Οι λιμενικές εγκαταστάσεις αγοράζονται από την Κίνα και τις Ηνωμένες Πολιτείες. Η Ρωσία παραμένει στο περιθώριο

«Τα λιμάνια της Ελλάδας γίνονται μια γεωπολιτική και οικονομική πλατφόρμα που προκαλεί το ενδιαφέρον όλων των μεγάλων δυνάμεων», ανέφερε η ηλεκτρονική εφημερίδα Οι Ρώσοι στην Αθήνα. Εταιρείες από τις Ηνωμένες Πολιτείες, την Κίνα και τη Ρωσία, καθώς και το Ισραήλ, την Ιταλία και τη Γερμανία, κατευθύνθηκαν στα ελληνικά λιμάνια, από την Αλεξανδρούπολη στα βόρεια στο Ηράκλειο της Κρήτης και από την Ηγουμενίτσα και τον Αστακό στα δυτικά έως τον Βόλο και την Καβάλα στα ανατολικά και Βορειοανατολικός.

Αυτό το ενδιαφέρον ξεκίνησε το 2012, όταν η Ελλάδα κατάργησε έναν νόμο που προέβλεπε την ελάχιστη απαραίτητη κρατική συμμετοχή σε επιχειρήσεις στρατηγικών βιομηχανιών, συμπεριλαμβανομένων των λιμένων. Ο νόμος καταργήθηκε υπό την πίεση του ΔΝΤ και της ΕΕ, καθιστώντας τον έναν από τους βασικούς όρους για τη διάσωση της Ελλάδας από τα χρέη της.

Οι Κινέζοι ήταν οι πρώτοι που επωφελήθηκαν από την κατάργηση του νόμου. Το 2016, η κινεζική εταιρεία COSCO αγόρασε το 51% του μεγαλύτερου ελληνικού λιμανιού του Πειραιά κοντά στην Αθήνα έναντι 368,5 εκατομμυρίων δολαρίων. Για την Κίνα, η Ελλάδα είναι ένα υπερφορτωμένο σημείο στο Νέο Δρόμο του Μεταξιού μεταξύ Ευρώπης και Μέσης Ανατολής. Βρίσκεται στη βόρεια Μεσόγειο, ο Πειραιάς είναι πιο κοντά στο κανάλι του Σουέζ. Από εδώ, είναι βολικό για το Πεκίνο να κυριαρχεί στην αγορά της ΕΕ. Η κινεζική εταιρεία Huawei άνοιξε ήδη το κέντρο logistics στον Πειραιά.

Τα δύο τρίτα (67%) των μετοχών στο λιμάνι της Θεσσαλονίκης, το δεύτερο μεγαλύτερο λιμάνι της χώρας, ελέγχονται από την Belterra Investments, ιδιοκτησίας Ρώσου επιχειρηματία ελληνικής καταγωγής Ιβάν Σαβίδη. Οι Αμερικανοί προσπάθησαν να «σπρώξουν» τον Σαβίδη έξω από αυτό το λιμάνι, αλλά στη συνέχεια επιτεύχθηκε συμβιβασμός. Τα μέσα ενημέρωσης σημείωσαν ότι ο Αμερικανός πρέσβης στην Αθήνα Τζέφρι Πάιατ επισκέφθηκε το λιμεναρχείο Θεσσαλονίκης (ΟΛΘ) και εξέδωσε δήλωση ευχαριστώντας τον ΟΛΘ “για τη βοήθεια”.

Οι προσφορές για τα άλλα σημαντικά λιμάνια – Αλεξανδρούπολη, Ηγουμενίτσα, Προκυμαία Φιλίππου στην Καβάλα – βρίσκονται αυτή τη στιγμή στο στάδιο της προκαταρκτικής αξιολόγησης, η οποία θα ολοκληρωθεί στα τέλη Φεβρουαρίου. Στη συνέχεια, μέχρι το τέλος του έτους, θα ολοκληρωθεί το επόμενο στάδιο με την υποβολή δεσμευτικών προσφορών.

Το εμπορικό λιμάνι της Αλεξανδρούπολης, όπου οι Ηνωμένες Πολιτείες χτίζουν τη στρατιωτική τους βάση, αποτελεί στόχο αμερικανικών εταιρειών. Οι Αμερικανοί έχουν ήδη «δεσμευτεί» σημαντικό μερίδιο στα λιμάνια της Ηγουμενίτσας, της Καβάλας και πιθανώς στο λιμάνι του Βόλου. Υπάρχουν άλλοι υποψήφιοι για το λιμάνι της Ηγουμενίτσας: Ο ιταλικός όμιλος Grimaldi, ο όμιλος Attica, ο μεγαλύτερος όμιλος μεταφορών επιβατών στην Ελλάδα, η συμμαχία Ελλήνων μεταφορέων και μια γερμανική εταιρεία μεταφοράς επιβατών.

Υπάρχουν δύο λόγοι για τον πυρετό με την πώληση των ελληνικών λιμένων. Πρώτον, με οικονομικές δυσκολίες όταν δεν υπάρχουν άλλες πηγές για να αναπληρωθεί το ταμείο, εκτός από την πώληση κρατικής περιουσίας. Δεύτερον, με την ανακάλυψη αποθεμάτων υδρογονανθράκων στην Ανατολική Μεσόγειο. Η ανάπτυξή τους θα οδηγήσει σε αύξηση της εμπορευματικής κίνησης και η εμπορική αξία των λιμένων θα αυξηθεί.

