Ένα ταξίδι στο χρόνο για να ανακαλύψετε την αγάπη του Leonardo da Vinci για τη βοτανική και την οινολογία, τον βαθύ δεσμό του με τη γη, από τις γεωπονικές σπουδές έως τις πιο εξελιγμένες επιστημονικές και μηχανικές διαισθήσεις: εδώ είναι η διαδραστική έκθεση “Leonardo: The gift of vineyard”, στο εκθεσιακός χώρος «Leonardo Wine Genius» (μια γκαλερί που, τον δέκατο ένατο αιώνα, στέγαζε ένα μουσείο κρασιού), που εγκαινιάστηκε σήμερα από τον Cantine Leonardo da Vinci και τον Caviro, με την αιγίδα του Δήμου Vinci, ο οποίος θα φιλοξενήσει και χώρο γευσιγνωσίας. Στο πέρασμα των αιώνων, η φιγούρα του Λεονάρντο ντα Βίντσι δεν έπαψε ποτέ να συναρπάζει και να εκπλήσσει σε όλες τις πτυχές και ερμηνείες της: εκτός από εφευρέτης, επιστήμονας και λαμπρός καλλιτέχνης, ήταν επίσης λάτρης του καλού ποτού, πρόδρομος γεωπόνος, οινοποιός και δοκιμάστε τόσο πολύ για να ορίσετε το κρασί «θεϊκό licore dell’uva». Η έκθεση «Λεονάρντο: Το δώρο του αμπελώνα», σε συνεργασία με τον Giunti Editore, έναν ιστορικό εκδοτικό οίκο της Φλωρεντίας που ασχολείται για πάνω από μισό αιώνα σε ένα έργο διάδοσης και αναπαραγωγής των κωδίκων του Λεονάρντο, αφηγείται το πάθος και την αγάπη του Λεονάρντο για την αμπελουργία και την κρασί.
Το μονοπάτι, με την επιστημονική συμβουλή του καθηγητή Attilio Scienza, ενός από τους κορυφαίους ειδικούς στην οινολογία στον κόσμο, ξετυλίγεται πρώτα λέγοντας την περιοχή του Vinci – ποια αμπέλια και ποια κρασιά υπήρχαν την εποχή του Leonardo – και στη συνέχεια αφηγείται την έκθεση του η ιδιοφυΐα από το Βίντσι με το νέκταρ των θεών. Από την πρώιμη εμπειρία του στην Τοσκάνη μέχρι το ταξίδι του στη Romagna το 1502, όταν ο Cesare Borgia τον προσέλαβε για τις δεξιότητές του και τις γνώσεις του ως στρατιωτικός μηχανικός, και εκεί ο μεγάλος Δάσκαλος μπόρεσε να δοκιμάσει τοπικά κρασιά και να κατανοήσει πολύ ανεπτυγμένες τεχνικές οινοποίησης. Στη Ρομάνια θα ζωγραφίσει δύο τσαμπιά σταφύλια σε ένα τετράδιο με τη σημείωση «Τα σταφύλια φέρθηκαν στην Τσεζένα»: το μοναδικό σκίτσο του καρπού του σταφυλιού που μας έφτασε, ψηφιοποιήθηκε και εκτέθηκε στο διάστημα.
Στη συνέχεια συνεχίζεται με την ιστορία των χρόνων του Μιλάνου στην αυλή του Ludovico il Moro, ο οποίος του έδωσε ένα εκτάριο αμπελώνα – τα υπολείμματα του οποίου βρέθηκαν στον κήπο του σπιτιού Atellani αποτελούν μέρος της έκθεσης – ως ανταμοιβή για την κατασκευή. του Μυστικού Δείπνου. Η μαρτυρία του πρωτοποριακού οράματος του Λεονάρντο και το θέμα της έκθεσης είναι το κείμενο της επιστολής που έστειλε το 1515 ο Λεονάρντο στον αγρότη του από το Fiesole, στο οποίο παραπονιέται για το κρασί που έλαβε στο Μιλάνο, εντοπίζοντας τους λόγους για την κακή έκβαση του προϊόντος στο λάθος μέθοδοι οινοποίησης. και επιδεικνύοντας τις ικανότητές του ως γεωπόνος, γευσιγνώστης και οινοποιός.
«Όλοι έχουμε ανακαλύψει ξανά τη σχέση του Λεονάρντο με τη γεωργία, άρα και με το κρασί, στα 500 χρόνια από τον θάνατό του, το 2019».θυμάται τον SimonPietro Felice, Διευθύνοντα Σύμβουλο του Ομίλου Caviro και του Leonardo da Vinci Spa. «Στο Βίντσι, ο Λεονάρντο εμπιστεύτηκε τον παππού και τη γιαγιά του και μεγάλωσε από αυτούς στην ύπαιθρο, ακολουθώντας τους ρυθμούς του. Ο θείος Φραντσέσκο αγαπούσε πολύ τη γεωργία και το αμπέλι, το λάδι και το σιτάρι, ένα πάθος κοινό με τον Λεονάρντο. Εκείνη την εποχή, η ευρωπαϊκή αμπελουργία σίγουρα δεν ήταν αυτό που είναι σήμερα, και ο Λεονάρντο, μόνος του, ξεκίνησε μια σχολαστική μελέτη για τη μετατροπή των σταφυλιών σε κρασί, τη διατήρησή του και την ποιότητά του. Ξεκίνησε μελετώντας τη φύση και από τη φύση κατάλαβε πώς να φτιάξει ένα καλό κρασί, από απλό προσωπικό πάθος. Ήταν ο πρώτος που κατάλαβε την καλοσύνη της μέτριας και καθημερινής κατανάλωσης κρασιού. Όσον αφορά την οινολογική και γεωπονική κληρονομιά, το έργο του Λεονάρντο ξεκινά από τη λίπανση της γης, προφανώς φυσικής (την οποία προσπαθούμε να υιοθετήσουμε και στο Caviro), σύμφωνα με τις αρχές του, δηλαδή με ό,τι βρίσκεται στη γη. Έτσι ο Λεονάρντο μπόρεσε να θεσπίσει δύο θεμελιώδεις αρχές: τη διαχείριση του κρύου και την προστασία από το οξυγόνο, αρχές που θεωρούνται πλέον δεδομένες, αλλά σωστές ακόμη και τότε. Η ιδιοφυία – συνεχίζει ο SimonPietro Felice – Είναι έμπνευση για να φτιάχνουμε κρασιά όλο και πιο καλά και μακροχρόνια, γνωρίζοντας ότι η σημερινή τεχνολογία είναι το κάτι άλλο, παρόλο που δεν έχουμε την ιδιοφυΐα της. Ήμασταν οι πρόδρομοι στον κόσμο του κρασιού, χάρη στον Λεονάρντο ντα Βίντσι ήμασταν στην πρώτη γραμμή, πριν από τη Γαλλία και την Ισπανία, δεν είναι τυχαίο που σήμερα είμαστε ο πρώτος εξαγωγέας κρασιού στον κόσμο».
