Η διάλυση της Χρυσής Αυγής και οι ποινές φυλάκισης που επιβλήθηκαν στο μεγαλύτερο μέρος της ηγεσίας της μετά τη δίκη που ολοκληρώθηκε τον Οκτώβριο του 2020 δεν έχουν επηρεάσει την υγεία της ελληνικής ακροδεξιάς. Αυτό υποστηρίζει ο Κωνσταντίνος Τσιτσελίκης, καθηγητής με ειδίκευση στα ανθρώπινα δικαιώματα και τους διεθνείς οργανισμούς στο Πανεπιστήμιο Μακεδονίας στη Θεσσαλονίκη, σύμφωνα με τον οποίο η απαγόρευση που επιβλήθηκε στη Χρυσή Αυγή άνοιξε το δρόμο για περισσότερες εξτρεμιστικές ομάδες όπως τα Sacred Bodies και το ProPatria. «Η ακροδεξιά», είπε ο ΤΙτσελίκης α Deutsche Welle “Έχει υποστεί ένα σοβαρό πλήγμα, αλλά πολλοί άλλοι σχηματισμοί θα προσπαθήσουν να συγκεντρώσουν την κληρονομιά στον πολιτικό στίβο”.

Η Χρυσή Αυγή είχε γίνει δημοφιλής το 2012, όταν από μια εξειδικευμένη πολιτική οργάνωση με ελάχιστους οπαδούς έφτασε στο 7 τοις εκατό των ψήφων στις εθνικές εκλογές. Οι λόγοι αυτής της ξαφνικής ανάπτυξης ήταν στενά συνδεδεμένοι με την οικονομική κρίση και αυτή των προσφύγων που έπληξαν την Ελλάδα εκείνα τα χρόνια. Το ακαθάριστο εγχώριο προϊόν είχε πέσει κατακόρυφα κατά 35 τοις εκατό, το ποσοστό ανεργίας είχε αυξηθεί στο 50 τοις εκατό για τα άτομα κάτω των 25 ετών και η κοινωνία ήταν κατακερματισμένη και εξαθλιωμένη.

Το φάσμα της χρεοκοπίας είχε ωθήσει την Αθήνα να αποδεχθεί τις δόσεις της βοήθειας που δόθηκαν από τις Βρυξέλλες σε αντάλλαγμα για την εφαρμογή των πολιτικών λιτότητας. Η αποπροσανατολισμένη και φοβισμένη κοινωνία λοιπόν είχε αναζητήσει (και βρήκε) σημείο αναφοράς στην αλληλεγγύη που παρείχε η Χρυσή Αυγή.

Από το 2015, η Ελλάδα έχει πληγεί από το μεγαλύτερο μεταναστευτικό κύμα στην Ευρώπη, τόσο σε απόλυτες τιμές όσο και κατά κεφαλήν, καθώς βρίσκεται να διεκπεραιώνει το 14% των αιτημάτων ασύλου της ΕΕ, παρόλο που έχει μόλις το 2% του πληθυσμού της ΕΕ. . Με τα χρόνια, ένα εκατομμύριο Αφγανοί, Ιρακινοί και Σύροι από τη γειτονική Τουρκία έχουν περάσει το Αιγαίο Πέλαγος για να βρουν καταφύγιο σε καταυλισμούς προσφύγων στα μικρότερα ελληνικά νησιά. Η ελπίδα για μια καλύτερη ζωή συγκρούστηκε με την πραγματικότητα αυτών των ανθυγιεινών και αναμφισβήτητα αφιλόξενων δομών.

Το κενό που άφησαν τα νομικά προβλήματα της Χρυσής Αυγής ώθησε ορισμένα πρώην μέλη αυτού του κόμματος να επιχειρήσουν τον δρόμο της εσωτερικής ανασυγκρότησης. Ο Ηλίας Κασιαδάρης, πρώην βουλευτής και εκπρόσωπος Τύπου της Χρυσής Αυγής που εγκαταλείφθηκε τότε μετά από κάποιες διαφωνίες το 2019, ανακοίνωσε τη γέννηση ενός νέου κόμματος, οι Έλληνες για την Πατρίδα, το καλοκαίρι του 2020 για να ενθαρρύνει την «αναγέννηση του Ελληνισμού».

