Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα περικόψει το έργο της, στην προσπάθεια ανασυγκρότησης μιας συμφωνίας στην έκτακτη σύνοδο κορυφής, που είχε προγραμματιστεί για τα τέλη Νοεμβρίου και ζήτησε από τον αντιπρόεδρο Μαργαρίτη Σχινά να εκπονήσει «σχέδιο έκτακτης ανάγκης» για το θέμα καλωσορίζοντας μετανάστες. Μάλιστα, από χθες η διελκυστίνδα που ξέσπασε αρχικά μόνο μεταξύ Γαλλίας και Ιταλίας για το ζήτημα της αποβίβασης των ναυαγών που διασώθηκαν από πλοία ΜΚΟ έχει εξαπλωθεί και σε άλλα κράτη. Η κόκκινη γραμμή σηματοδοτεί για άλλη μια φορά την απόσταση στον αιωνόβιο κόμπο των αποτυχημένων μετεγκαταστάσεων μεταξύ των χωρών που συνορεύουν με τη Μεσόγειο, οι οποίες χθες (με εξαίρεση τη Γαλλία και την Ισπανία) υπέγραψαν κοινή επιστολή παραπόνων, και εκείνων της Ανατολής και της Βόρεια Ευρώπη.

Σε απάντηση, η υπουργός Εξωτερικών Catherine Colonna πήρε θέση από το Παρίσι το βράδυ (σε συνέντευξή της στη Le Parisien): η μεταναστευτική κρίση, είπε, «είναι μια πολύ ισχυρή απογοήτευση, η Ιταλία δεν σέβεται ούτε το διεθνές δίκαιο ούτε το θαλάσσιο δίκαιο. , «το ανακοινωθέν με το οποίο η Giorgia Meloni βεβαιώνει, μιλώντας εκ μέρους μας, ότι εναπόκειται στη Γαλλία να υποδεχθεί τους μετανάστες», επιτίθεται η Colonna, «είναι σε πλήρη αντίθεση με όσα είχαμε πει μεταξύ μας. Αυτές οι μέθοδοι είναι απαράδεκτες».

Ο κανόνας, υποστηρίζει ο Γάλλος υπουργός, «είναι αυτός του πλησιέστερου λιμανιού και το Ocean Vinking ήταν κοντά στις ιταλικές ακτές. Λαμβάνοντας υπόψη την πεισματική άρνηση, που περιγράφεται ως «σοκαριστική» και «την έλλειψη ανθρωπιάς της Ιταλίας, καλωσορίσαμε το πλοίο εξαιρετικά» . Κατά τη γνώμη της, «οι ευρωπαϊκοί μηχανισμοί ανταλλαγής προσπαθειών βοήθειας και αλληλεγγύης λειτουργούν». Και «αν η Ιταλία επιμείνει με αυτή τη στάση, θα υπάρξουν συνέπειες. Από την πλευρά μας, έχουμε αναστείλει το πρόγραμμα μετεγκατάστασης μεταναστών από την Ιταλία και ενισχύσαμε τους ελέγχους στα γαλλο-ιταλικά σύνορα. Η Ρώμη πρέπει να κληθεί πίσω στο καθήκον της για ανθρωπιά. Ελπίζω να καταλάβετε το μήνυμα.’

Σκληρή νότα από τον νότιο άξονα. Το πρώτο χτύπημα χτύπησαν το απόγευμα Ιταλία, Μάλτα, Κύπρος και Ελλάδα με ένα μακροσκελές σημείωμα, το οποίο υπέγραψαν τρεις υπουργοί Εσωτερικών, μεταξύ των οποίων ο Ιταλός Ματέο Πιαντεντόζι, και ο Έλληνας υπουργός Μετανάστευσης και Ασύλου. Στο έγγραφο, οι τέσσερις χαρακτήρισαν τον αριθμό των δεσμεύσεων μετεγκατάστασης που αναλήφθηκαν ως «ατυχές και απογοητευτικό», ένα «πολύ μικρό κλάσμα του πραγματικού αριθμού των παράτυπων αφίξεων». Ο μηχανισμός είναι «αργός» και ανίκανος να αμβλύνει την πίεση στα κράτη της «πρώτης γραμμής» στη Μεσόγειο, τα οποία φέρουν «το μεγαλύτερο βάρος της διαχείρισης των ροών» (μόνο στην Ιταλία υπάρχουν 90.000 αφίξεις το 2022), με πίεση που ασκεί « το σύστημα ασύλου και υποδοχής στη δοκιμή».

Η εκτόξευση στις ΜΚΟ. Σύμφωνα με την άκαμπτη θέση που έλαβε η ιταλική κυβέρνηση – η οποία θα μπορούσε σύντομα να εκδώσει περιοριστικά μέτρα, όπως κυρώσεις και κατασχέσεις σκαφών -, η νότα ελπίζει σε μια ευρωπαϊκή αυστηροποίηση του έργου των ανθρωπιστικών σκαφών. Ενώ περιμένουμε έναν «αποτελεσματικό, δίκαιο και μόνιμο» μηχανισμό επιμερισμού των βαρών, δεν μπορούμε να υποστηρίξουμε την ιδέα ότι οι χώρες πρώτης εισόδου είναι τα μόνα πιθανά ευρωπαϊκά σημεία προσγείωσης για παράνομους μετανάστες, ειδικά όταν αυτό συμβαίνει με ασυντόνιστο τρόπο με βάση μια επιλογή που γίνεται από ιδιωτικά πλοία, τα οποία ενεργούν με απόλυτη αυτονομία σε σχέση με τις αρμόδιες κρατικές αρχές», με τρόπο λειτουργίας «δεν συνάδει» με το «πνεύμα του διεθνούς νομικού πλαισίου για τις επιχειρήσεις έρευνας και διάσωσης».

Η Ιταλία, η Ελλάδα, η Μάλτα και η Κύπρος πιστεύουν ότι «απαιτείται επειγόντως μια σοβαρή συζήτηση για τον καλύτερο συντονισμό αυτών των επιχειρήσεων στη Μεσόγειο», διασφαλίζοντας ότι «όλα αυτά τα ιδιωτικά πλοία συμμορφώνονται με τις διεθνείς συμβάσεις και ότι όλα τα κράτη σημαίας αναλαμβάνουν τις ευθύνες τους». Και ζητούν «από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και την Προεδρία να υιοθετήσουν τα απαραίτητα μέτρα για να ξεκινήσει αυτή η συζήτηση».

Η βελόνα του Βερολίνου. Υπάρχουν εκείνοι που αξιολογούν τη νότα από τον Νότιο Άξονα ως μια πρώτη κίνηση του πρωθυπουργού Τζόρτζια Μελόνι για να καταλάβουν οι ευρωπαϊκές καγκελαρία ότι η Ιταλία δεν έχει πλέον την πρόθεση να πολεμήσει μόνη της. Αλλά η ισορροπία θα μπορούσε να ανατραπεί από μια πιο αποφασιστική στάση του Βερολίνου, με τη μια ή την άλλη έννοια. Αυτή τη στιγμή, η Γερμανία, η Ολλανδία και το Λουξεμβούργο δηλώνουν ότι θέλουν να παραμείνουν πιστοί στον τρέχοντα μηχανισμό μετεγκατάστασης, τον οποίο το Παρίσι προτρέπει αντ’ αυτού να μην εφαρμόσει.