Από ιστορική, φιλοσοφική, καλλιτεχνική, επιστημονική άποψη, «δεν είναι ποτέ εύκολο να μιλήσεις για τον Λεονάρντο, έναν άνθρωπο με μεγάλη φαντασία και φαντασία», εξηγεί ο καθηγητής Attilio Scienza. «Δεν ήταν ο άνθρωπος του να κάνει, αλλά να σκέφτεται. Αυτό που είχε επινοήσει δεν ήταν πάντα εφικτό, αντιθέτως. Ήταν ένα φως για όλους εκείνους που τον ακολούθησαν, γιατί ο Λεονάρντο, πρώτα απ’ όλα, είναι ένας άνθρωπος της Αναγέννησης, μιας εποχής που, αναδυόμενη από τον Μεσαίωνα, ανοίγεται στον κλασικό κόσμο. Όπως και άλλοι στοχαστές και καλλιτέχνες, πριν και μετά από αυτόν, ο Λεονάρντο είχε φανταστεί ένα ταξίδι σε μια σπηλιά, συγκινημένος από την επιθυμία να ανακαλύψει τις μορφές της φύσης. Φτάνοντας εκεί τον έπιασε ο φόβος και η επιθυμία, ο φόβος του αγνώστου και η επιθυμία να ανακαλύψει και να γνωρίσει, κοιτάζοντας έξω μια αδιαπέραστη νύχτα, το πρώτο χάος από το οποίο πηγάζουν τα πάντα και στο οποίο πάντα θέλουμε να επιστρέφουμε. Αμέσως έρχεται στο μυαλό ο Πλάτωνας, ο οποίος θεωρεί τη γνώση χωρισμένη σε δύο είδη: την ευαίσθητη (δόξα) και την εύληπτη (επιστήμε) και με τον μύθο του σπηλαίου μεταφέρει τη γνώση από δόξα σε επιστημ. Ο Δάντης αναφέρεται επίσης στο σκοτάδι, το «σκοτεινό δάσος», την αγωνία του Μεσαίωνα, ένα σκοτάδι που πρέπει να τρυπηθεί. Όπως ακριβώς και ο Γκαίτε που πεθαίνοντας φωνάζει “mer Licht!” (περισσότερο φως!): η γνώση είναι το κλειδί, το φως, που είναι και ο στόχος αυτής της έκθεσης. Η γνώση – καταλήγει ο Attilio Scienza – είναι το ίζημα πάνω στο οποίο χτίζουμε, οι ρίζες μας και εδώ βρίσκονται. Πάντα θεωρούσαμε τον Λεονάρντο έναν σπουδαίο καλλιτέχνη και ως εκ τούτου μας κληροδότησε μια νεκρή φύση που έχει πλέον εξαφανιστεί: στη γωνία του Μυστικού Δείπνου, υπήρχαν τσαμπιά, τα οποία είχε πάρει ο Καραβάτζιο, το πρώτο παράδειγμα ιταλικής σχολικής νεκρής φύσης μετά από αυτή των Φλαμανδών. Σε οινολογικό επίπεδο, από τις μορφές καλλιέργειας μέχρι την ξήρανση των σταφυλιών, ο Λεονάρντο μας άφησε πολλές διδασκαλίες, που ανακαλύφθηκαν ξανά πριν από την Έκθεση, όταν ο δήμαρχος Μοράτι μας ζήτησε να ξαναχτίσουμε τον αμπελώνα του Λεονάρντο. Με το Πανεπιστήμιο του Μιλάνου ερευνήσαμε τις ρίζες και ανακτήσαμε τον αμπελώνα Malvasia, ένα αμπέλι του οποίου γοητεύτηκε απόλυτα. Ανακαλύπτουμε, ωστόσο, ότι δεν είναι ελληνική ποικιλία αμπέλου, όπως πιστεύαμε παλαιότερα: η Malvasia di Candia, στην πραγματικότητα, έχει αξιοσημείωτες γενετικές ομοιότητες με πολλές ποικιλίες σταφυλιού της κοιλάδας του Πάδου. Πράγματι, η Candia είναι μια μικρή πόλη μεταξύ Voghera και Pavia, εκτός από την Ελλάδα. Αυτό το σύμπλεγμα και αυτά τα φύλλα είναι εκείνα της νεκρής φύσης του Μυστικού Δείπνου».