Τα πρώτα νέα για φοίνικες έρχονται κάτω σε μας χρονολογούνται από πολύ καιρό πριν, ακόμη και σε 3.500 χρόνια πριν τη γέννηση του Χριστού. Ωστόσο, ο πραγματικός πολιτισμός αναπτύχθηκε περισσότερο από χίλια χρόνια αργότερα, λίγο πολύ από το 2000 π.Χ. και μετά.
Οι Φοίνικες ήταν ένας «σημιτικός» λαός, δηλαδή μιλούσε μια γλώσσα που μοιάζει πολύ με την εβραϊκή, την αραβική και την αραμαϊκή γλώσσα . Μετά από σχεδόν δύο χιλιάδες χρόνια πλούτου και ευημερίας, γύρω στο έτος 350 π.Χ., ο πολιτισμός εξαντλήθηκε από Μέγας Αλέξανδρος. Μάλιστα ο μεγάλος Μακεδόνας ηγέτης κατέκτησε το 333 π.Χ Η Τύρος, μια από τις πλουσιότερες πόλεις της Φοινίκης: ο πολιτισμός και οι παραδόσεις αυτού του παρακμασμένου πλέον λαού αφομοιώθηκαν λοιπόν με τον ελληνιστικό πολιτισμό. Σε ποια περιοχή όμως βρισκόταν η Φοινίκη;
ΟΙ ΤΟΠΟΙ ΤΩΝ ΦΟΙΝΙΚΩΝ
Οι Φοίνικες κατοικούσαν στην περιοχή όπου η Λίβανος και χαρακτηριζόταν ως μια στενή γλώσσα γης μεταξύ Ασία και Αφρική, που περικλείεται ανάμεσα στα βουνά στα ανατολικά και στη Μεσόγειο Θάλασσα στα δυτικά. Η παραλιακή λωρίδα είναι πολύ οδοντωτή: αυτό σημαίνει ότι σε αρκετά σημεία το βουνό χύνεται στη θάλασσα σχηματίζοντας νησιά και ακρωτήρια.
Η περιοχή είναι πραγματικά πολύ στενή: η μέγιστη απόσταση μεταξύ βράχου και θάλασσας είναι 50 km (όπως μεταξύ Μιλάνου και Novara, για παράδειγμα). Αυτά τα χαρακτηριστικά επηρέασαν πολύ τον φοινικικό πολιτισμό: μάλιστα σε μια επικράτεια αυτού του τύπου δεν ήταν δυνατόγια παράδειγμα, ασχολούνται με τη γεωργία γιατί δεν υπήρχε χώρος για να καλλιεργηθούν τα χωράφια. Αφ ‘ετέρου η τύχη αυτού του λαού ήταν η θάλασσαπου τους επέτρεπε να αφοσιωθούν κυρίως στο εμπόριο και να ζήσει πολλά χρόνια στην πολυτέλεια.
Στα χρόνια της μέγιστης αίγλης τους, οι Φοίνικες έκαναν πολλές κατακτήσεις και –στην περιοχή της λεκάνης της Μεσογείου– έφτασαν σχεδόν παντού, ακόμα και στην Ιταλία. Στην πραγματικότητα τα βρίσκουμε στο «Πάνορμο» (Παλέρμο) και στο «Τράπανα» (Τράπανι), ένα Κάλιαρι στη Σαρδηνία , στην Ίμπιζα και στο Γκαντίρ (Cádiz) στην Ισπανία, στην Τύνιδα και την Καρχηδόνα στην Αφρική, στην Τρίπολη και στην Μπερούτα (Βηρυτό) στον Λίβανο. Και μετά στη Μάλτα, την Κρήτη, την Κύπρο και πολλά άλλα μέρη.
