Εκεί Ευρωπαϊκή Επιτροπήενόψει της ακραίας ξηρασίας στην Ευρώπη, δημόσια Κατευθυντήριες γραμμές επί ασφαλής επαναχρησιμοποίηση των λυμάτων – ή λύματα – για αγροτική άρδευση.

Το νερό «εξευγενίζεται» από βακτήρια και τυχόν επιβλαβείς ουσίες μέσω συστημάτων διύλισης και στη συνέχεια χρησιμοποιείται για τρόφιμα, βιομηχανικές καλλιέργειες ή ζωοτροφές.

Απαιτείται ένα σχέδιο διαχείρισης κινδύνου και ένα σύνολο αδειών που παρέχουν τα κράτη μέλη για την αποφυγή οποιουδήποτε κινδύνου.

Η ΕΕ χρησιμοποιεί μόνο το ένα έκτο των λυμάτων που θα μπορούσε να επαναχρησιμοποιήσει.

Επαναχρησιμοποίηση νερού για την καταπολέμηση της ξηρασίας

Για την αντιμετώπιση της σοβαρής ξηρασίας και της κλιματικής αλλαγής, που τα τελευταία χρόνια έχουν βάλει σε δύσκολη θέση τη διαθεσιμότητα νερού στην Ευρώπη, 2020 ο Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο της ΕΕ δημοσίευσαν το Κανονισμός 2020/741 καθιερώνοντας θεούς Παράμετροι στην ΕΕ για εγγύηση μια επαναχρησιμοποίηση του νερού στη γεωργική άρδευση, με στόχο τη δική του ασφαλή και βιώσιμη διαχείριση.

Αυτές οι παράμετροι ισχύουν για αστικά λύματα που επαναχρησιμοποιούνται για γεωργικούς σκοπούς, αλλά μια χώρα της Ένωσης μπορεί να αποφασίσει να μην εφαρμόσει τον κανονισμό – υποβάλλοντας τον κατάλληλο αιτιολόγηση – σε περίπτωση ιδιαίτερων γεωγραφικών και κλιματικών συνθηκών της επικράτειας, λόγω πιέσεων σε άλλους υδάτινους πόρους ή λόγω υψηλού περιβαλλοντικού κόστους.

Ο Κανονισμός, ο οποίος θα τεθεί σε ισχύ στις 26 Ιουνίου 2023παρέχει κανόνες για τις τεχνικές άρδευσης χαμηλής κατανάλωσης νερού, κανόνες για το λίπανση και κανόνες για την επαναχρησιμοποίηση των λυμάτων.

Πώς να επαναχρησιμοποιήσετε τα λύματα

ο του νερού λυμάτων, γνωστό και ως διοχετεύωείναι νερά που χρησιμοποιούνται σε ανθρώπινες, οικιακές, βιομηχανικές ή γεωργικές δραστηριότητες και περιέχουν διάφορες οργανικές και ανόργανες ουσίες που μπορεί να είναι επιβλαβείς για την υγεία και το περιβάλλον.

Για αποφύγετε τα απόβλητα καινα ενθαρρύνει την επαναχρησιμοποίησή τουπαρείχε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή Κατευθυντήριες γραμμές προς τα κράτη της ΕΕ με βάση τον Κανονισμό 2020/741, με στόχο την επαναχρησιμοποίηση αυτών των υδάτων. Μέσω των συστημάτων διύλισης το νερό «εξευγενίζεται», δηλαδή φιλτράρεται από τις διάφορες ακαθαρσίες και στη συνέχεια παραδίδεται είτε στις εταιρείες που ασχολούνται με τη διανομή του, είτε απευθείας στους τελικούς χρήστες.

Κύρια στοιχεία ενός συστήματος επαναχρησιμοποίησης νερού και αναγνώριση υποδοχέων στην αξιολόγηση κινδύνου

(Πηγή φωτογραφίας: Ευρωπαϊκή Επιτροπή)

(Κάντε κλικ στην εικόνα για μεγέθυνση)

Σε τι μπορούν να χρησιμοποιηθούν τα ραφιναρισμένα νερά;

Τα λύματα που προκύπτουν από τη διαδικασία εξευγενισμού μπορούν να χρησιμοποιηθούν για άρδευση καλλιέργειες και τρόφιμα για μεταποίηση (ρύζι, σιτάρι), καλλιέργειες για βοσκή και χορτονομή, οι βιομηχανικές καλλιέργειες και οι καλλιέργειες τροφίμων να καταναλώνονται ωμές που περιλαμβάνουν:

• Ριζώδη φυτά: φυτρώνουν κάτω από το έδαφος, για παράδειγμα καρότο, κρεμμύδι και παντζάρι.
• Επιγειακές καλλιέργειες με χαμηλό στέλεχος: χωρίζεται μεταξύ των καλλιεργειών που αναπτύσσονται στην επιφάνεια του εδάφους (μαρούλι) και εκείνων που βρίσκονται πάνω από το έδαφος λιγότερο από 25 εκατοστά από το έδαφος (τομάτα, πιπεριά).
• Επιγειακές καλλιέργειες ψηλών μίσχων: τα βρώσιμα μέρη τους απέχουν περισσότερο από 50 εκατοστά από το έδαφος (όπως τα οπωροφόρα δέντρα).

