Ελλάδα. Τη σωτηρία του Εθνικού Πάρκου Δάσους Δαδιάς-Λευκίμης-Σουφλίου, που βρίσκεται στην περιοχή της Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης – ο οποίος γλίτωσε από θαύμα μια από τις μεγαλύτερες πυρκαγιές που ταλαιπώρησαν τη χώρα το δεύτερο δεκαπενθήμερο του Ιουλίου, χαιρέτισε ο υπουργός Περιβάλλοντος σαν τεράστια επιτυχία. «Ο σεβασμός και η προστασία του περιβάλλοντος παραμένουν μια από τις θεμελιώδεις δεσμεύσεις της κυβέρνησής μας», έγραψε σε δήλωσή του ο υπουργός Κώστας Σκρέκας.

Όμως οι Έλληνες περιβαλλοντολόγοι έχουν εντελώς διαφορετική άποψη. Και θυμούνται, αν μη τι άλλο, ότι, με τη φωτιά σε εξέλιξη, η κυβέρνηση προσπαθούσε να περάσει νέο νόμο στη Βουλή, ο οποίος σύμφωνα με δεκάδες μη κυβερνητικές ενώσεις θα είχε αποδυναμώσει τη νομοθεσία για την προστασία των πάρκων. Ο νέος κανονισμός θα επέτρεπε τη διενέργεια δραστηριοτήτων σε εθνικούς δρυμούς που δεν επιτρέπονται σήμερα, από την κατασκευή δρόμων και τουριστικών χώρων ή ακόμα και αποθηκευτικών χώρων ηλεκτρικής ενέργειας ή τηλεφωνίας. Την έβδομη ημέρα των πυρκαγιών στη Δαδιά, το έργο ξαφνικά βγήκε από την ατζέντα της κυβέρνησης, που ζητούσε «περαιτέρω διαβουλεύσεις».

Εν ολίγοις, θα σκεφτόταν κανείς σχεδόν θετικά. Το δράμα του δάσους που αποτελεί μια από τις σημαντικότερες ευρωπαϊκές περιοχές για την αναπαραγωγή αρπακτικών πτηνών -σπίτι τριών από τα τέσσερα είδη ευυπήσιων γύπων, μοναχόγυπα, γύπα και αιγυπτιακό γύπα- ίσως βοήθησε να αποφευχθούν τα χειρότερα. Αλλά η υπό όρους είναι απαραίτητη: ο νόμος θα μπορούσε απλώς να είχε τεθεί σε ράφι εν αναμονή ευνοϊκότερων περιόδων.

Ανάμεσα στα πολλά οικοσυστήματα, που λαμβάνουν ανεπαρκή χρηματοδότηση και υποφέρουν από την αιώνια έλλειψη προσωπικού για τη συμμόρφωση με τους κανόνες, η Dadia στα χαρτιά φαίνεται να είναι ένα από τα καλύτερα τοποθετημένα. Αλλά οι Έλληνες περιβαλλοντολόγοι δεν συμφωνούν καθόλου. Ο Σπύρος Ψαρούδας, διευθυντής του ομίλου Calisto, που προστατεύει την άγρια ​​ζωή, λέει στο πρακτορείο ειδήσεων France Presse για ένα «χρόνιο σφάλμα» στην ελληνική νομοθεσία για την προστασία της φύσης και είναι επίσης πεπεισμένος ότι η σημερινή κυβέρνηση προσπαθεί να δημιουργήσει γη ευνοϊκή για τις επιχειρήσεις και την ταυτόχρονα τιμωρία για τη φύση.

“Υπάρχει έλλειψη συντονισμού μεταξύ των υπουργείων, δεν υπάρχει σαφής κατανομή αρμοδιοτήτων – προσθέτει η Νάντια Ανδρεανίδου, διευθύντρια Medasset, Mediterranean Association for the savation of sea turtles -. Ένας φαύλος κύκλος που δημιουργεί κακή διαχείριση των προστατευόμενων περιοχών”.

Ο Δημήτρης Βασιλάκης, δασολόγος, ένας από τους συντάκτες του επιχειρησιακού σχεδίου για τη διαχείριση της πυρκαγιάς στη Δαδιά, λέει ότι το πάρκο διαθέτει μόλις 4 δασοφύλακες για να ελέγξουν 800 τετραγωνικά χιλιόμετρα. Το τοπικό δασαρχείο που εποπτεύει την περιοχή λαμβάνει λιγότερα από 50.000 ευρώ από το κράτος, το ένα πέμπτο από αυτά που θα έπρεπε.

