Τις τελευταίες εβδομάδες, τα νέα διαδίδονται με ολοένα και πιο ανησυχητικούς τόνους για την αύξηση των κρουσμάτων Νόσος του Δυτικού Νείλου, Νόσος του Δυτικού Νείλου. Τα κρούσματα που αναφέρθηκαν στην Ιταλία αυξήθηκαν στα 230 ρεστο Εθνικό Κέντρο Αναφοράς για WND, στο Πειραματικό Ζωοπροφυλακτικό Ινστιτούτο του Teramo, 13 θάνατοι Μεταξύ των επιβεβαιωμένων κρουσμάτων, άλλα 44 κρούσματα αναφέρθηκαν στην Ελλάδα, τη Σλοβακία, τη Ρουμανία και τη Σερβία. Μέχρι σήμερα, στην επαρχία Βαρέζε, η επιδημιολογική επιτήρηση που διεξήγαγε η ATS Insubria έχει εντοπίσει την παρουσία του ιού σε μια νεκρή κουκουβάγια.

Και πάλι ένα zoonosi, ένας δυνητικά θανατηφόρος ιός και πάλι, και η μακρά σκιά μιας νέας μάστιγας επανεμφανίζεται, προς κατανοητή ανησυχία πολλών. Ας δούμε όμως τι ακριβώς είναι.

Δυτικός Νείλος: στην επαρχία Βαρέζε ο ιός βρέθηκε σε μια κουκουβάγια

Ασυμπτωματικές, εμπύρετες ή νευρολογικές μορφές

Η νόσος του Δυτικού Νείλου, γνωστή ως Νόσος του Δυτικού Νείλου (WND), είναι μια ιογενής παθολογία, γνωστή από το πρώτο μισό της δεκαετίας του ’90, που υποφέρεται από έναν Arbovirus που ανήκει στο γένος Φλαβοϊός. Ο ιός προτιμά τα άγρια ​​πτηνά ως είδος-στόχοαλλά μπορεί περιστασιακά να μολύνει ανθρώπους και άλλα θηλαστικά, ιδιαίτερα τα άλογα. Η μόλυνση εμφανίζεται μόνο μέσω του τσιμπήματος των κουνουπιών (κυρίως στην Ιταλία και την Ευρώπη Culex pipiens, που τρέφονται τη νύχτα) που λειτουργούν ως φορείς για το παθογόνο, ή μέσω μεταγγίσεων αίματος από μολυσμένα άτομα.

Οι κίσσες, τα κοράκια και οι τζάι είναι τα είδη-στόχοι του ιούαλλά θετικότητα και θανατηφόρα κρούσματα έχουν αναφερθεί σε πολλά είδη άγριων πτηνών, όπως σπουργίτια, κικινέζια, κορμοράνοι, κουκουβάγια, κοτσύφια, κουκουβάγιες, κουκουβάγιες κ.λπ.

Φωτογραφία Angela Fraja Bianchi

Σε αντίθεση με τα πουλιά, ο άνθρωπος και τα άλογα αντιπροσωπεύουν είδη «τυφλού πυθμένα».“Δηλαδή, ο ιός στα κύτταρά τους δεν πολλαπλασιάζεται επαρκώς ώστε αυτά τα είδη να γίνουν πηγή μόλυνσης για τα κουνούπια που τρέφονται με το αίμα τους. Με άλλα λόγια, δεν είναι μεταδοτικά. Η ασθένεια, τόσο στα ζώα όσο και στους ανθρώπους, μπορεί να εκφραστεί ασυμπτωματική μορφή, ή εκδηλώνεται με συμπτώματα που μοιάζουν με γρίπη, όπως πυρετός, κόπωση, πόνοι στο σώμα, μέχρι να εξελιχθεί στη νευρολογική μορφή, με μερικές φορές θανατηφόρα μηνιγγοεγκεφαλίτιδα, ειδικά σε ηλικιωμένους και πιο αδύναμα άτομα. Από όλα τα ιταλικά κρούσματα, η νευρο-επεμβατική μορφή έχει εκδηλωθεί, μέχρι σήμερα, σε 127 περιπτώσεις.

