Ο κύριος αρχιτέκτονας Yılmaz, ο οποίος εξέτασε τα έργα της τουρκικής αρχιτεκτονικής στα εδάφη υπό την κυριαρχία της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και ταξίδεψε από χώρα σε χώρα, διαπίστωσε ότι 277 τζαμιά με τουρκική αρχιτεκτονική, πολλά καταλύματα, τάφοι και παρόμοιες κατασκευές σε 19 χώρες μετατράπηκαν σε εκκλησίες. στη 10ετή φοίτησή του.

Συνδυάζοντας αυτό το έργο στο βιβλίο του 597 σελίδων με τίτλο «Τουρκικά έργα που μετατράπηκαν σε εκκλησίες», ο αρχιτέκτονας Yılmaz εξήγησε την περιπέτεια που κράτησε για 10 χρόνια.

«Είχα εντοπίσει 70 κατασκευές τα πρώτα δύο χρόνια. Είδα ότι δεν τελειώνει με 70, σταμάτησα την έκδοση του βιβλίου»

Εξηγώντας πώς ξεκίνησε το ενδιαφέρον του για την έρευνα τουρκικών έργων που μετατράπηκαν σε εκκλησίες, ο Γιλμάζ είπε ότι εντόπισε 70 έργα που είχαν μετατραπεί σε εκκλησίες τα δύο πρώτα χρόνια και αποφάσισε να τα μετατρέψει σε βιβλίο, αλλά σταμάτησε να εκδίδει όταν είδε ότι δεν τελείωσε με 70. Ο Γιλμάζ είπε, «Το πρώτο πράγμα που τράβηξε την προσοχή μου ήταν το Μαύρο Τζαμί, έργο του Μιμάρ Σινάν, που είδα στη Βουλγαρία. Η δομή έχει αλλάξει τελείως, μεταμορφωθεί. Αφού είδα αυτή τη δομή, άρχισα να ερευνώ τι έχει γίνει και τι έχει γραφτεί για το θέμα. Δεδομένου ότι το αρχιτεκτονικό μου γραφείο είναι ένας χώρος εργασίας που παράγει έργα μόνο για ιστορικά αντικείμενα, το πεδίο ενδιαφέροντός μου και η επαγγελματική μου ζωή διασταυρώνονται σε αυτό το σημείο. Προηγουμένως, συγκέντρωνα τις δημοσιεύσεις σχετικά με αυτό για 1-2 χρόνια. Στο τέλος των δύο πρώτων ετών, εντόπισα περίπου 70 δομές με βάση δημοσιευμένα βιβλία, άρθρα και μελέτες. Στη συνέχεια ετοίμασα ένα βιβλίο με τίτλο «Τουρκικά τεχνουργήματα που μετατράπηκαν σε εκκλησίες στα Βαλκάνια», το οποίο περιλαμβάνει περίπου 70 κτίρια. Είδα όμως ότι δεν τελειώνει με 70, πάντα υπάρχει συνέχεια. Τότε ήταν που σταμάτησα να τυπώνω και το δούλεψα για άλλα 8 χρόνια», είπε.

«Τα μισά έργα είναι στην Ελλάδα»

Ο κύριος αρχιτέκτονας Yılmaz ανέφερε επίσης σε ποιες περιοχές βρίσκονται τα περισσότερα τουρκικά έργα που μετατράπηκαν σε εκκλησίες. Δηλώνοντας ότι τα περισσότερα έργα βρίσκονται στα Βαλκάνια και σχεδόν τα μισά στην Ελλάδα, ο Γιλμάζ είπε: «Η πλειοψηφία των έργων είναι στα Βαλκάνια. Χρειάστηκαν 10 χρόνια συνολικά με την έκδοσή του. Το βιβλίο των Τουρκικών Έργων που Μετατρέπονται σε Εκκλησία περιλαμβάνει δομές σε 19 χώρες. Περίπου το μισό από αυτό ανήκει στην Ελλάδα. Επειδή τα εδάφη από τα οποία αποσύρθηκε τελευταία η Οθωμανική Αυτοκρατορία είναι η βαλκανική γεωγραφία, τα περισσότερα τεχνουργήματα βρίσκονται εκεί και υπόκεινται σε ανταλλαγή. Μουσουλμάνοι Τούρκοι από την Ελλάδα έρχονται στην Ανατολία. Ορθόδοξοι στην Ανατολία στέλνονται στην Ελλάδα. Η Ελλάδα είναι η χώρα με τις περισσότερες αλλαγές και μεταμορφώσεις. Μετά από αυτό, τα περισσότερα κτίρια βρίσκονται στη Βουλγαρία και την Ουγγαρία», είπε.