Η ιδεολογία του κινήματος, όπως υπενθυμίζει η Αικατερίνη, δεν μοιάζει με αυτή της Χρυσής Αυγής και εστιάζει στην καταπολέμηση της διαφθοράς, στη μηδενική ανοχή σε θέματα νόμου και τάξης. Ο εκσυγχρονισμός περιλάμβανε, αντίθετα, την αγανακτισμένη χρήση των κοινωνικών δικτύων, την απόρριψη του ναζισμού και του φασισμού για την προσέλκυση συναίνεσης, την υιοθέτηση μιας ρητορικής παρόμοιας με αυτή της ευρωπαϊκής δεξιάς για τον εθνικισμό και τον πατριωτισμό.

Η ελληνική λύση, που προέκυψε στις εκλογές του 2019 στις οποίες κέρδισε 10 έδρες, δεν ενέκρινε τον εξτρεμισμό της Χρυσής Αυγής, αλλά έχει πολλές ομοιότητες με τους νεοναζί. Ο αρχηγός Κυριάκος Βελόπουλος, πρώην παρουσιαστής τηλεοπτικών πωλήσεων με μακρά ιστορία αγωνιστικότητας σε συντηρητικά κόμματα όπως το Ράλι Λαϊκής Ορθόδοξης (ΛΑΟΣ) και πιο πρόσφατα η Νέα Δημοκρατία, έχει μετατραπεί σε σημείο αναφοράς για την ακροδεξιά και τον πιο εξέχοντα υποστηρικτή. των αιτιών ταυτότητας της Ελλάδας (με λόγια εκτίμησης προς τον Βίκτορ Όρμπαν και τον Ντόναλντ Τραμπ).

Ορισμένοι πιστεύουν ότι ο Βελόπουλος είναι απλώς ένας λαϊκιστής που προσελκύει ψηφοφόρους όπως και θεατές (στους οποίους υποσχέθηκε να πουλήσει, όπως αναφέρει το Insideover, πρωτότυπες επιστολές του Ιησού Χριστού), ενώ άλλοι πιστεύουν ότι θα ήταν δουλειά του να τον συντονίσει με τον μέσο πολίτη.

Η Ελλάδα ήταν μια εξαιρετική περίπτωση γιατί μετά το ξέσπασμα της οικονομικής κρίσης γνώρισε μια ανάπτυξη δεξιού και αριστερού λαϊκισμού. Αυτή η τάση εκδηλώθηκε στις εκλογές του Μαΐου και του Ιουνίου του 2012, όταν η ριζοσπαστική δεξιά των Ανεξάρτητων Ελλήνων (Ανέλ) και του Συνασπισμού της Ριζοσπαστικής Αριστεράς (ΣΥΡΙΖΑ) είδαν την υποστήριξή τους να αυξάνεται.

Η ήττα του Σύριζα στις διαβουλεύσεις του 2019 από τους μετριοπαθείς της Νέας Δημοκρατίας και η αποτυχία της Χρυσής Αυγής να φτάσει στο φράγμα έχουν σημαδέψει, όπως αναφέρεται από το Intereconomics, «επιστροφή στην κανονικότητα» και «η πρώτη ήττα του λαϊκισμού στην Ευρώπη». Σύμφωνα με ορισμένους, ωστόσο, θα μπορούσαν να είναι πρόωρες αναλύσεις δεδομένου ότι οι κανόνες της ελληνικής δημοκρατίας, που ορίζονται ως ανελεύθεροι, εμποδίζουν την εφαρμογή μεταρρυθμίσεων ικανών να εδραιώσουν αυτό το αποτέλεσμα.