Ορισμένες από τις περιπτώσεις που αναφέρουν τα επίσημα δελτία (37 για την τρέχουσα κατάσταση) εντοπίζονται κατά τις συνήθεις εξετάσεις στις οποίες υποβάλλονται οι αιμοδότες, εντελώς ασυμπτωματικές.

Δεν υπάρχει εμβόλιο (διαθέσιμο για άλογα) ή ειδική θεραπεία. Ως εκ τούτου, είναι απαραίτητο να αξιοποιήσουμε για την πρόληψη της μετάδοσηςμέσω της καταπολέμησης των κουνουπιών, της χρήσης απωθητικών και κουνουπιέρων, του προσυμπτωματικού ελέγχου των αιμοδοτών και των σχεδίων επιδημιολογικού ελέγχου.

Τα κρούσματα μόλυνσης από τον Δυτικό Νείλο στη Λομβαρδία ανέρχονται σε 13. Έχει αναφερθεί μολυσμένη κουκουβάγια στο Βαρέζε

Μια ιστορία που ξεκινά τον περασμένο αιώνα

Οι πρώτες αναφορές σε περιπτώσεις λοιμώξεων σε ανθρώπους από τον ιό της νόσου του Δυτικού Νείλου χρονολογούνται από το Δεκαετία του 1930, στην αφρικανική ήπειρο. Η ασθένεια εμφανίζεται στην Ευρώπη περίπου 20 χρόνια αργότερα, το 1958, αλλά μόνο στη δεκαετία του 1990 αναφέρονται κρούσματα με σημαντικό αριθμό νευροδιηθητικών μορφών.

Η ιστορία της νόσου του Δυτικού Νείλου στην Ιταλία ξεκινά το 1998όταν η ασθένεια εμφανίζεται για πρώτη φορά, που εκδηλώνεται με τη νευρολογική της μορφή σε μια φάρμα αλόγων στην Τοσκάνη. Εμφανίζεται ξανά, μόλις δέκα χρόνια αργότερατο 2008, στην περιοχή του Δέλτα του Πάδου, όταν αρχίζει να εκδηλώνεται κλινικά και στον άνθρωπο.

Μετά τα κρούσματα του 2008, χάρη στην υπουργική δραστηριότητα επιδημιολογικής επιτήρησης που εφαρμόζεται ετησίως από το 2002 Και προσφάτως επανεπεξεργασμένο, (https://www.epicentro.iss.it/westnile/bollettino), η κυκλοφορία του ιού έχει επιβεβαιωθεί κάθε χρόνο, στις δεξαμενές κουνουπιών που εξετάζονται και με κρούσματα που καταγράφονται σε πτηνά, άλογα και ανθρώπους, σε διάφορα ιταλικά εδάφη. Επομένως δεν είναι νέος ιός αλλά δηλωμένο παθογόνο πλέον ενδημικό, που εμφανίζεται κάθε χρόνο, προκαλώντας εστίες ασθενειών σε ζώα και ανθρώπους γενικότερα από τον Ιούνιο-Ιούλιο, κορυφώνεται στα τέλη Αυγούστου αρχές Σεπτεμβρίου. Τα κρούσματα εξαφανίζονται το φθινόπωρο, όταν πλησιάζει το κρύο και τα κουνούπια κοιμούνται.

Η κορύφωση έφτασε το 2018όταν από τον Ιούνιο έως τον Οκτώβριο Η Ιταλία κατέγραψε 517 ανθρώπινα κρούσματαπερισσότεροι από τους μισούς από τους 1053 που αναφέρθηκαν στην Ευρώπη, με 42 θανάτους.

Η εξάπλωση του ιού του Δυτικού Νείλου (WNV)

Υγρότοποι, δέλτα ποταμών και τυρφώνες αντιπροσωπεύουν τον βέλτιστο βιότοπο για τα κουνούπια, τα οποία ωστόσο δεν περιφρονούν εγκαταλελειμμένες περιοχές στην άκρη των πόλεων. Μάλιστα, οι προνύμφες των κουνουπιών προτιμούν να ζουν σε περιβάλλοντα που είναι συχνά μολυσμένα αλλά πλούσια σε οργανικά θρεπτικά συστατικά, όπως εγκαταλελειμμένες πισίνες, βουλωμένες υδρορροές, παλιά δοχεία γεμάτα στάσιμο βρόχινο νερό.

Στην Ιταλία, η πιο τυπικά πληγείσα περιοχή είναι το δέλτα του Πάδου και οι περιοχές κατά μήκος της πορείας του. Αρκετά κρούσματα έχουν πράγματι εμφανιστεί όλα αυτά τα χρόνια στο Βένετο, στην Emilia Romagna, στη Λομβαρδία, στο Πιεμόντε, αλλά και στη Σαρδηνία, τη Σικελία και πολλές άλλες περιοχές έχουν δείξει στοιχεία κυκλοφορίας ιών.

Οι χώροι ανάπαυσης των αποδημητικών πτηνών Συχνά συμπίπτουν με τα ενδιαιτήματα των κουνουπιών, δημιουργώντας μια συνύπαρξη μεταξύ του οριστικού ξενιστή του ιού και του φορέα, που αποτελεί αφετηρία για την ενίσχυση της ιικής αναπαραγωγής και την εξάπλωση νέων εστιών μόλυνσης.

Επί του παρόντος, ο ιός που ευθύνεται για το WND κυκλοφορεί στη λεκάνη της Μεσογείου και την Ανατολική Ευρώπη, την Αφρική, τη Μέση Ανατολή, την Αυστραλία και τη Δυτική Ασία, τις Ηνωμένες Πολιτείες, τις νότιες περιοχές του Καναδά, το Μεξικό, τα νησιά της Καραϊβικής και στις βόρειες πολιτείες της Η Νότια Αμερική, χάρη στην ικανότητά της να μολύνει διάφορα είδη πτηνών, καθιστικών και αποδημητικών, καθώς και πολλά είδη κουνουπιών. Πρόσφατα, η παρουσία του ιού έχει επίσης εντοπιστεί στη Γερμανία και την Αυστρία.

Μέχρι σήμερα, το Το WND είναι η πιο διαδεδομένη ιογενής ασθένεια που μεταδίδεται από τα αρθρόποδα στον κόσμο. Η εξάπλωσή του παραμένει στενά συνδεδεμένη με την παρουσία κουνουπιών, καθώς και με τα πουλιά, τους οριστικούς ξενιστές του ιού.

Ξεκίνησαν οι εμβολιασμοί κατά της ευλογιάς στο νοσοκομείο του Βαρέζε

Τι αλλάζει λοιπόν η σημερινή κατάσταση σε σχέση με όσα έχουν καταγραφεί τα προηγούμενα χρόνια; Αυτό εξηγείται από το DGSAF, Γενική Διεύθυνση για την υγεία των ζώων και τα κτηνιατρικά φάρμακασε ένα σημείωμα της 10ης Αυγούστου μαςαποστέλλεται στους αρμόδιους φορείς στον τομέα της πρόληψης και προφύλαξης των μεταδοτικών νοσημάτων, το οποίο αναφέρει:

«Λόγω των σημερινών κλιματικών συνθηκών που ευνοούν τον πολλαπλασιασμό του φορέα (κουνούπια που ανήκουν στο γένος Culex) και της επακόλουθης ιικής κυκλοφορίας μεταξύ της άγριας ορνιθοπανίδας, της φυσικής δεξαμενής του ιού και των θηλαστικών, συμπεριλαμβανομένων των ανθρώπων, η εποχή της επιδημίας του 2022 παρουσιάζει μια περίεργη τάση σε σύγκριση με τις εποχές του φορέα της προηγούμενης τριετίας, με πρώιμη έναρξη της κυκλοφορίας του ιού, μεγαλύτερο αριθμό επιβεβαιωμένης θετικότητας σε εποπτευόμενες πισίνες ορνιθοπανίδας και κουνουπιών και αύξηση του αριθμού των ανθρώπινων κρουσμάτων».

Τι επιπτώσεις μπορεί να έχει η κλιματική αλλαγή στην κατανομή του WND;

Το ξηρό και ζεστό καλοκαίρι του 2022 αντιπροσωπεύει ένα στοιχείο ανησυχίας σχετικά με την εξάπλωση της νόσου.

Κλιματική αλλαγή βλέπουμε ότι θα μπορούσε πράγματι να διαδραματίσει βασικό ρόλο στο να γίνει το WND παγκόσμιο πρόβλημα.

Η IPCC, International Panel on Climate Change, στην πραγματικότητα, θεωρεί η εξάπλωση των ασθενειών που μεταδίδονται από τα αρθρόποδα ως μία από τις πιο πιθανές συνέπειες της κλιματικής αλλαγής.

Το WND είναι μια ασθένεια που χαρακτηρίζεται από μια πολύπλοκη επιδημιολογία, που εξαρτάται όχι μόνο από την παρουσία και την κατανομή οριστικών ξενιστών και φορέων, αλλά και από βαθιές αλληλεπιδράσεις που υπάρχουν μεταξύ τους και του περιβάλλοντος στο οποίο ζουν.

Οι κλιματικές συνθήκες έχουν άμεσες και έμμεσες επιρροές σχετικά με την ικανότητα των κουνουπιών έναντι του ιού (δηλαδή την ικανότητα να αποκτούν, να διατηρούν και να μεταδίδουν τον ιό), στη δυναμική του πληθυσμού τους και στο ρυθμό αναπαραγωγής του ιού στον οργανισμό τους. Επηρεάζουν επίσης οι διαδρομές και η φαινολογία των αποδημητικών πτηνώνπου θα μπορούσε να προκαλέσει την εξάπλωση του ιού στις βόρειες περιοχές κατά τη διάρκεια μεταναστεύσεων προς τα βόρεια.

Αρκετές μελέτες το έχουν δείξει Οι συνθήκες ξηρασίας μπορούν να αυξήσουν την αφθονία ορισμένων πληθυσμών κουνουπιών σε ημιμόνιμους υγροτόπους, καθώς έχουν ως αποτέλεσμα περισσότερες περιοχές αναπαραγωγής προνυμφών με λιγότερους θηρευτές.

Κλιματική αλλαγή οδήγησε σε θερμότερες συνθήκες σε διάφορα μέρη της Ευρώπης και αυτό διευκόλυνε τη διάδοση του WND σε νέες περιοχέςμέσω της επέκτασης του εύρους και της εποχικής αφθονίας των ειδών-φορέων και της άμεσης αύξησης της ικανότητάς τους για μετάδοση.

Μα ρε φίλε, τι φταίει;

Εκτός από την κλιματική αλλαγή, Η ανθρωπική δράση έχει επίσης μεγάλη επιρροήσε γενικές γραμμές, για την εξάπλωση των παθολογιώνόπως αποδείχθηκε και στην πολύ πρόσφατη περίπτωση πανώλης των χοίρων σε αγριόχοιρους.

Σε έναν παγκοσμιοποιημένο κόσμο όπου οι αποστάσεις καλύπτονται σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα, η κατά λάθος εισαγωγή μολυσμένων δεξαμενών κουνουπιών σε νέες περιοχές αεροπορικώς ή πλοίου ε η νόμιμη ή παράνομη εισαγωγή μολυσμένων πτηνών που ανήκουν σε άγρια ​​είδη, είναι μερικά προνομιακές λωρίδες για τη διάδοση παθογόνων και ασθενειών που προκαλούν σε ανθρώπους και ζώα.

Πηγές:

Φωτογραφία εξωφύλλου: Angela Fraja Bianchi