιο χρέος. Η μετατόπιση της μείωσης των επιτοκίων κατά ένα τρίμηνο έχει εκτεταμένες επιπτώσεις για το δαπάνη τόκων. Δεδομένου ότι η μέση διάρκεια ενός ομολόγου που εκδίδεται από το ιταλικό υπουργείο Οικονομικών είναι επτά χρόνια, μόλις αυξηθούν οι αποδόσεις, βαρύνουν περισσότερους κρατικούς ισολογισμούς. Από την άλλη, είναι άσκοπο να κάνουμε υπολογισμούς, όταν σήμερα έχουμε πληθωρισμό στο 7%.

Αν και είναι πιθανό η ΕΚΤ να έχει μελετήσει ένα σχέδιο για να βγει από τη συμπίεση, θα ήταν μπούμερανγκ να μιλήσουμε για αυτό ενώ η φωτιά βρίσκεται σε εξέλιξη. Μόνο μια ξαφνική και δραστική απόσυρση της ευρωπαϊκής οικονομίας θα επιτάχυνε τη συζήτηση.

[email protected]