Το Ισραήλ ενδιαφέρεται επίσης για την απόκτηση ελληνικών λιμένων. Ενθάρρυνε τις συνομιλίες μεταξύ ισραηλινών επιχειρηματικών ομίλων και Ελλάδας σχετικά με την πιθανή συμμετοχή τους σε διαγωνισμούς για το λιμάνι του Βόλου και την αγορά άλλων λιμανιών όπως ο Αστακός στη δυτική Ελλάδα και η Ελευσίνα κοντά στην Αθήνα, ή σε συμμαχία με αμερικανικές εταιρείες όπως η ONEX, η οποία ελέγχει την Ναυπηγείο Σύρου. διεκδικεί το ναυπηγείο στην Ελευσίνα.

Η Ελλάδα ετοιμάζεται επίσης να μισθώσει το λιμάνι του Ηρακλείου στην Κρήτη και το λιμάνι της Κέρκυρας. Ο ιταλικός όμιλος Grimaldi ενδιαφέρεται πολύ για το Ηράκλειο. Το λιμάνι του Λαυρίου, νοτιοανατολικά της Αθήνας, θεωρείται επίσης ελκυστικό. Οι εταιρείες που θέλουν να αναβιώσουν διεθνή δρομολόγια μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας, Ελλάδας και Συρίας και άλλων μεσογειακών χωρών ενδιαφέρονται επίσης για αυτά τα λιμάνια.

Η πώληση είναι σε μεγάλη κλίμακα. Εκτός από τα προαναφερθέντα μεγάλα λιμάνια, η Ελλάδα διαθέτει 38 περιφερειακά μικρά λιμάνια οργανωμένα με τη μορφή δημοτικών επιχειρήσεων που διαχειρίζονται πάνω από 1.000 μικρά λιμάνια, προβλήτες, μαρίνες και λιμάνια. Περίπου 800 μικρά λιμάνια έχουν προγραμματιστεί για πώληση.

Η Ρωσία εξακολουθεί να βρίσκεται στο περιθώριο του αγώνα για τα ελληνικά λιμάνια, αν και στο παρελθόν η χώρα πρωτοστάτησε στον εφοδιασμό φυσικού αερίου στην Ελλάδα και στην κατασκευή σταθμών ηλεκτροπαραγωγής στην Ελλάδα. Σύμφωνα με δημοσιεύματα των μέσων ενημέρωσης, η Ρωσία ενδιαφέρθηκε να αποκτήσει την εταιρεία πετρελαίου Ελληνικά Πετρέλαια, καθώς και την εταιρεία φυσικού αερίου DEPA, αλλά αυτό δεν αρέσει στους Αμερικανούς. Ως αποτέλεσμα, η Gazprom δεν κάνει καν αίτηση για ιδιωτικοποίηση. Οι προσπάθειες των ρωσικών εταιρειών να αγοράσουν τα Ελληνικά Πετρέλαια ήταν επίσης ανεπιτυχείς. Λοιπόν, ο Σαβίδης, γεννημένος στο Ροστόφ, ο οποίος έχει ελληνική υπηκοότητα, δεν εκπροσωπεί τα συμφέροντα της Ρωσίας.

Μεταξύ των εταιρειών που πέρασαν από το δεύτερο στάδιο του διαγωνισμού ιδιωτικοποίησης για το λιμάνι της Θεσσαλονίκης ήταν οι Ρωσικοί Σιδηρόδρομοι (RZ), αλλά στο δεύτερο στάδιο κατέστη σαφές ότι αυτό το λιμάνι, όπου περνούν τα συντομότερα δρομολόγια προς τα Βαλκάνια, δεν ελήφθη από RZ Οι Ηνωμένες Πολιτείες άσκησαν ισχυρή πίεση στην Ελλάδα για να αποτρέψουν τη Ρωσία από την απόκτηση περιουσιακών στοιχείων σε αυτή τη χώρα που έχουν στρατηγική σημασία. Ομοίως, η RZ δεν επιτρέπεται να ιδιωτικοποιήσει τους ελληνικούς σιδηροδρόμους που διατίθενται προς πώληση και η Gazprom δεν επιτρέπεται να ιδιωτικοποιήσει τις ελληνικές εταιρείες φυσικού αερίου DEPA και DESFA.

Πρόσφατα, η Ουάσινγκτον έδειξε αυξανόμενο ενδιαφέρον για την Ελλάδα και η ίδια η Ελλάδα παίζει όλο και περισσότερο τον ρόλο ενός αμερικανικού δορυφόρου. Έτσι εξηγούν ορισμένοι την άρνηση του Βλαντιμίρ Πούτιν στην πρόσκληση να έρθει στην Ελλάδα τον Μάρτιο του 2021, για να γιορτάσει την 200ή επέτειο της ελληνικής ανεξαρτησίας. Ωστόσο, στις 8 Φεβρουαρίου, η ρωσική φρεγάτα Ναύαρχος Κασατόνοφ έφτασε για επαγγελματική επίσκεψη στο λιμάνι του Πειραιά. Οι επαφές μεταξύ των μερών δεν έχουν λήξει.

(Μετάφραση για “Trud” – Pavel Pavlov)