Πάνω από 300 πυροσβέστες έδωσαν μάχη κατά της πυρκαγιάς, 8 μέρες και άλλες τόσες νύχτες, για να μπορέσουν να προστατεύσουν την περιοχή ωοτοκίας στην καρδιά της Δαδιάς. Πριν από λίγες ημέρες, το υπουργείο Περιβάλλοντος στην Αθήνα ανακοίνωσε ότι η πυρκαγιά, που ξεκίνησε στις 21 Ιουλίου, κατέστρεψε λίγο περισσότερα από 2.200 εκτάρια δάσους. Οι πρώτες ενδείξεις φαίνεται να υποδηλώνουν ότι οι φωλιές των αρπακτικών πτηνών έχουν σωθεί σχεδόν εξ ολοκλήρου.

Όμως το περιστατικό, που ώθησε τις τοπικές περιβαλλοντικές οργανώσεις να διαδηλώσουν δημόσια στην Αθήνα, έφερε στο φως μια μακρά ιστορία των αντιπαραθέσεων και των αποτυχιών της περιβαλλοντικής πολιτικής της Ελλάδας. Ένα θέμα για το οποίο η ελληνική κυβέρνηση έχει επανειλημμένα κληθεί να καταθέσει ενώπιον του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου.

Όπως όταν τον Δεκέμβριο του 2020, το Δικαστήριο του Λουξεμβούργου επέπληξε την Αθήνα ότι δημιούργησε -με δική του παραδοχή- λιγότερο από το 20% των υποδομών προστασίας και προστασίας για 240 προστατευόμενες περιοχές, στο πλαίσιο του έργου του Ευρωπαϊκού Δικτύου Natura 2000 σε περιοχές που κατοικούνται από προστατευόμενα είδη. .

Η Χαϊκλεία Μινώτου, η οποία ηγείται του προγράμματος για την προστασία της χελώνας καρέτα καρέτα από το ελληνικό τμήμα του WWF, στη Ζάκυνθο, λέει ότι υπάρχουν «εκατοντάδες» καταγγελίες και πρόστιμα για εκατοντάδες παράνομες πρακτικές που κάνουν οι αρχές. δεν καταφέρνουν να ελέγξουν. Και πάλι, όταν το 2018 εκδόθηκε προεδρικό διάταγμα για την προστασία του Κυπαρισσιακού κόλπου, στο Ιόνιο, για την υπεράσπιση των θαλάσσιων χελωνών και φαλαινών που συχνάζουν σε εκείνη την περιοχή, αμφισβητήθηκε -ακόμη και δίκην- από τρεις δήμους, δύο τουριστικούς. εταιρείες και δύο ομάδες πολιτών που κατοικούν στην περιοχή.

Σε όλα αυτά προστίθεται η πιο εύκολη και γρήγορη λύση σε ένα από τα προβλήματα της στιγμής. Η έλλειψη πρώτων υλών στο ενεργειακό μέτωπο, συνέπεια του πολέμου Ρωσίας-Ουκρανίας – οδήγησε τη συντηρητική κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη να εντείνει την εκστρατεία εξερεύνησης υδρογονανθράκων στο Ιόνιο. Τον Φεβρουάριο, η παραλία κάποιων ζιφι, κητωδών της υποκατηγορίας των δελφινιών και των σπερματοφάλαινες που ζουν στα βάθη συνδέθηκε με έρευνες στον βυθό, αλλά η ελληνική κρατική υπηρεσία που διαχειρίζεται τους υδρογονάνθρακες αρνήθηκε τη σύνδεση.

Σύμφωνα με ελληνικές περιβαλλοντικές ομάδες, κάθε φορά που η ελληνική κυβέρνηση εισάγει έναν θεματικό νόμο, είναι υποτιμητικός. Το 2020, η Ελλάδα δημιούργησε μια νέα εγκατάσταση για τη διαχείριση των πάρκων της, τον Οργανισμό Φυσικού Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής. Σε αυτή τη διαδικασία: 36 διοικητικά όργανα μειώθηκαν σε 24. Επιπλέον, η νέα δομή απέκλεισε κατηγορηματικά, όχι μόνο τις μη κυβερνητικές ενώσεις, αλλά και τις τοπικές διοικήσεις, από τον εαυτό της και από κάθε δυνατότητα λήψης αποφάσεων. «Χρειαζόμαστε πάρκα όπου η τοπική κοινωνία μπορεί να συμμετέχει και όπου έχει δημοκρατική εκπροσώπηση», λέει ο Ψαρούδας (Καλλιστώ).