Διαχείριση κινδύνου

Δεδομένου ότι τα λύματα είναι μολυσμένα από αναρίθμητα βακτήρια, είναι απαραίτητο να υπάρχουν ακριβής παρακολούθηση. Στη συνέχεια, ο διαχειριστής της μονάδας διύλισης και τα άλλα αρμόδια μέρη συντάσσουν α Σχέδιο Διαχείρισης Κινδύνων το οποίο περιλαμβάνει διαφορετικά στοιχεία: περιγραφή του συστήματος επαναχρησιμοποίησης νερού, από το σημείο εισόδου στη μονάδα επεξεργασίας αστικών λυμάτων μέχρι το σημείο χρήσης, τα εμπλεκόμενα θέματα και ο προσδιορισμός των κινδύνων για το περιβάλλον, την υγεία και τους πληθυσμούς που διατρέχουν κίνδυνο.

Θα χρησιμοποιήσουμε επίσης μέτρα πρόληψης για τον περιορισμό κινδύνων, όπως μέθοδοι ελέγχου πρόσβασης στα φυτά και συστήματα περιβαλλοντικής παρακολούθησης, τα οποία θα παρακολουθούν την έκλυση ρύπων, τις μικροβιολογικές παραμέτρους, την παρουσία επιβλαβών ουσιών στο νερό και τον ευτροφισμό, καθώς και τη θέσπιση πρωτοκόλλων διαχείρισης έκτακτης ανάγκης.

Για την εκπόνηση αυτών των Σχεδίων Διαχείρισης, τα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα συνιστούν τη χρήση διεθνών προτύπων που ισχύουν ήδη, όπως αυτό για την επαναχρησιμοποίηση του μη πόσιμου νερού (ISO 20426: 2018) ή αυτή για τη χρήση επεξεργασμένων λυμάτων για αρδευτικά έργα (ISO 16075: 2015).

Οι άδειες

Για να μπορέσετε να πραγματοποιήσετε αυτή τη σειρά πρακτικών χρειάζεστε αρκετές άδειεςπου εκδίδονται από τις αρμόδιες αρχές των κρατών μελών προς: παραγωγούς και διανομείς διυλισμένων υδάτων, διαχειριστές αποθήκευσης και τελικούς χρήστες.

Οι άδειες, οι οποίες βασίζονται στο Σχέδιο Διαχείρισης Κινδύνων, καθορίζω ο υποχρεώσεις όλων των υπευθύνων ε προσδιορίζω ο ποιοτικά μαθήματα των ραφιναρισμένων υδάτων (δηλαδή των καλλιεργειών για τις οποίες επιτρέπονται τα ραφιναρισμένα νερά), η θέση στην οποία επιτρέπεται η χρήση, το εργοστάσια διύλισηςο ετήσιος όγκος εκτιμάται ότι τα επεξεργασμένα νερά που θα παραχθούν, το συνθήκες παρακολούθησης και ποιότητας των νερών και των περίοδο ισχύος της άδειας.

Τα κράτη μέλη πρέπει να θεσπίσουν κανόνες σχετικά με κυρώσεις πρέπει να εφαρμόζεται σε περίπτωση παραβίασης του Κανονισμού και στη συνέχεια να κοινοποιείται στην Επιτροπή έως τις 26 Ιουνίου 2024ενημερώνοντάς σας επίσης για τυχόν μεταγενέστερες αλλαγές.

Τα προβλήματα που πρέπει να λυθούν

Σύμφωνα με την δεδομένα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (Επαναχρησιμοποίηση νερού – Περιβάλλον – Ευρωπαϊκή Επιτροπή) Σχετικά με σήμερα 1 δισεκατομμύριο κυβικά μέτρα έρχεται καθαρό αστικό νερό επαναχρησιμοποιηθεί ετησίως. Ωστόσοη ικανότητα επαναχρησιμοποίησης της ΕΕ εκτιμάται σε 6 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα νερού, έξι φορές περισσότερο από τον τρέχοντα όγκο.

Χώρες όπως η Κύπρος και η Μάλτα επαναχρησιμοποιούν περισσότερο από το 90% και το 60% των λυμάτων τους αντίστοιχα, ενώ η Ελλάδα, η Ιταλία και η Ισπανία ανακτούν μόνο το 5 έως 12% του νερού τους, παρά το γεγονός ότι έχουν δυνατότητες να κάνουμε περισσότερα. Ωστόσο, η έλλειψη κοινών περιβαλλοντικών και υγειονομικών οικονομικών και επώνυμων κινήτρων στην ΕΕ για την επαναχρησιμοποίηση του νερού, σε συνδυασμό με τεράστιες επενδύσεις για τον εκσυγχρονισμό των σταθμών επεξεργασίας αστικών λυμάτων, αναστέλλουν την προέλαση ορισμένων χωρών.