Χρέος, πληθωρισμός, μισθοί και θέσεις εργασίας… Γνωρίζουμε ότι είναι δύσκολο να καταλάβουμε πώς λειτουργεί η οικονομία. Γι’ αυτό, κάθε επεισόδιο του Real Economy σάς προσφέρει ένα μάθημα σύγκρουσης ενός λεπτού για να καταλάβετε γρήγορα τη μεγάλη εικόνα. Εξηγούμε τις κύριες έννοιες και εξηγούμε πώς αντιδρούν οι δημόσιες πολιτικές στις αλλαγές στις τρέχουσες υποθέσεις και στις οικονομικές τάσεις. Παρακολουθήστε το μονόλεπτο Crash Course στο παραπάνω βίντεο.

Η ΕΕ ενέκρινε μια νέα οδηγία με στόχο την προώθηση επαρκών νομοθετικών κατώτατων μισθών και στα 27 κράτη μέλη. Αλλά τα νέα επίπεδα δεν θα είναι τα ίδια σε κάθε χώρα, ούτε θα ισχύουν ακριβώς οι ίδιοι κανόνες.

h2 Ποιο είναι το πεδίο εφαρμογής των νέων κανόνων;/h2 Η νέα οδηγία έχει σχεδιαστεί για να διασφαλίσει ότι ο εθνικός κατώτατος μισθός σε κάθε χώρα είναι επαρκής. Πέντε κράτη μέλη – η Δανία, η Ιταλία, η Αυστρία, η Φινλανδία και η Σουηδία – δεν έχουν εθνικό κατώτατο μισθό. Σε αυτές τις χώρες, ο κατώτατος μισθός προστατεύεται αποκλειστικά μέσω συλλογικών συμβάσεων που διαπραγματεύονται με τα συνδικάτα.

Αυτές οι χώρες δεν θα αναγκαστούν να εισαγάγουν τους νέους κανόνες. Αντίθετα, θα τους ζητηθεί να αναφέρουν τους κατώτατους μισθούς που ορίζονται από αυτές τις συλλογικές συμβάσεις και τους μισθούς όσων δεν καλύπτονται από αυτές τις συμβάσεις. Η Επιτροπή θα αναλύσει αυτά τα δεδομένα και θα υποβάλει έκθεση στο Συμβούλιο και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.

Από τις επτά πιθανές υποψήφιες χώρες, οι πέντε έχουν εθνικό κατώτατο μισθό (Μαυροβούνιο, Βόρεια Μακεδονία, Αλβανία, Σερβία και Τουρκία), ενώ δύο όχι (Βοσνία-Ερζεγοβίνη και Κόσοβο).

h2 Πώς θα ληφθούν υπόψη οι εθνικές διακυμάνσεις;/h2 Οι κατώτατοι μηνιαίοι μισθοί ποικίλλουν σημαντικά μεταξύ των κρατών μελών. Για παράδειγμα, είναι 2.387 € στο Λουξεμβούργο, 1.981 € στη Γερμανία, 620 € στη Λετονία και 399 € στη Βουλγαρία.

Οι χώρες της ΕΕ με εθνικό κατώτατο μισθό άνω των 1.500 ευρώ είναι το Λουξεμβούργο, η Γερμανία, το Βέλγιο, η Ολλανδία, η Ιρλανδία και η Γαλλία.

Οι χώρες με εθνικό κατώτατο μισθό πάνω από 1.000 ευρώ αλλά κάτω από 1.500 ευρώ το μήνα είναι η Σλοβενία ​​και η Ισπανία.

Χώρες με εθνικό κατώτατο μισθό κάτω των 1.000 ευρώ είναι η Κύπρος, η Πορτογαλία, η Μάλτα, η Λιθουανία, η Ελλάδα, η Πολωνία, η Εσθονία, η Τσεχία, η Σλοβακία, η Κροατία, η Λετονία, η Ρουμανία, η Ουγγαρία και η Βουλγαρία.

Ωστόσο, όταν λαμβάνεται υπόψη η αγοραστική δύναμη, οι διαφορές είναι λιγότερο εμφανείς. Με βασικό πρότυπο ισοτιμίας αγοραστικής δύναμης (PPP) 1.000, τα εθνικά ελάχιστα κυμαίνονται μεταξύ 717 στη Βουλγαρία και 1.843 στη Γερμανία.

Οι ακόλουθες χώρες της ΕΕ έχουν ελάχιστους μισθούς με ΣΔΙΤ άνω των 1.000: Γερμανία, Λουξεμβούργο, Βέλγιο, Ολλανδία, Γαλλία, Σλοβενία, Ιρλανδία, Πολωνία, Ισπανία, Λιθουανία, Ρουμανία και Κύπρος.

Ενώ οι ακόλουθες χώρες έχουν ελάχιστους μισθούς με ΙΑΔ κάτω από 1.000: Πορτογαλία, Κροατία, Μάλτα, Ουγγαρία, Τσεχία, Ελλάδα, Εσθονία, Σλοβακία, Λετονία, Βουλγαρία.

Για να ληφθούν υπόψη αυτές οι διακυμάνσεις, ο καθορισμός του επιπέδου του κατώτατου μισθού θα παραμείνει εθνική αρμοδιότητα. Ωστόσο, θα πρέπει να ρυθμιστεί εντός ορισμένων παραμέτρων.

h2 Καθορισμός επαρκούς κατώτατου μισθού/h2 Τα κράτη μέλη θα πρέπει να διασφαλίσουν ότι οι εθνικοί κατώτατοι μισθοί τους επιτρέπουν στους εργαζόμενους να ζήσουν μια αξιοπρεπή ζωή, λαμβάνοντας υπόψη το κόστος ζωής και τα ευρύτερα επίπεδα μισθών.

Για την αξιολόγηση της επάρκειας των υφιστάμενων κατώτατων νομοθετικών μισθών, τα κράτη μέλη μπορούν:

• να δημιουργήσει ένα καλάθι αγαθών και υπηρεσιών σε πραγματικές τιμές·
• να ορίσει τον κατώτατο μισθό τουλάχιστον στο 60% του ακαθάριστου μέσου μισθού και στο 50% του ακαθάριστου μέσου μισθού·
• προώθηση των συλλογικών διαπραγματεύσεων.

Οι συλλογικές διαπραγματεύσεις σε κλαδικό και διβιομηχανικό επίπεδο θεωρούνται ουσιαστικός παράγοντας για την επίτευξη επαρκών κατώτατων μισθών.

Οι συλλογικές διαπραγματεύσεις είναι η διαδικασία κατά την οποία οι εργαζόμενοι, μέσω των εκπροσώπων τους, διαπραγματεύονται συμβάσεις με τους εργοδότες ή τις οργανώσεις των εργοδοτών τους για να καθορίσουν τους όρους απασχόλησής τους, συμπεριλαμβανομένων:

• αμοιβές και παροχές·
• χρονοδιαγράμματα και άδειες·
• πολιτικές για την υγεία και την ασφάλεια στην εργασία.

Μελέτες έχουν δείξει ότι οι χώρες με υψηλή κάλυψη συλλογικών διαπραγματεύσεων τείνουν να έχουν μικρότερο μερίδιο χαμηλόμισθων εργαζομένων και υψηλότερους κατώτατους μισθούς από εκείνες με χαμηλή κάλυψη συλλογικών διαπραγματεύσεων.

Ως εκ τούτου, οι νέοι κανόνες αποσκοπούν στην επέκταση αυτής της πρακτικής. Σε χώρες όπου λιγότερο από το 80% των εργαζομένων καλύπτεται από συλλογικές διαπραγματεύσεις, τα κράτη μέλη, με τη συμμετοχή των κοινωνικών εταίρων, θα πρέπει να καταρτίσουν ένα σχέδιο δράσης για την αύξηση της κάλυψης.

Το σχέδιο δράσης θα πρέπει να ορίζει ένα σαφές χρονοδιάγραμμα και συγκεκριμένα μέτρα για τη σταδιακή αύξηση του ποσοστού κάλυψης των συλλογικών διαπραγματεύσεων.

h2 Παρακολούθηση και δικαίωμα προσφυγής/h2 Το συμφωνηθέν κείμενο εισάγει την υποχρέωση των χωρών της ΕΕ να δημιουργήσουν ένα σύστημα επιβολής, το οποίο περιλαμβάνει αξιόπιστη παρακολούθηση, ελέγχους και επιτόπιες επιθεωρήσεις για τη διασφάλιση της συμμόρφωσης. Μεταξύ των θεμάτων που πρέπει να παρακολουθούνται είναι:

• καταχρηστική υπεργολαβία·
• Ψεύτικη αυτοαπασχόληση?
• μη καταγεγραμμένες υπερωρίες.
• αυξημένη ένταση εργασίας.

Τα κράτη μέλη θα πρέπει να παρακολουθούν την κάλυψη και την επάρκεια των κατώτατων μισθών. Επιπλέον, κάθε δύο χρόνια θα πρέπει να αναφέρουν στην Επιτροπή το ποσοστό κάλυψης των συλλογικών διαπραγματεύσεων, το επίπεδο του νόμιμου κατώτατου μισθού και το ποσοστό των εργαζομένων που καλύπτονται από τον νόμιμο κατώτατο μισθό.h2 Times/h2 Με 505 ψήφους υπέρ , 92 κατά και 44 αποχές, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ενέκρινε νέα νομοθεσία για τους επαρκείς κατώτατους μισθούς στην ΕΕ τον Ιούνιο του 2022. Το τελικό κείμενο της οδηγίας εγκρίθηκε στη συνέχεια από το Συμβούλιο στις 4 Οκτωβρίου 2022.

Τα κράτη μέλη έχουν πλέον δύο χρόνια από την ημερομηνία αυτή – δηλαδή μέχρι τον Οκτώβριο του 2024 – για να μεταφέρουν την οδηγία στο εθνικό τους δίκαιο.