Όπως διευκρίνισε το υπουργείο Υγείας, από το 2014 μια σημαντική επιδημία αφρικανικής πανώλης των χοίρων επηρεάζει ορισμένες χώρες της Ανατολικής Ευρώπης. Η νόσος είναι σήμερα ευρέως διαδεδομένη στην Πολωνία, τη Γερμανία, την Εσθονία, τη Λετονία, τη Σλοβακία, την Ελλάδα, τη Λιθουανία, τη Ρουμανία, την Ουγγαρία, τη Βουλγαρία.

Όπου η πανώλη των χοίρων είναι διαδεδομένη

Τον Σεπτέμβριο του 2018, το Βέλγιο ανέφερε τα πρώτα κρούσματα της νόσου σε αγριόχοιρους, καταγράφοντας ένα ανησυχητικό άλμα στην ΑΠΧ προς τη Δυτική Ευρώπη. Χάρη σε ένα αυστηρό σχέδιο ελέγχου, η χώρα εξάλειψε την ασθένεια στα τέλη του 2020. Τον Σεπτέμβριο του ίδιου έτους, ωστόσο, ο ιός έφτασε στη Γερμανία και εντοπίστηκε σε ορισμένα πτώματα αγριόχοιρου στις περιοχές που βρίσκονται αμέσως κοντά στα σύνορα με Πολωνία. .

Εκτός ΕΕ, το PSA επηρεάζει ορισμένες αφρικανικές χώρες, τη Ρωσία, την Ουκρανία, τη Μολδαβία, την Κίνα, την Ινδία, τις Φιλιππίνες και αρκετές περιοχές της Άπω Ανατολής.

Μέχρι σήμερα έχουν καταγραφεί χιλιάδες κρούσματα σε οικόσιτες χοιροτροφικές μονάδες και αγριογούρουνα. Στην Ιταλία, μέχρι την ανίχνευση του ιού σε πτώματα που βρέθηκαν στο Πιεμόντε και στη Λιγουρία (εδώ όλοι οι δήμοι «μολυσμένη περιοχή» και ποιες απαγορεύσεις είναι ενεργές), η ασθένεια ήταν παρούσα μόνο στη Σαρδηνία από το 1978. Ο αριθμός των κρουσμάτων ασθενειών στη Σαρδηνία ήταν πάντα εξαιρετικά μεταβλητός όλα αυτά τα χρόνια, μεταξύ κρίσιμων επιδημικών κυμάτων και περιόδων απόλυτης ηρεμίας.

Τι είναι η αφρικανική πανώλη των χοίρων

Αλλά για τι ακριβώς πρόκειται; Ας προσπαθήσουμε να διευκρινίσουμε. Η αφρικανική πανώλη των χοίρων (ASF) είναι μια εξαιρετικά μεταδοτική και συχνά θανατηφόρα ιογενής νόσος που προσβάλλει τους χοίρους και τους αγριόχοιρουςαλλά αυτό – και είναι απαραίτητο να το υπογραμμίσουμε – δεν μεταδίδεται στον άνθρωπο.

Το ASF προκαλείται από έναν ιό της οικογένειας Asfaviridae, το γένος Asfivirus, που δεν μπορεί να διεγείρει τον σχηματισμό εξουδετερωτικών αντισωμάτων, μια πτυχή που αντιπροσωπεύει το μεγαλύτερο εμπόδιο στην παρασκευή ενός εμβολίου, το οποίο επί του παρόντος δεν είναι διαθέσιμο στην αγορά.

Η παρουσία του ιού στο αίμα διαρκεί από 4 έως 5 ημέρες και συχνά οδηγεί το ζώο στο θάνατο πολύ γρήγορα. Στο συλλεγμένο αίμα είναι ανιχνεύσιμο για έως και 18 μήνες. Ο ιός είναι επίσης προικισμένος με καλή αντίσταση και στο εξωτερικό περιβάλλον μπορεί να μείνει ζωντανό έως και 100 ημέρεςεπιζών μέσα σε αλλαντικά για μερικούς μήνες ή αντίσταση στις υψηλές θερμοκρασίες.

Όπως εξηγεί το Υπουργείο Υγείας, πρόκειται για μια ασθένεια με τεράστιες δυνατότητες εξάπλωσης, γι’ αυτό και μια πιθανή επιδημία ΑΣΦ στην εθνική επικράτεια συνεπάγεται βαριές επιπτώσεις στα χοιρινά ζώα, με σημαντικές βλάβες τόσο στην υγεία των ζώων, επειδή καθίσταται αναγκαία η θανάτωση άρρωστων και ύποπτων ζώων, όσο και στον τομέα της παραγωγής και του εμπορίου ζώντων ζώων και των προϊόντων τους (εδώ όλες οι συνέπειες στις εξαγωγές, τον τουρισμό και την εργασία) .

Ο Παγκόσμιος Οργανισμός για την Υγεία των Ζώων δ οι Νέοι Κανονισμοί Υγείας των Ζώων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής περιλαμβάνουν το Το PSA στη λίστα των αναφερόμενων ασθενειών: κάθε περίπτωση, ακόμη και ύποπτη, πρέπει οπωσδήποτε να αναφέρεται στην αρμόδια αρχή. Οι μολυσμένες χώρες απαγορεύουν αμέσως την εμπορία ζώντων χοίρων και παράγωγων προϊόντων.

Συμπτώματα

Ο κύρια συμπτώματα στα ζώα επηρεάζονται είναι:

• πυρετός
• απώλεια της όρεξης
• αδυναμία των οπίσθιων τεταρτημορίων με επακόλουθο αβέβαιο βάδισμα
• δυσκολία στην αναπνοή και οφθαλμορρινική έκκριση
• δυσκοιλιότητα
• αυθόρμητες αμβλώσεις
• εσωτερική αιμοραγία
• αισθητή αιμορραγία στα αυτιά και τους γοφούς.