Οι χώρες όπου βρέθηκαν τουρκικά αντικείμενα που μετατράπηκαν σε εκκλησίες από τον Yılmaz είναι οι εξής:

«Αζερμπαϊτζάν, Βοσνία-Ερζεγοβίνη, Βουλγαρία, Αλγερία, Αρμενία, Νότια Κύπρος, Γεωργία, Κροατία, Μαυροβούνιο, Κριμαία, Κόσοβο, Ουγγαρία, ΠΓΔΜ, Μολδαβία, Ρουμανία, Σερβία, Τουρκία, Ουκρανία και Ελλάδα».

«277 από τα 334 έργα που μετατράπηκαν σε εκκλησίες είναι τζαμιά»

Ο αρχιτέκτονας Γιλμάζ είπε ότι μεταξύ των τουρκικών έργων που μετατράπηκαν σε εκκλησίες, τα τζαμιά είναι τα περισσότερα και ότι υπάρχουν έργα όπως καραβανσεράι και σιντριβάνια ανάμεσα σε 334 έργα που δεν έχουν διασωθεί, και εξήγησε επίσης πώς έγινε κατανοητό ότι αυτά τα έργα ήταν τουρκικά έργα . Ο Γιλμάζ είπε: «Υπάρχουν 277 τζαμιά ανάμεσα στα 334 έργα που έχω εντοπίσει. Στη συνέχεια, υπάρχουν οικήματα και τάφοι δερβίσηδων, ένα μικρό σιντριβάνι στη Νότια Κύπρο, ένα λουτρό στην Ουγγαρία που δεν έχει διασωθεί, και διάφορες κατασκευές, όπως μια κουζίνα και ένα καραβανσεράι. Υπάρχουν γκραβούρες των πόλεων της οθωμανικής περιόδου, χάρτες πόλεων των μεταγενέστερων περιόδων, φωτογραφίες κυρίως από την περίοδο Abdülhamid. Είναι εύκολο να εντοπίσεις το κτίριο από τις φωτογραφίες ούτως ή άλλως. Ή, υπάρχουν δομές στις οποίες ξένοι ερευνητές έχουν δημοσιεύσει «Αυτό είναι τουρκικό έργο». Υπάρχουν επίσης άγνωστες δομές που δεν έχουν δημοσιευτεί με κανέναν τρόπο. Ειδικά τα τζαμιά των χωριών στη Λέσβο δημοσιεύτηκαν σε αυτό το βιβλίο για πρώτη φορά».

«Πήγαμε στην Ελλάδα 6 φορές και στην Ουγγαρία όσες δεν θυμάμαι να μπορώ να κάνω τη δουλειά»

Μιλώντας για τον χρόνο που χρειάστηκε για τη σύνθεση των έργων του βιβλίου και την τρέχουσα κατάσταση των έργων που μετατράπηκαν σε εκκλησία, ο Yılmaz είπε:

