μετανάστες. Υπάρχει κίνδυνος κρίσης στα σύνορα Ελλάδας-Τουρκίας όπως το 2020;

Ο Ερντογάν προκαλεί φέρνοντας μετανάστες στα σύνορα μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας, όπως στην κρίση του 2020. Και η Αθήνα αναπτύσσει στρατιώτες στο νησί της Λέσβου.

Πηγαίνω στην Ελλάδα, μετά από πρόσκληση της κυβέρνησης, μαζί με τους άλλους θεσμούς για να κάνουμε έναν απολογισμό μιας δραματικής κατάστασης που επηρεάζει την Ελλάδα και επηρεάζει την Ευρώπη. Η Ελλάδα έχει μείνει μόνη της εδώ και καιρό. Σήμερα βλέπουμε επίσης μια πολιτική της τουρκικής κυβέρνησης που απειλεί να στείλει μετανάστες στην Ευρώπη. Πρέπει να τους καλωσορίσουμε, πρέπει να τους προστατεύσουμε. Όπως έχει γίνει και σε άλλα μέρη της Ευρώπης. Όχι όμως να αφήσουμε μόνη την Ελλάδα. Η Ελλάδα είναι μια ευρωπαϊκή χώρα και θέλουμε να στηρίξουμε την Ελλάδα στις ενέργειές της. Χρειαζόμαστε μια ισχυρότερη ευρωπαϊκή πολιτική: είπαμε ότι όποιος έρχεται στην Ελλάδα έρχεται στην Ευρώπη, αλλά τα κράτη μέλη σιώπησαν σε αυτό το κάλεσμα.

David Sassoli, πρώην πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου

Ήταν 2 Μαρτίου 2020 και Ντέιβιντ Σασόλιο αείμνηστος πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, εξαπέλυσε πύρινα λόγια ενάντια στην έλλειψη βούλησης των χωρών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης να «κάνουν το ρόλο τους» στη διαχείριση της υποδοχής των μεταναστευτικών ροών.

Μια πληγή που κινδυνεύει να ξανανοίξει μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας

Εκείνες τις μέρες, ίσως για πρώτη φορά, η Γηραιά Ήπειρος είχε ανακαλύψει το νοτιοανατολικό μέτωπο των συνόρων της, αυτά που χωρίζουν την Ελλάδα και την Τουρκία, όταν δεκάδες χιλιάδες μετανάστες, τουλάχιστον 135 χιλιάδες σύμφωνα με το υπουργείο Εσωτερικών της Άγκυρας, λιγότερο από 72 ώρες είχαν μετακινηθεί από τις εσωτερικές περιοχές της Τουρκίας προς τα ευρωπαϊκά σύνορα, εκμεταλλευόμενοι το πάσο που τους είχε παραχωρήσει ο Τούρκος πρωθυπουργός Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.

Μετανάστες συνωστίζονται στην ουδέτερη ζώνη του Pazarkule, στα σύνορα μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας, περιμένοντας να προσπαθήσουν να εισέλθουν στο ελληνικό έδαφος το 2020 © Bulent Kilic/Ansa

Σήμερα αυτή η ιστορία διατρέχει τον κίνδυνο να επαναληφθεί γιατί, σύμφωνα με όσα κατήγγειλε η ελληνική κυβέρνηση, Η Τουρκία θα είχε αρχίσει και πάλι να συλλέγει μετανάστες στα σύνορα. Βρισκόμαστε στην αυγή μιας νέας κρίσης;

Τι συνέβη το 2020

Το 2020 η κίνηση του Ερντογάν ήταν ένα είδος εκβιασμού: τότε Η Άγκυρα ζήτησε από την Ευρώπη υποστήριξη στην τουρκική στρατιωτική επέμβαση στη Συρία, ενάντια στην προέλαση του Ισλαμικού Κράτους, είναι αλήθεια, αλλά και στο πλευρό του καθεστώτος του Μπασάρ αλ Άσαντ, σε μια σύγκρουση που έχει ρίξει εκατομμύρια Σύρους πρόσφυγες στην Τουρκία, στους οποίους προστίθενται τουλάχιστον άλλοι τόσοι Αφγανοί. Βοήθεια που η Ευρώπη, ωστόσο, πάντα αρνιόταν.

Τον Μάρτιο του 2016 η Ευρωπαϊκή Ένωση και η Τουρκία κατέληξαν σε συμφωνία η οποία όριζε ότι η κυβέρνηση της Η Άγκυρα θα πρέπει να φροντίσει να σταματήσει τη ροή των μεταναστών, έναντι καταβολής αντιπαροχής 6 δισ. ευρώ. Το 2020, ωστόσο, ο Ερντογάν, κατηγορώντας την Ευρώπη ότι δεν σεβάστηκε τις συμφωνίες, αποφάσισε να μεταφέρει τους πρόσφυγες που ήταν διάσπαρτοι στην επικράτειά του στα σύνορα μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας ακριβώς για να ασκήσει πίεση στην Ευρώπη.