Τα ζώα που ξεπερνούν την ασθένεια μπορούν να παραμείνουν φορείς του ιού για περίπου ένα χρόνοπαίζοντας έτσι θεμελιώδη ρόλο για την επιμονή του ιού σε ενδημικές περιοχές και για τη μετάδοσή του.

Πώς μεταδίδεται

Συχνά, αυτό που γίνεται αντιληπτό ως φάση εισβολής, μετά την πρώτη κιόλας ανίχνευση ενός μολυσμένου πτώματος, αντιπροσωπεύει στην πραγματικότητα την έναρξη, αν όχι την κορυφή, μιας σιωπηλής επιδημίας με μεγάλο αριθμό μολυσμένων σφαγίων ήδη παρόντα.

Η πανώλη των χοίρων μεταδίδεται απευθείας με την επαφή μεταξύ μολυσμένων ζώων ή μέσω του τσιμπήματος φορέων, όπως τα τσιμπούρια.

Εκεί Αντίθετα, η έμμεση μετάδοση γίνεται μέσω μολυσμένου εξοπλισμού και ενδυμάτωνπου μπορεί να μεταφέρει τον ιό ή με το ταΐζοντας χοίρους με μολυσμένα απορρίμματα κουζίναςπρακτική που απαγορεύεται από ευρωπαϊκούς κανονισμούς από το 1980, o λανθασμένη απόρριψη των υπολειμμάτων τροφίμωνειδικά αν περιέχουν χοιρινό κρέας.

Η αποτελεσματική και ασφαλής απόρριψη μολυσμένων σφαγίων νεκρών ζώων παίζει καθοριστικό ρόλο, δεδομένης της εξαιρετικής περιβαλλοντικής αντοχής του ιού που επιβιώνει, για παράδειγμα, στο μολυσμένο κρέας, έως και 4 χρόνια.

Ακριβώς για το λόγο αυτό, η παρουσία σφαγίων στην επικράτεια αποτελεί μια από τις κύριες αιτίες διατήρησης της νόσου στην επικράτεια και η απόρριψή τους είναι ένας από τους σημαντικότερους στόχους για τον περιορισμό της νόσου.

Είναι επικίνδυνο για τα σκυλιά;

Όπως εξηγείται από την ENCI-Italian National Canine Organization, δεν υπάρχει κανένας κίνδυνος για τους σκύλους. Όσο για τους άνδρες, ακόμη και για τους σκύλους η ασθένεια δεν μπορεί να μεταδοθεί και επομένως δεν αποτελεί κίνδυνο.

Η ENCI υπογραμμίζει επίσης ότι οι εκθέσεις της EFSA (Ευρωπαϊκή Αρχή για την Ασφάλεια των Τροφίμων) προτείνουν την πρόσληψη κυνηγών και δασολόγων, που αναγνωρίζονται ως οι κύριοι γνώστες των περιοχών όπου υπάρχουν αγριογούρουνα, για την ενεργό αναζήτηση σφαγίων.

Ποια μέτρα για την εξάλειψή του

Στις μολυσμένες χώρες, ο έλεγχος πραγματοποιείται μέσω τη θανάτωση και την καταστροφή θετικών χοίρων και όλων των άλλων χοίρων που υπάρχουν στη μολυσμένη φάρμα.

Θεμελιώδεις δεν είναι μόνο η έγκαιρη ανίχνευση της έναρξης της νόσου, αλλά και η έγκαιρη οριοθέτηση των μολυσμένων περιοχώνο εντοπισμός και ο έλεγχος των μετακινήσεων ζώντων χοίρων και παράγωγων προϊόντων, οι λειτουργίες του καθαρισμός και απολύμανση χώρων και μεταφορικών μέσων των μολυσμένων εκμεταλλεύσεων, διενεργώντας επιδημιολογικές έρευνες με στόχο τον εντοπισμό της προέλευσης της μόλυνσης.

Λόγω της μόλυνσης που προκαλούν τα σφάγια, η απλή μείωση του αριθμού των αγριόχοιρων δεν είναι καθοριστική εάν τα σφάγια δεν βρεθούν και αφαιρεθούν με ασφάλεια. Η παρουσία μολυσμένων σφαγίων επιτρέπει τη συνεχή παραμονή του ιού στο περιβάλλον, ακόμη και αν ο πληθυσμός του μολυσμένου αγριόχοιρου αντιμετωπίζεται σε εξαιρετικά χαμηλή πυκνότητα. Σε αυτό το στάδιο, οι πιθανότητες εκρίζωσης της νόσου είναι εξαιρετικά χαμηλές λόγω του μεγάλου αριθμού μολυσμένων αγριόχοιρων που υπάρχουν.

Μόνο στο μεταγενέστερο ενδημικό στάδιο είναι πιθανό να εξαλειφθεί η μόλυνσηαλλά εάν και μόνο εάν, εκτός από δραστική μείωση των ζώντων ζώων, γίνει και σωστή αφαίρεση των σφαγίων.

Η δυνατότητα γρήγορης ανίχνευσης σφαγίων αγριόχοιρου είναι επομένως απαραίτητη στο πλαίσιο των στρατηγικών πρόληψης και ελέγχου της ΑΠΧ.. Στο πλαίσιο αυτό, η ENCI έχει πραγματοποιήσει ένα πειραματικό έργο για την προετοιμασία σκύλων ανίχνευσης, εκπαιδευμένων στην ανίχνευση σφαγίων αγριόχοιρου.