Φέτος συμπληρώνονται πενήντα χρόνια από την ανακάλυψη του ανθρώπου του Ταουτάβελ. Με τα 450.000 χρόνια του, είναι ίσως ο πιο διάσημος εκπρόσωπος μιας αρχαίας «μεσαίας ανθρωπότητας», δηλαδή μεταγενέστερης της Αφρικανής Homo ergaster και προγενέστερο τόσο για τον Νεάντερταλ όσο και για εμάς Homo sapiens. Τα ευρήματα που έχουμε όλοι προέρχονται από το σπήλαιο Arago, 3 χλμ. από τη σημερινή πόλη Tautavel, στα Ανατολικά Πυρηναία, στη Γαλλία. Αυτή η ανθρώπινη μορφή, η παλαιότερη που βρέθηκε στη γαλλική επικράτεια, πέρασε αλώβητη από μερικούς παγετώνες, προσαρμόστηκε επίσης σε ακραίες συνθήκες, βλέποντας πράγματα που μπορούμε τώρα να φανταστούμε με κάποια πιστότητα χάρη σε μισό αιώνα έρευνας και τις ανακατασκευές ενός μουσείου που κατασκευάστηκε στον τόπο.

Κεφάλι σκέψης. Το πιο διάσημο εύρημα αυτού που ονομάζεται Tautavel Man είναι το μπροστινό μέρος ενός κρανίου, που ανακαλύφθηκε στις 22 Ιουλίου 1971 από τους παλαιοντολόγους Henry και Marie-Antoinette de Lumley, οι οποίοι το ονόμασαν Arago 21, ενώ βρέθηκε ένα δεύτερο μέρος του κρανίου. 8 χρόνια μετά. Οι αναλύσεις κατέστησαν σαφές ότι ο Arago 21 ήταν ένας νεαρός άνδρας που πέθανε σε ηλικία περίπου 20 ετών. Η έρευνα στα 15 στρωματογραφικά επίπεδα του σπηλαίου οδήγησε όλα αυτά τα χρόνια στην ανακάλυψη 151 ανθρώπινων απολιθωμάτων, συμπεριλαμβανομένων σιαγόνων, άλλων κρανίων και τμημάτων του σκελετού που ανήκαν σε 30 άτομα (ένα δόντι 560.000 ετών έφερε την παρουσία του προγόνου πίσω στο μέρος ακόμα πιο πίσω. ).

Ήταν έτσι δυνατό να διαπιστωθεί ότι ο Άνδρας του Tautavel ήταν κατά μέσο όρο 165 cm ύψος, στιβαρή σωματική διάπλαση (βάρος 45-55 κιλά), πρόσωπο προεξέχον προς τα εμπρός, πηγούνι σχεδόν απών, έντονη ανακούφιση πάνω από τις κόγχες των ματιών, υποχωρώντας μέτωπο, ελαφρώς κεφάλι. επίπεδο το οποίο όμως περιείχε εγκέφαλο 1.150 κυβικών εκατοστών, που περιλαμβάνεται στη γκάμα του σύγχρονου ανθρώπου (που κυμαίνεται από 1.130 έως 1.350 κυβικά εκατοστά). Ποια ήταν η χρήση ενός τόσο ανεπτυγμένου εγκεφάλου εκείνη την εποχή; Να κατασκευάσει, για παράδειγμα, λίθινα εργαλεία του τύπου αχυλαίοςδηλαδή διπλής όψης (η μία όψη ίση με την άλλη), που μας λένε ότι κατέκτησε την έννοια της συμμετρίας και επομένως είχε την ικανότητα για αφηρημένη σκέψη, φανταζόμενος πρώτα το είδος του εργαλείου που έπρεπε να αποκτήσει όταν ετοιμαζόταν να θρυμματίσει ένα χαλαζία .

Ακόμα πιο εμφανές αν χρησιμοποίησε τον τρόπο Ταγιατιάν (από τη γαλλική τοποθεσία Dordogne όπου πρωτοπεριγράφηκε). Η μέθοδος ήταν καινοτόμος για την εποχή: ο Άνθρωπος του Ταουτάβελ καθιέρωσε εκ των προτέρων το σχήμα που έπρεπε να αποκτηθεί με λίγη κοπή για να κάνει το πέτρινο μπλοκ κυρτό και να περιγράψει τις αιχμηρές άκρες. Στη συνέχεια, με ένα μόνο κρουστό, αποσπά το αντικείμενο του σχεδιασμένου σχήματος, έτοιμο για χρήση.