Η απάντηση των ευρωπαϊκών θεσμών, ως συνήθως, δεν ήταν η πιο γενναία: η Ελλάδα ανέστειλε αμέσως την αποδοχή των αιτήσεων ασύλου. Η Πρόεδρος της Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν Αντίθετα, δήλωσε απλώς ότι «η Ελλάδα είναι η ασπίδα της Ευρώπης». Μόνο ο Ντέιβιντ Σασόλι έχει μιλήσει ανοιχτά για την αποδοχή και την ένταξη.

Τι συμβαίνει το 2022

Σήμερα ο Σασόλι δεν είναι πια εκεί, ενώ αντίθετα υπάρχει ο κίνδυνος να γίνει εκρηκτική ξανά η κατάσταση στα ελληνοτουρκικά σύνορα: μιλώντας στην τοπική τηλεόραση του Skai, μάλιστα, την περασμένη 21η Σεπτεμβρίου ο Υπουργός Προστασίας του Πολίτη, Τάκης Θεοδωρικάκοςκατήγγειλε ένα «οργανωμένο σχέδιο» για να απωθήσει τους μετανάστες πίσω στα σύνορα μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας από την Άγκυρα: «Χθες (ή 21 Σεπτεμβρίου, εκδ.) περίπου 1.500 άτομα έχουν προσπαθήσει να εισέλθουν στη χώρα μας από τα σύνορα του ποταμού Έβρου, και γύρισαν πίσω μόνο όταν διαπίστωσαν την έντονη παρουσία προληπτικών μέτρων», σύμφωνα με τον Θεοδωρικάκο. «Είναι σαφές ότι υπάρχει ένα οργανωμένο σχέδιο από την Τουρκία: στις περισσότερες περιπτώσεις οι μετανάστες οδηγήθηκαν στα σύνορα με οχήματα της τουρκικής χωροφυλακής».

Ο Θεοδωρικάκος ξεκαθάρισε ότι η «απειλή» προς το παρόν δεν έχει πάρει τη μορφή που είχε τον Φεβρουάριο και τον Μάρτιο του 2020. Σε κάθε περίπτωση, «παρακολουθούμε στενά την κατάσταση για να μην επιτρέψουμε να συμβεί κάτι τέτοιο».

Iuventa, Ανδρόνικος Κόρακας Κόντος, από τη Λέσβο, δεκαεξάχρονος πρεσβευτής του Jugend Rettet παρατηρεί τους εξόριστους στο νησί καταγωγής του.  Πνευματικά δικαιώματα Michele Cinque
Μετανάστες στο νησί της Λέσβου © Michele Cinque

Μόλις τον Αύγουστο ο υπουργός Μετανάστευσης Νότης Μηταράκης επανέλαβε τοτην πρόθεση της κυβέρνησης να επεκτείνει το τείχος στα σύνορα του Έβρου με την Τουρκία κατά 80 χιλιόμετρα, υπογραμμίζοντας ότι η Ελλάδα δεν μπορεί να είναι «ανοιχτό πεδίο». Επέμεινε επίσης ότι «η Τουρκία δεν είναι χώρα σε πόλεμο» αναφέροντας την πιθανότητα επαναπατρισμού μεταναστών που φθάνουν από την Τουρκία.

Ένταση στο Αιγαίο και στην Κύπρο

Ωστόσο, οι εντάσεις μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας δεν αφορούν μόνο το μεταναστευτικό: τις τελευταίες εβδομάδες, η Τουρκία στην πραγματικότητα κατηγόρησε την Αθήνα ότι έχει στρατιωτικοποιήσει de facto τα νησιά του Αιγαίου. Λέσβος πολύ κοντά στις τουρκικές ακτές και ένα πραγματικό υπαίθριο hotspot για μετανάστες, κατά παράβαση των διεθνών συμβάσεων. Ο ίδιος ο Ερντογάν, εν μέσω της ουκρανικής κρίσης, απείλησε μάλιστα με επίθεση: «Οι Έλληνες έχουν βάσεις σε αυτά τα νησιά, αν οι παράνομες απειλές τους εναντίον μας συνεχίσουν να βασίζονται σε αυτές, η υπομονή μας έχει όριο». Η Αθήνα με τη σειρά της απαντά ότι η αύξηση των ποσοστώσεων στα νησιά κοντά στην Τουρκία οφείλεται στην αύξηση του στρατιωτική πίεση που ασκεί η Τουρκία σε τμήματα της Βόρειας Κύπρου κατέχεται από το 1974 και αναγνωρίζεται μόνο από την Άγκυρα.

Άδεια Creative Commons
Αυτό το έργο διανέμεται με άδεια χρήσης Creative Commons Αναφορά – Μη εμπορική – Χωρίς Παράγωγα 4.0 Διεθνές.

Dimitroula Vlachalli

"Λάτρης του Διαδικτύου. Θαυμαστής των μέσων κοινωνικής δικτύωσης. Επιχειρηματίας. Εξοργιστικά ταπεινός επικοινωνιολόγος. Μανιώδης σπασίκλας στα ταξίδια."

Αφήστε μια απάντηση

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *