“Κάποια στιγμή το βράδυ και το πρωί το μπλε της Μεσογείου ξεπερνά κάθε φαντασία ή περιγραφή. Είναι το πιο έντονο και υπέροχο χρώμα, πιστεύω, σε όλη τη φύση.”(Τσαρλς Ντίκενς, «Ιταλικές εντυπώσεις»)
Ίσως λίγοι γνωρίζουν ότι είναι σήμερα παγκόσμια ημέρα της Μεσογείουπου μάλλον αυτή τη στιγμή δίνει ανανέωση σε πολύ κόσμο, τουρίστες και μη, στις παραλίες μας.
Ιδρύθηκε σε 2014, αυτή την ημέρα προς τιμήν του Mare Nostrum έχει επιφορτιστεί με την ευαισθητοποίηση και την ευαισθητοποίηση για το δικό του κατάσταση της υγείας και τους σχετικούς κινδύνους. Αυτή η θάλασσα μας έχει δώσει τόσα πολλά με τα χρόνια, και είναι σωστό που γνωρίζουμε ότι, όπως πολλά άλλα οικοσυστήματα, βρίσκεται σε διαρκή κίνδυνο.
Το οικοσύστημα
Η Μεσόγειος Θάλασσα φιλοξενεί το 1,1% του νερού του πλανήτη, και είναι ένας θησαυρός βιοποικιλότητας. Το εύκρατο κλίμα το καθιστά το σπίτι πολλών ειδών, συμπεριλαμβανομένων των ψαριών, των λαχανικών και θηλαστικά (ναι, ακόμη και στην Ιταλία. Ο κόλπος του Τάραντα, για παράδειγμα, είναι το σπίτι του ένα σχολείο δελφινιών, και κάθε χρόνο λειτουργεί ως «pit stop» για μια ομάδα φάλαινες). Οι παλίρροιες είναι πολύ περιορισμένες, λόγω της κακής σύνδεσης με τον ωκεανό, που κάνει το Mare Nostrum τέλειο θερμικό δοχείομε ζεστούς, υγρούς χειμώνες και ζεστά, ξηρά καλοκαίρια. Αυτό βοηθά επίσης τη βιοποικιλότητα στις ακτές: οι άνεμοι από τη θάλασσα, οι βροχές και η ζέστη κάνουν την καλλιέργεια ελιές, αμπέλια, εσπεριδοειδή και βελανιδιές.
Ιστορία
Μεσόγειος σημαίνει “στη μέση των εδαφώνΚαι δεν είναι τυχαίο ότι ακριβώς στα εδάφη που βρέχονται από αυτή τη θάλασσα γεννήθηκαν οι πρώτοι πολιτισμοί, από Αιγύπτιοι σε Έλληνες, Σουμέριοι σε Ρωμαίους. Ήδη μέσα 6000 π.Χ τα εύφορα εδάφη οδήγησαν στην ανάπτυξη των πρώιμες τεχνικές καλλιέργειας και αναπαραγωγήςευνοώντας στη συνέχεια την ανάπτυξη του αστικών οικισμών. Από την Κρήτη, ελληνικό νησί, τα πρώτα πλοία για εμπόριο έφυγαν τον 2ο αιώνα π.Χ στην Αίγυπτο, την Ελλάδα, τον Λίβανο, τη Σικελία και τη Σαρδηνία. Έκτοτε, οι πληθυσμοί στις ακτές κοιτούσαν έξω από το λιμάνι για να δουν πλοία ταξιδιωτών και εμπόρων να φτάνουν, αλλά και πειρατές και εισβολείς.
Οι λαοί της θάλασσας συχνά συγκρούονταν μακροχρόνια ναυτικοί πόλεμοι, που έφερε ναι την καταστροφή, αλλά που επέτρεψε επίσης μια τεράστια εμπορικές και πολιτιστικές ανταλλαγές. Οι πληθυσμοί της Μεσογείου άρχισαν να ανακατεύονται και γεννήθηκαν νέες γλώσσες, παραδόσεις και ιστορίες και θρύλους.
Θρύλοι και μαγεία
Και μιλώντας για θρύλους, η Μεσόγειος Θάλασσα μας έχει εμπνεύσει πάρα πολύ τη φαντασία του θεατή. Σκεφτείτε μόνο τις περιπέτειες του Οδυσσέα, που έπλεε στα νερά του για 10 χρόνια, συναντώντας γοργόνες, κύκλωπες, θαλάσσια τέρατα. Οι θρύλοι ήταν χρήσιμοι στους ναυτικούς για ασφαλέστερη πλοήγηση, επιτρέποντάς τους να αποφεύγουν επικίνδυνα τμήματα της θάλασσας και αδιαπέραστο. Μάλιστα, αν και φαινομενικά ήρεμο, το Mare Nostrum κρύβει πολλά παγίδες κάτω από τα νερά της.
Ένας θρύλος που χρονολογείται από την περίοδο των Ελλήνων είναι αυτός του Σκύλαθαλάσσιο τέρας που κρύβεται στο Στενό Μεσσήνης. Η ιστορία λέει ότι η Σκύλλα, μια όμορφη νεαρή κοπέλα, τράβηξε την προσοχή του θεού της θάλασσας Γλαύκοςπου ρώτησε τη μάγισσα Κίρκη ένα φίλτρο αγάπης για να κάνει τη Σκύλλα να τον ερωτευτεί. Ο Γλαύκος δεν γνώριζε ότι η Κίρκη κατά καιρούς κρατούσε κάποια συναισθήματα απέναντί της, άρα η μάγισσα της, για να την εκδικηθεί, διέλυσε ένα φίλτρο στο νερό της πηγής όπου συνήθιζε να κάνει μπάνιο η Scilla. Το σώμα του κοριτσιού υπέστη μια φρικτή μεταμόρφωση. τα πόδια του έγιναν έξι σκυλιά, το καθένα με ένα στόμα γεμάτο μυτερά δόντια. Τότε ήταν που η Scilla κρύφτηκε στο στενό της Μεσσήνης, εκτονώνοντας το θυμό του επιτιθέμενοι και καταβροχθίζοντας διερχόμενους ναύτες.
