Ελλάδα, για την τουριστική περίοδο του 2023. Μια περισσότερο από την αναμενόμενη στιγμή, σε μια χώρα που τα καλύτερα χρόνια κατάφερε να αντλήσει πάνω από το 20 τοις εκατό του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος της από τις ροές διακοπών. Ξεκίνησε νωρίτερα από ποτέ – στη Ρόδο ακόμα και τον Μάρτιο, ένα πρωτόγνωρο γεγονός στη χώρα του Ομήρου και του Περικλή και στα νησιά του, σταδιακά κερδίζει έδαφος σε παραθαλάσσια θέρετρα, στην ηπειρωτική και στα νησιά.
Στην Πάρο/Πάρο, όπου συναντήθηκαν οι πρώτοι τουρίστες την περασμένη εβδομάδα, οι πρώτοι καλεσμένοι και τα ΜΜΕ που τους ακολουθούσαν βρήκαν τα χωριά του νησιού σε πλήρη οικοδόμηση, με τον θόρυβο των κομπόρων να αντηχούν στα χωριά, όπως αυτό το γραφικό της Νάουσας. κλασικό ψαροχώρι με χαρακτηριστικά ασβεστωμένα σπίτια, όπου τα ναυπηγεία είναι σε πλήρη εξέλιξη παντού.
Η ανάκαμψη του ελληνικού τουρισμού, μετά από δύο χρόνια κρίσης, έφερε ξανά στην Ελλάδα, ήδη από το 2022, ροές και έσοδα κοντά σε αυτά της προ-κοινοβιακής εποχής. Ειδικά τα νησιά του Αιγαίου ελπίζουν να τα πάνε ακόμα καλύτερα φέτος.
“Είναι τρελό – λέει ο Νίκος Κρητικός, ντόπιος υδραυλικός, στο γαλλικό πρακτορείο Afp, ενώ σφυρίζει έναν παλιό σωλήνα αποχέτευσης σε ένα σπίτι υπό ανακαίνιση -. Αυτή τη στιγμή όλοι φτιάχνουν, βάφουν τοίχους…”.
Στο διπλανό σπίτι, όπου σύντομα θα διατίθενται προς ενοικίαση τρία νέα δωμάτια, οι εργάτες ξεφορτώνουν από ένα φορτηγό κιβώτια με κεραμικά πλακίδια και πλάκες, ενώ απέναντι σχηματίζεται ένα συγκρότημα με πισίνα που ανήκει σε κτηματομεσιτικό καταπίστευμα.
Το 2022, σύμφωνα με στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος, οι διεθνείς αφίξεις τουριστών στην Ελλάδα ανήλθαν σε 27,8 εκατομμύρια, σημειώνοντας αύξηση λίγο κάτω από το 90% σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος. Σύμφωνα με εκτιμήσεις του Συνδέσμου Τουριστικών Επιχειρήσεων Ελλάδος, τα ετήσια έσοδα από τον τουρισμό, στη χειρότερη περίπτωση, θα πρέπει να φτάσουν τα 17,6 δισ. ευρώ, ενώ σύμφωνα με την ευνοϊκότερη πρόβλεψη θα μπορούσαν να ξεπεράσουν τα 18,1 δισ. που είχαν επιτευχθεί το συνηθισμένο 2019. .
«Η φετινή τουριστική σεζόν θα είναι η καλύτερη όλων των εποχών – είναι πεπεισμένος ο Μάρκος Κωβαίος, δήμαρχος ενός νησιού, της Πάρου, που το περασμένο καλοκαίρι πενταπλασίασε τον «κανονικό» πληθυσμό των δεκαπέντε χιλιάδων ψυχών του.
Με την ικανότητά του να παράγει περισσότερο από το 20 τοις εκατό του ελληνικού ΑΕΠ, ο τουρισμός έχει συμβάλει στη διαβίωση της τοπικής οικονομίας ακόμη και στα σκοτεινά χρόνια της πανδημίας. Αλλά τώρα, με την επιστροφή των μαζών, ακόμα και εκεί αρχίζουμε να νιώθουμε τις επιπτώσεις του υπερτουρισμού που κυριεύουν τους πιο περιζήτητους προορισμούς σε όλο τον κόσμο: από τη Βαρκελώνη στη Βενετία, από Ριβιέρα της Λιγουρίας στη Χαβάη.
“Όλα για το κέρδος, χωρίς όρια – καταγγέλλει ο Κωσταντής Χανιώτης, ιδιοκτήτης μπαρ στο παραδοσιακό χωριό Λεύκες. Σε κοντινή απόσταση, τουριστικά συγκροτήματα και πολυτελείς βίλες παίρνουν μορφή, μερικές κυριολεκτικά φωλιασμένες στις βραχώδεις κορυφογραμμές -. Η εκμετάλλευση του τουρισμού έχει προκαλέσει αύξηση του κόστους ζωής».
