Ερευνητές ΑινείαςΜΕΓΑΛΟ’Εθνική Υπηρεσία Νέων Τεχνολογιών, Ενέργειας και Βιώσιμης Οικονομικής Ανάπτυξης, με έδρα το Frascati, έχουν αναπτύξει μια μεθοδολογία που σας επιτρέπει να επαληθεύσετε την αυθεντικότητα του έξτρα παρθένου ελαιολάδου μέσω της ιχνηλασιμότητας της γεωγραφικής προέλευσης των ελιών με βάση το περιεχόμενο των στοιχείων. Ο τα αποτελέσματα έχουν δημοσιευτεί στο περιοδικό ανοιχτού κώδικα ‘Τρόφιμα‘.

Η μελέτη διεξήχθη σε τριάντα επτά δείγματα ελιών και φύλλων από έντεκα είδη ελιάς, εστιάζοντας στην ανάλυση των χημικών στοιχείων που υπάρχουν. Τα δείγματα ελιάς (δρούπη) και φύλλων ελιάς συλλέχθηκαν σε δύο διαφορετικές παραγωγικές περιοχές της Λάτσιο: στο Ερευνητικό Κέντρο ENEA Casaccia και στον δήμο Allumiere, όπου επιλέχθηκαν πέντε διαφορετικοί ελαιώνες με βάση τις ποικιλίες και τις περιοχές παραγωγής.

«Συνδυάζοντας τις πιο σύγχρονες τεχνολογίες ανάλυσης μαζί, μπορέσαμε να αναγνωρίσουμε τη γεωχημική υπογραφή του εδάφους που μεταφέρεται στις ελιές. Αυτό ανοίγει τη δυνατότητα εντοπισμού, με ολοένα και ταχύτερο και ακριβέστερο τρόπο, της γεωγραφικής προέλευσης των προϊόντων ελιάς και «διαπίστωσης» τυχόν απάτης, ιδίως μεταξύ των ΠΟΠ. που πρέπει να εγγυάται χαρακτηριστικά ποιότητας, αυθεντικότητας και τυπικότητας στενά συνδεδεμένα με τον χώρο παραγωγής», εξηγεί Κλαούντια Ζόανηερευνητής του Τομέα Βιοτεχνολογίας και Αγροβιομηχανίας.

Για τη μελέτη αυτή η ομάδα Enea – διαβάζει τα νέα που δημοσιεύτηκαν στο τελευταίο τεύχος του εβδομαδιαία ENEAinform@ – χρησιμοποιήθηκαν τεχνικές ανάλυσης με υψηλή ευαισθησία, οι οποίες επιτρέπουν επίσης τον ποσοτικό προσδιορισμό των στοιχείων που υπάρχουν σε πολύ χαμηλές συγκεντρώσεις. «Για τις δοκιμές μας χρησιμοποιήσαμε επίσης μια τεχνολογία που αναπτύχθηκε στα εργαστήρια του Ερευνητικού Κέντρου Frascati, μια φορητή συσκευή βασισμένη σε φωτοακουστική φασματοσκοπία λέιζερ που χρησιμοποιεί φως και ήχο για να πραγματοποιήσει μη καταστροφικές μετρήσεις σε πραγματικό χρόνο απευθείας στο μη επεξεργασμένο δείγμα. Λόγω αυτών των χαρακτηριστικών, το λέιζερ ENEA έχει ήδη εφαρμοστεί με επιτυχία τόσο στον τομέα της κηπουρικής, για την ανίχνευση προσβολής παθογόνων παραγόντων και για τον εντοπισμό τυχόν απάτης τροφίμων σε προϊόντα όπως γάλα σε σκόνη, μέλι, κρασί, λάδι, χυμοί φρούτων, ψάρια. και μερικά μπαχαρικά. Και οι δοκιμές που έγιναν στα φύλλα της ελιάς με το σύστημα λέιζερ, που βασίζονται σε φάσματα μοριακού τύπου, επιβεβαίωσαν τις ομαδοποιήσεις ανά γεωγραφική περιοχή που προέκυψαν από τη στοιχειακή ανάλυση των ελιών», προσθέτει η Ζωάνη.

