Στο Bodrum, το πιο διάσημο παραθαλάσσιο θέρετρο στις ακτές του Αιγαίου της Τουρκίας, η μαζική εισροή τουριστών από όλο τον κόσμο έχει σταματήσει.

Αυτές είναι οι τελευταίες μέρες ενός ασυνήθιστα εύκρατου Νοεμβρίου. Στις βιτρίνες των μπουτίκ στον κεντρικό δρόμο παραμένουν εκτεθειμένα τα πλαστά προϊόντα των καλύτερων οίκων πολυτελείας: Louis Vuitton, Fendi, Rolex και πολλά άλλα. Τα λουτρά και τα παραλιακά κλαμπ αρχίζουν να κλείνουν τις πόρτες τους. Το απόγευμα οι ντόπιοι ψαράδες μαζεύονται στο Ναυτικό Όμιλο για να παίξουν τάβλα (τάβλι).

Όλα αυτά τα παρατηρώ περιμένοντας να λάβω, πιθανότατα τη νύχτα, κλήση από το Περιφερειακό Κέντρο Διοίκησης Αιγαίου της Τουρκικής Ακτοφυλακής για συμμετοχή σε αποστολή διάσωσης μεταναστών που απωθήθηκαν από την Ελληνική Ακτοφυλακή, όταν αναχαιτίστηκαν στα χωρικά τους ύδατα. .

«Η μουσική έχει αλλάξει στην Ελλάδα από το 2019» – μου λέει ο περιφερειακός διοικητής – «Από τότε που έγινε πρωθυπουργός ο Κυριάκος Μητσοτάκης, διακόπηκε η επικοινωνία και η συνεργασία που, στο πλαίσιο του ελέγχου της παράτυπης μετανάστευσης και των επακόλουθων ενεργειών διάσωσης, χαρακτήριζαν την προηγούμενη περίοδο».

Παραβίαση του διεθνούς δικαίου της θάλασσας

Ανεξάρτητα από τις γνωστές συμφωνίες που προέβλεπαν μεταξύ Άγκυρας και Βρυξελλών το 2016, με τις οποίες η Τουρκία δεσμεύτηκε, έναντι ανθρωπιστικών κονδυλίων (6 δισ. ευρώ), να εμποδίσει την έξοδο από τα χερσαία και θαλάσσια σύνορά της σε μετανάστες που θα φτάσουν στην Ευρωπαϊκή Ένωση, «Η Ελλάδα – συνεχίζει ο αξιωματικός – παραβιάζει το ισχύον διεθνές δίκαιο της θάλασσας, απορρίπτοντας τα μικρά σκάφη μεταναστών που διαφεύγουν από τον έλεγχό μας, χρησιμοποιώντας συχνά βίαιες μεθόδους εναντίον τους».

Η Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας (UNCLOS), που υπογράφηκε στο Montego Bay (Τζαμάικα) στις 10 Δεκεμβρίου 1982 (σε ισχύ από τις 16 Νοεμβρίου 1994), στην πραγματικότητα απαιτεί από κάθε διοικητή των κρατών που την έχουν επικυρώσει (158, συμπεριλαμβανομένων χώρες της ΕΕ) διάσωση άλλων σκαφών και ανθρώπων που βρίσκονται σε κίνδυνο.

Μετά από λίγες μέρες αναμονής και μια ολόκληρη νύχτα περιπολίας, που όμως στο τέλος αποδείχτηκε άκαρπη, το τηλεφώνημα έφτασε στις 23.30 της Κυριακής 27 Νοεμβρίου. Αρκετές ενέργειες απώθησης βρίσκονται σε εξέλιξη. Η πληροφορία έφτασε στην κυβέρνηση από την Αθήνα μέχρι την Άγκυρα, η οποία στη συνέχεια ειδοποίησε την περιφερειακή διοίκηση.

Έχουν δοθεί οι γεωγραφικές συντεταγμένες του σημείου όπου θα εγκαταλειφθούν οι μετανάστες. Στην περίπτωση αυτή, στην πραγματικότητα, δεν έχουμε να κάνουμε με “ζωντανή” επαναπροώθηση. Αυτοί οι άνθρωποι συνελήφθησαν το απόγευμα, μεταφέρθηκαν στην ξηρά, αναγνωρίστηκαν και στη συνέχεια επαναφέρθηκαν στη θάλασσα και αφέθηκαν όλη τη νύχτα σε φουσκωτές σχεδίες μέσα στα τουρκικά χωρικά ύδατα.

Σώθηκαν 27 άνθρωποι, όλοι νέοι

Φεύγω μέσα στο μεγαλύτερο από τα τρία περιπολικά που έχουν τεθεί σε δράση, μαζί με τον περιφερειακό διοικητή με τον οποίο είχα ήδη μιλήσει τις προηγούμενες μέρες. Προχωράμε στο σκοτάδι με τη χρήση ραντάρ, ακόμη και τα φώτα θέσης για νυχτερινή πλοήγηση έχουν σβήσει. Μετά από περίπου μία ώρα αναζήτησης, οι αισθητήρες και η υπέρυθρη κάμερα εντοπίζουν δύο σχεδίες που περιείχαν είκοσι επτά άτομα στη καταρρακτώδη βροχή.

Το τουρκικό πλήρωμα τους πλησιάζει και τους σώζει. Είναι όλοι Παλαιστίνιοι, κυρίως νέοι με μέσο όρο ηλικίας κάτω των τριάντα, είκοσι τέσσερα αγόρια και τρία κορίτσια. Ένας από αυτούς λέει, ανακατεύοντας τα αραβικά με λίγες λέξεις στα αγγλικά, ότι δύο σύντροφοι πετάχτηκαν στη θάλασσα μετά από σύγκρουση με τους Έλληνες στρατιωτικούς. Οι έρευνες ξεκινούν με τη βοήθεια ενός ισχυρού φάρου αλλά, μετά από μια ώρα περιπολίας, ακόμα τίποτα. Έπειτα έρχεται η αναφορά από ένα από τα άλλα δύο περιπολικά: βρέθηκαν, ήταν τρία. δύο ζωντανοί και ολόκληροι, ο ένας σε πολύ σοβαρή κατάσταση.

Κατά τη διάρκεια της νύχτας οι άλλες περιπολίες διέσωσαν άλλα τριάντα άτομα που συμμετείχαν στην ίδια δράση απώθησης. Πενήντα επτά στο σύνολο που θα φέρουν πίσω στο λιμάνι, θα ανανεωθούν, θα υποβληθούν σε υγειονομικό έλεγχο, θα μεταφερθούν σε κέντρα παράτυπης μετανάστευσης και μετά -ίσως- θα επαναπατριστούν.

Πολλοί από αυτούς θα φύγουν και θα επιστρέψουν στη θάλασσα, σε οποιαδήποτε κατάσταση, σε οποιαδήποτε εποχή, γιατί για αυτές τις γυναίκες και τους άνδρες (Παλαιστίνιες αλλά και Σύριοι, Ιρακινοί, Αφγανοί και Αφρικανοί από διάφορες χώρες) που συχνάζουν στη Μεσόγειο Θάλασσα, για να φτάσουν στα νησιά ονειρεύεται Λέσβο, Χίο, Σάμο, Κω, είναι πάντα υψηλή περίοδος.