«Δεν αφιέρωσα όλο μου τον χρόνο σε αυτή τη δουλειά. Όταν βρήκα χρόνο πέρα ​​από την κανονική μας επαγγελματική ζωή, τον ολοκλήρωσα δουλεύοντας ειδικά τη νύχτα. Στην Ελλάδα πήγαμε 6 φορές. Δεν θυμάμαι πόσες φορές πήγαμε στην Ουγγαρία. Υπάρχουν δομές στα έργα που χρησιμοποιούνται ακόμα. Διατίθενται επίσης φωτογραφίες από όλα τα αντικείμενα που χρησιμοποιούνται στο βιβλίο. Υπάρχουν επίσης διάφοροι τύποι κατασκευών, όπως τα ερειπωμένα κτίρια που κάποτε ήταν εκκλησία και στη συνέχεια εγκαταλείφθηκαν, ο τάφος του Gül Baba ή το Τζαμί Bayraklı, που κάποτε ήταν εκκλησία και στη συνέχεια αποκαταστάθηκε στην αρχική του μορφή. Είναι πολύ δύσκολο να τα βάλεις όλα σε ένα καλούπι, μια ταξινόμηση».

«Εντόπισα 10 ακόμη έργα πάνω από 334 έργα»

Εξηγώντας ότι το βιβλίο Turkish Works Converted into Churches εκδόθηκε πριν από ένα χρόνο και ότι πρόσθεσε άλλα 10 έργα σε αυτή τη διαδικασία, ο αρχιτέκτονας Yılmaz τόνισε ότι δεν έλαβε οικονομική υποστήριξη για έρευνα και ταξίδια στο έργο του και είπε: «Έχει γίνει ένα χρόνο από την έκδοση του βιβλίου. Πάνω από τα 334 έργα του βιβλίου, προστέθηκαν άλλα 10 έργα. Αν το κάνει θα το έχω συμπεριλάβει στην τελευταία έκδοση. Δεν έχω λάβει καμία οικονομική υποστήριξη για αυτήν τη μελέτη από το κράτος ή άλλους φορείς όπως συλλόγους και ιδρύματα. Κάναμε όλη την έρευνα μόνοι μας. Το βιβλίο εκδόθηκε με την υποστήριξη δύο ευεργετών. Σας ευχαριστώ και πάλι για την περίσταση. Προσωπικά έφερα αυτό το βιβλίο στις βιβλιοθήκες ιδρυμάτων που ασχολούνται με τις αρχαιότητες στην Τουρκία και τους ενημέρωσα σχετικά. Το Υπουργείο Εξωτερικών πήρε επίσης ένα συγκεκριμένο αριθμό του βιβλίου και το διένειμε στις χώρες που αναφέρονται στο βιβλίο για να ενημερωθούν και αυτές.

Το βιβλίο του γράφτηκε προηγουμένως από τον Καθ. Δρ. Παρουσιάζοντας το Semavi Eyice, ο Yılmaz πρόσθεσε ότι πήρε τον αείμνηστο Ayverdi ως παράδειγμα όσον αφορά τη μέθοδο και τη μέθοδο εργασίας του. Η Eyice λέει τα εξής για το βιβλίο του Yılmaz:

«Το Τουρκικά Έργα Μεταφρασμένα στην Εκκλησία, που ετοιμάστηκε από τον Μεχμέτ Εμίν Γιλμάζ Μπέη, βασίζεται στο έργο του Ekrem Hakkı Ayverdi και αλληλοσυμπληρώνονται κατά κάποιο τρόπο».

Ο Yılmaz, ο οποίος συνεχίζει την έρευνά του για τα τουρκικά αρχιτεκτονικά έργα εδώ και 20 χρόνια, έχει συμμετάσχει σε πολλά έργα αποκατάστασης σε διάφορα μέρη. Ο Yılmaz ίδρυσε επίσης το «Τουρκικό Κέντρο Αρχιτεκτονικών Ερευνών» με τους συναδέλφους του για να επισημοποιήσει το έργο του. Τέλος, ο Master Architect Mehmet Emin Yılmaz πραγματοποιεί ένα έργο για τη μετάφραση ολόκληρου του βιβλίου «Turkish Artifacts Converted to the Church» στα αγγλικά.