Στο παρελθόν, η Πάρος, όπως και πολλά άλλα διάσημα τουριστικά σημεία, στην Ελλάδα και όχι μόνο, είχε καταφέρει να διατηρήσει κάποιες από τις παραδόσεις της, όπως αυτή της αγροτικής ζωής της. Σήμερα σώζονται μόνο λίγοι ελαιώνες και λίγοι αμπελώνες. Η ίδια η αλιεία έπρεπε να προσαρμοστεί στις απαιτήσεις της παγκοσμιοποιημένης και βιομηχανικής γαστρονομίας.
«Τη δεκαετία του 1990, οι οικογένειες εξακολουθούσαν να έχτιζαν σπίτια για τα παιδιά τους – τώρα είναι ασταμάτητη κατασκευή για τον τουρισμό», λέει ο υδραυλικός Κρητικός, προσθέτοντας τους φόβους του ότι η Πάρο θα καταλήξει στη Μύκονο, παραπέμποντας στις γειτονικές Κυκλάδες, τώρα αγαπημένος προορισμός για το διεθνές τζετ σετ.
Μια άλλη από τις Κυκλάδες, η Σίφνος (Σίφαντο), στις αρχές του μήνα απευθύνθηκε στην κεντρική κυβέρνηση για να καταβάλει προσπάθεια να περιορίσει την «άκρατη» ανάπτυξη του τουρισμού. Επιστρέφοντας στη Μύκονο, πολλοί πιστεύουν πλέον ότι η κατάσταση έχει ξεφύγει από κάθε έλεγχο στο δημοφιλέστερο νησί. Τον περασμένο μήνα, ένας αρχαιολόγος που είχε επιφορτιστεί με την παρακολούθηση πιθανών οικοδομικών παρανομιών στο νησί δέχτηκε επίθεση και ξυλοκοπήθηκε κοντά στο σπίτι του στην Αθήνα. Τμήμα της ελληνικής αστυνομίας που ειδικεύεται στο οργανωμένο έγκλημα διερευνά τα περιστατικά. Ο ίδιος ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης συγκάλεσε υπουργικό συμβούλιο για το θέμα, υποσχόμενος ότι θα εφαρμόσει τους οικοδομικούς νόμους και θα ενισχύσει την αστυνομία στη Μύκονο. «Το να έχουμε ένα νησί όπου κάποιοι πιστεύουν ότι είναι υπεράνω του νόμου είναι αδιανόητο», είπε ο πρωθυπουργός, ο οποίος βρίσκεται αντιμέτωπος με τις γενικές εκλογές τον ερχόμενο Μάιο.
Σύμφωνα με την πρόεδρο του Συλλόγου Ελλήνων Αρχαιολόγων, Δέσποινα Κουτσούμπα, οι κρατικοί έλεγχοι συχνά αργούν πολύ, όταν η οικοδομική άδεια έχει ήδη χορηγηθεί από τοπικούς πολεοδομικούς υπαλλήλους. Και οι κατασκευαστές δεν φοβούνται ιδιαίτερα από πιθανές οικονομικές κυρώσεις, δεδομένης της αμελητέας φύσης τους σε σύγκριση με τα κέρδη που τους εγγυάται αυτός ο τύπος επιχείρησης.
Η Τζάλυ Παράσχη, η οποία έχει μια βίλα στις Λεύκες, φοβάται ότι η άγρια οικοδόμηση θα μπορούσε να κάνει την Πάρο να χάσει τον «παραδοσιακό της χαρακτήρα». «Το οδικό δίκτυο είναι πολύ περιορισμένο και δεν μπορεί να αλλάξει γιατί ο διαθέσιμος χώρος έχει πλέον καταληφθεί από την κατασκευή».
Ο Παναγιώτης Γαλάνης, δικηγόρος με ειδίκευση στο πολεοδομικό δίκαιο, είναι πεπεισμένος ότι οι τοπικές αρχές «συχνά είναι αμελείς για οικονομικούς λόγους». Ο Δήμαρχος Κωβαίος αντεπιτίθεται ότι πέρυσι δημιουργήθηκε νέο γραφείο κτιριακού σχεδιασμού για να «εντείνει τους ελέγχους». Αλλά ούτε ο ίδιος μπορεί να αρνηθεί ότι με την προοδευτική αύξηση των ενοικίων το νησί ξεφεύγει όλο και περισσότερο από δημόσιους λειτουργούς και όσους εργάζονται στον τουρισμό.
“Τυπικός λάτρης των ζόμπι. Υπέρμαχος του αλκοόλ. Ανίατος εθισμένος στην τηλεόραση. Ακραίος λάτρης του διαδικτύου. Βραβευμένος αναλυτής.”