ΕΝΑΣ ΜΩΒ ΚΟΚΚΙΝΟ ΛΑΟΣ
Η φοινικική οικονομία επηρεάστηκε σε μεγάλο βαθμό από τη γεωγραφική θέση. Η περιοχή στην οποία βρίσκονταν ήταν ιδιαίτερα εύφορη και πλούσια σε δάση κέδρου. Αυτό ήταν ένα πολύτιμο χαρακτηριστικό που διευκόλυνε πολύ το εμπόριο: ο γειτονικός Αιγύπτιος στην πραγματικότητα δεν είχε ξυλεία στην επικράτειά του, αλλά χρειαζόταν ξύλο για τις θρησκευτικές τελετές. Εξάλλου οι κέδροι τους έδωσαν τη δυνατότητα να κατασκευάζουν στόλους πλοίων χρήσιμοι για τις εμπορικές τους δραστηριότητες: άνθρωποι μεγάλων πλοηγών, δηλ Οι Φοίνικες επινόησαν τα πλοία «τριήρης».. Ακόμα και σήμερα, ένας κέδρος ξεχωρίζει σε πρώτο πλάνο στη σημαία του Λιβάνου.
Ο ιστορικός Πλίνιος ο Πρεσβύτερος αποδίδει στους Φοίνικες η εφεύρεση του γυαλιού: ο θρύλος λέει ότι κάποιοι έμποροι, που είχαν ανάψει φωτιά στην παραλία, παρατήρησαν ότι η άμμος έλιωνε σε ένα διαφανές υγρό το οποίο, καθώς κρυωνόταν, στερεοποιήθηκε σε γυαλί. Πράγματι οι Φοίνικες ήταν ειδικευμένους τεχνίτες γυαλιού , έφτιαχναν από αυτό κοσμήματα και αντικείμενα και το εμπορεύονταν. Φαίνεται όμως ότι η ανακάλυψη αυτού του υλικού πάει πολύ πίσω1.500 χρόνια πριν από τον Φοινικικό πολιτισμό.
Οι Φοίνικες, από την άλλη, μνημονεύονται πάνω από όλα για το μωβστο οποίο οφείλουν και το όνομά τους (φοινικικός σημαίνει κόκκινο). Το μωβ είναι μια βαφή που εξήχθη από μερικά θαλάσσια μαλάκια, το “αγκαθωτό murex” (αυτά των οποίων τα κοχύλια έχουν πολλά “σημεία” που μοιάζουν με πτερύγια). Το murex έχει έναν αδένα που εκκρίνει ένα άχρωμο υγρό το οποίο, στον αέρα, γίνεται κόκκινο. Μόλις ληφθεί το κόκκινο, η βαφή αραιώθηκε με θαλασσινό νερό για να σχηματιστούν άλλες αποχρώσεις, όπως το βιολετί, για παράδειγμα. Με αυτή την πολύτιμη βαφή χρωματίζονταν τα υφάσματα τα οποία οι Φοίνικες πουλούσαν τότε σε πολύ υψηλές τιμές στους πλούσιους και ευγενείς.
ΟΙ ΕΦΕΥΡΕΙΣ ΤΟΥ ΑΛΦΑΒΗΤΟΥ
Ο φοινικικός πολιτισμός οφείλει μια πολύ σημαντική εφεύρεση, αυτή του αλφαβήτου. Ήταν μάλιστα αυτοί που επινόησαν τον κώδικα από τον οποίο προήλθε άμεσα το ελληνικό αλφάβητο και ο οποίος στη συνέχεια, μέσα από διάφορα ιστορικά αποσπάσματα, βοήθησε στη δημιουργία του δικού μας. Το φοινικικό αλφάβητο δεν είχε φωνήεντα, τα οποία εφευρέθηκαν αργότερα από τους Έλληνες, που τα μετέδωσε στο ετρουσκικό αλφάβητο, μετά στο λατινικό και μετά στο δικό μας.