Συγκεκριμένα, τα αποτελέσματα της στοιχειακής ανάλυσης κατέδειξαν τη δυνατότητα διάκρισης των δειγμάτων ελιάς και φύλλων ανά περιοχή παραγωγής, με βάση τα διαφορετικά χαρακτηριστικά του εδάφους. Τα πιο άφθονα στοιχεία στους ελαιώνες του Ερευνητικού Κέντρου ΕΝΕΑ ήταν το στρόντιο (13 mg/kg) και ο χαλκός (13,44 mg/kg). Ενώ για την περιοχή παραγωγής του Allumiere βρέθηκε υψηλότερη περιεκτικότητα σε ρουβίδιο (12,86 mg/kg) και, στη συνέχεια, σε χαλκό (11,36 mg/kg) και στρόντιο (6,74 mg/kg). Επιπλέον, η ύπαρξη πέντε πειραματικών χωραφιών στην ίδια περιοχή παραγωγής Allumiere κατέστησε δυνατή τη σύγκριση της συμπεριφοράς των ίδιων ποικιλιών στους διαφορετικούς αγρούς με ακόμη πιο εις βάθος τρόπο.

«Εκτός από τον προσδιορισμό της γεωγραφικής προέλευσης των ελιών, η ανάλυση των συγκεντρώσεων των στοιχείων στις δρύπες θα μπορούσε επίσης να παίξει το ρόλο του δείκτη ρύπανσης του εδάφους. Απαιτούνται όμως περαιτέρω μελέτες για να αξιολογηθεί ποια χαρακτηριστικά του εδάφους μπορούν να επηρεάσουν την παρουσία των διαφόρων στοιχείων στις ελιές και να επαληθευτεί πώς μπορεί να επηρεαστεί η βιοδιαθεσιμότητά τους, για παράδειγμα, με τη χρήση λιπασμάτων ή μυκητοκτόνων. Όλα αυτά θα χρησιμεύσουν για να διασφαλιστεί η ευρύτερη εφαρμογή της μεθόδου ENEA για γεωγραφική ιχνηλασιμότητα στις διαφορετικές συνθήκες καλλιέργειας, μαζί με εκτιμήσεις που σχετίζονται με την ασφάλεια των τροφίμων», υπογραμμίζει εκ νέου η Zoani.

Η λεκάνη της Μεσογείου αντιπροσωπεύει τη μεγαλύτερη διεθνή ελαιοκομική περιοχή: Η Ισπανία (63%), η Ιταλία (17%), η Ελλάδα (14%) και η Πορτογαλία (5%) καλύπτουν το 99% της ευρωπαϊκής παραγωγής ελαιολάδου που κατέχει το ρεκόρ όσον αφορά την παραγωγή ελαιολάδου (69% της παγκόσμιας παραγωγής). παραγωγή), εξαγωγή και κατανάλωση. Εκτός από την οικονομική αξία, τα προϊόντα ελιάς αποτελούν τη βάση της μεσογειακής διατροφής και έχουν υψηλή θρεπτική και θεραπευτική δύναμη. Η κατανάλωσή τους βρέθηκε ότι είναι προστατευτικός παράγοντας έναντι του διαβήτη και της καρδιάς, των φλεγμονωδών και αυτοάνοσων παθήσεων, χάρη στα υψηλά επίπεδα μονοακόρεστων λιπαρών οξέων, φαινολικών ενώσεων και αντιοξειδωτικών.

Ακόμα και τα υποπροϊόντα της ελιάς έχουν μεγάλη αξία. για παράδειγμα, το εκχύλισμα φύλλων ελιάς χρησιμοποιείται ως πρόσθετο τροφίμων λόγω της υψηλής περιεκτικότητάς του σε πολυφαινόλες με αντιοξειδωτική και αντιμικροβιακή δράση.