Όμως οι θρύλοι δεν σταματούν στην εποχή των Ελλήνων. Ακόμα και η νεράιδα Μοργκάνα και βασιλιάς Αρθούρος έκαναν μπάνιο στα νερά του Mare Nostrum. Η νεράιδα, αφού οδήγησε τον αδελφό και τον βασιλιά της στα πόδια του‘Αίτνα, μετακόμισε σε ένα τμήμα της θάλασσας που απέφευγαν οι ναυτικοί λόγω ισχυρών καταιγίδων… ακριβώς εκεί που, σύμφωνα με τον μύθο, έμενε η Σκύλλα! Σε εκείνο το σημείο, η Morgana έχτισε ένα περιπλανώμενο κρυστάλλινο παλάτι. Η θάλασσα έγινε κρύσταλλο, και από τότε αντικατοπτρίζει τις εικόνες της πόλης. Η Μοργκάνα πνίγει έτσι τους ναυτικούς που, παραπλανημένοι από την κίνηση των κρυστάλλινων κάστρων, πιστεύουν ότι προσγειώνονται στο Μεσσήνη ή Ρέτζιοαλλά στην πραγματικότητα ναυάγησε στην αγκαλιά της Νεράιδας. Αυτή είναι η εξήγηση που δίνεται σεοφθαλμαπάτη που μπορεί κανείς να θαυμάσει στο στενό της Μεσσήνης. Κοιτάζοντας από τη Μεσσήνη προς την Καλαβρία, η εικόνα της ίδιας της Μεσσήνης φαίνεται αιωρούμενη στον αέρα.
Η ευθραυστότητα
Ακόμα κι αν η επιφάνειά της είναι πολύ μικρή σε σύγκριση με αυτή των ωκεανών, η Μεσόγειος Θάλασσα συγκεντρώνει στα νερά της Το 7% των μικροπλαστικών του κόσμου. Οι εκτιμήσεις, σύμφωνα με την Ένωση για τη Μεσόγειο (UpM), μιλούν για ρύπανση ίση με 570 χιλιάδες τόνοι πλαστικού ετησίως. Είναι μια τεράστια ποσότητα, η οποία είναι πιθανό να τετραπλάσιο μέχρι το 2050, αν δεν αλλάξει τίποτα Όντας μια κλειστή θάλασσα, στην πραγματικότητα, κάθε επίδραση της ρύπανσης δεν περιορίζεται σε μια περιοχή, αλλά διασκορπίζεται σε ολόκληρη την επιφάνειά της.
Για το λόγο αυτό, η UfM κάλεσε τις χώρες που συνορεύουν με τη Μεσόγειο α λάβετε άμεσα μέτρα και στήριξε το έργο TouMaLi, που αναλαμβάνει να μειώσει τα απόβλητα που καταλήγουν στη θάλασσα λόγω του τουρισμού και να ενθαρρύνει την επαναχρησιμοποίηση πλαστικών Μαρόκο, Αίγυπτο και Τυνησία.
Υπάρχει επίσης το πρόβλημα του εξωτικά ψάρια: Καλά 200 νέα είδη έχουν φτάσει στα νερά μας τα τελευταία 130 χρόνια. Οι λόγοι είναι διάφοροι, από την αύξηση των θερμοκρασιών μέχρι την τυχαία (και μη) εισαγωγή από τον άνθρωπο. Δεύτερος μια μελέτη του Ινστιτούτου Θαλάσσιων Βιολογικών και Βιοτεχνολογικών Πόρων της CNR της Ανκόναη κύρια πύλη σε αυτά “βιολογικές εισβολές” και το πέρασμα του Σουέζ, που έφερε στη Μεσόγειο χωροκατακτητικά είδη της Ερυθράς Θάλασσας. Μερικά από αυτά τα είδη δεν προκαλούν προβλήματα, ενώ άλλα είναι αργά υποβάθμιση των φυσικών οικοτόπων των αυτοχθόνων ειδώνμείωση της τοπικής βιοποικιλότητας.
Τελευταίο, αλλά όχι λιγότερο σημαντικό, είναι το θέμα του άμμος. Στη Σαρδηνία, η πρακτική να αφαιρούν μπουκάλια γεμάτα άμμο από τις παραλίες είναι α έγκλημα, γιατί με αυτόν τον τρόπο αλλοιώνεται το οικοσύστημα των αμμόλοφων. Πρέπει να είστε πολύ προσεκτικοί, π αποφύγετε να μετακινείτε μπαστούνια, να σκίζετε φυτά, να πετάτε πέτρες. Οι ειδικοί προτρέπουν επίσης α ξεπλύνετε καλά τις πετσέτες πριν φύγετεώστε να αφήσετε την παραλία όσο το δυνατόν αναλλοίωτη.
Στην παραλία ή όχι, σήμερα ας αφιερώσουμε λίγο χρόνο για να σκεφτούμε το Mare Nostrum και πόση θαύμα συνεχίζει να μας προκαλεί. Και τι μπορούμε να κάνουμε για να το διατηρήσουμε.
Χαρούμενη Διεθνής Ημέρα της Μεσογείου!
“Ερασιτέχνης ταραχοποιός. Μουσική πρωτοπόρος. Απόλυτος μπυραρολικός. Φανατικός της τηλεόρασης. Φανατικός του κακού φαγητού.”