ΟΙ ΦΟΙΝΙΞΕΣ ΚΑΙ Η ΘΡΗΣΚΕΙΑ: ΒΑΑΛ
Η φοινικική θρησκεία ήταν τύπουή πολυθεϊστής: Αυτό σημαίνει ότι δεν υπήρχε μόνο ένας Θεόςόπως για παράδειγμα στο θρησκεία Καθολικός, αλλά ήταν αρκετοί.
Οι σημαντικότεροι ήταν οι Ελ, Μπαλάατ και Μπάαλ. Ο Ελ ήταν ένας μεγάλος και ανέφικτος θεός. Η σύζυγός του Μπαλάατ αντιπροσώπευε τη μητρότητα και το σπίτι. Ο Βάαλ ήταν ο γιος τους που πέθαινε και ξανασηκωνόταν κάθε χρόνο για να αλλάξει τις εποχές.
Ο Ελ είχε δημιουργήσει τον κόσμο σε σχήμα αυγού: τότε είχε στρίψτε πολύ γρήγορα, όπως μια κορυφή για να δημιουργήσετε το θάλασσα. Στη συνέχεια υπήρχαν άλλοι θεοί: Kusor (θεός της θάλασσας), Misor (θεός της δικαιοσύνης), Shadrapa (προστάτης των γιατρών), Hijon (προστάτης των τεχνιτών), Dagon (θεός του σιταριού), Reshef (θεός του κεραυνού). Οι Φοίνικες θεοί, ωστόσο, δεν ήταν «καλοί»: ήταν συχνά σκληροί και απαιτούσαν θυσίες, ιδιαίτερα τον Βάαλ.
Η ΓΕΝΝΗΣΗ ΤΗΣ ΚΑΡΘΑΓΗΣ
Οι Φοίνικες δεν ήταν ποτέ ένας «ενωμένος» λαός: κάθε πόλη αναπτύχθηκε και αναπτύχθηκε σχεδόν μόνη της, ήταν μια πόλη-κράτος που περιβάλλεται από φυσικά εμπόδια που χρησίμευαν για την προστασία της από τις εχθρικές επιθέσεις. είχε δηλ το δικό του σύστημα διακυβέρνησης και τη δική του οικονομία.
Στην κεφαλή της πόλης ήταν ένας χάρακας που κατείχε τη δικαστική και εκτελεστική εξουσία. Αντίθετα, η Γερουσία αποφάσισε τους νόμους. Μετά υπήρχαν οι ιερείς των λατρειών, με τις τελετουργίες τους, και το μεσαία τάξη στην οποία ανήκαν οι εύποροι Φοίνικες που δεν συμμετείχαν στις αποφάσεις του ηγεμόνα αλλά συχνά είχαν πολιτική εξουσία.
Οι σημαντικότερες πόλεις ήταν Τύρου, Σιδώνας και Βύβλου.
Δεν είναι γνωστά πολλά για τη φοινικική ιστορία γιατί δυστυχώς οι πηγές είναι σπάνιες. Αλλά το ξέρουμε γύρω στο έτος 800 π.Χ μερικοί κάτοικοι της Τύρου, που δεν συμφωνούσαν με την κυβέρνηση της πόλης, βγήκαν έξω και ίδρυσαν την Καρχηδόνα. Οι Καρχηδόνιοι διεξήγαγαν τότε πολλούς πολέμους και κατέκτησαν πολλά εδάφη, πολεμώντας και εναντίον της Ρώμης. Ο θρύλος λέει ότι η Καρχηδόνα ιδρύθηκε από μια γυναίκα, τη Διδώπου σκότωσε τον άντρα της τον βασιλιά και πήρε τη θέση του, μετά έφυγε από την Τύρο και συνοδευόμενη από «στρατό» Κρητικών γυναικών έφτασε στην Αφρική και ίδρυσε την Καρχηδόνα.
“Λάτρης του Διαδικτύου. Θαυμαστής των μέσων κοινωνικής δικτύωσης. Επιχειρηματίας. Εξοργιστικά ταπεινός επικοινωνιολόγος. Μανιώδης σπασίκλας στα ταξίδια.”