Συνεταιριστικό κυνήγι. Δεύτερον, ο Άνθρωπος του Ταουτάβελ είχε την ικανότητα να αφαιρεί μεγάλα θηράματα, όπως βόδι μόσχου, ρινόκερο και βίσονα, κάτι που μπορούσε να το κάνει μόνο κυνηγώντας οργανωμένα και με αποτελεσματική μορφή επικοινωνίας. Τρίτον, ο εγκέφαλός του πρέπει ήδη να έχει μια πλευρική εξειδίκευση ευνοϊκή για τον προφορικό λόγο. Τέλος, αρκεί να ανέβει στο βουνό όπου επέλεξε τη σπηλιά (του Arago) ως καταφύγιο, για να καταλάβει ότι έπρεπε να ελέγχει το περιβάλλον και να σχεδιάζει τις ενέργειές του: από την κορυφή του βουνού όπου άνοιξε η σπηλιά προεξέχει μια πλήρης θέα στην κοιλάδα. Μπορούσε να παρακολουθεί την κατάσταση και να εντοπίσει τα κοπάδια των ζώων, να επιλέξει την καλύτερη στιγμή για να κατέβει στην κοιλάδα και να ξεκινήσει το οργανωμένο κυνήγι.

Το γεγονός ότι στο σπήλαιο Arago βρέθηκαν οστά ζώων ανακατεμένα με πέτρινα εργαλεία, που χρησιμοποιούσαν για τη σφαγή του κρέατος, δείχνει ότι τα «τέταρτα» των σκοτωμένων ζώων μεταφέρθηκαν στη βάση για να χωριστούν στην ομάδα, με τον τρόπο του κυνηγού. -συγκεντρωτές. σήμερα. Έτσι, ο μεγάλος εγκέφαλος του ανθρώπου του Tautavel ήταν επίσης να υπηρετήσει την κοινωνική νοημοσύνη.

Πολιτισμός του οστού. Μπορούμε να συγκεντρώσουμε άλλες πληροφορίες για αυτόν από συγχρόνους του που είναι παρόντες σε άλλες ευρωπαϊκές γεωγραφικές περιοχές. «Ο άντρας του Ταουτάβελ ήταν πράγματι του είδους Homo heidelbergensis“, εξηγεί ο Fabio Di Vincenzo, του Πανεπιστημίου La Sapienza της Ρώμης:” σε αυτό το είδος ανήκει η κάτω γνάθος του Mauer (Γερμανία), τα απολιθώματα που βρέθηκαν στα Πετράλωνα (Ελλάδα), Sima de los Huesos κοντά στην Atapuerca (Ισπανία), Boxgrove ( Αγγλία), Σένινγκεν (Γερμανία). Στις διάφορες γεωγραφικές παραλλαγές, διήρκεσε πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα, περίπου 500.000 χρόνια. “

Επίσης στην Ιταλία τοH.eidelbergensis έχει αφήσει σταθερά ίχνη. Για παράδειγμα στο Fontana Ranuccio, κοντά στο Anagni, στο Λάτσιο. «Εδώ, πριν από 400 χιλιάδες χρόνια», εξηγεί ο Στέφανο Γκριμάλντι, από το Πανεπιστήμιο του Τρέντο και υπεύθυνος για τις ανασκαφές στη Φοντάνα Ρανούτσιο, «η H.eidelbergensis ήταν επιδέξιοι στο κυνήγι μεγάλων παχύδερμων και κατασκεύαζαν εργαλεία διπλής όψης σε κόκαλο ελέφαντα. Αυτό δεν οφείλεται στο ότι δεν υπήρχαν πέτρες κατάλληλες για θρυμματισμό στην περιοχή, αλλά ως διακριτικό πολιτιστικό χαρακτήρα, που θα μπορούσαμε να ορίσουμε και ως φυλετικό. “

Από τα λόγια στις πράξεις. Η ύπαρξη ομιλούμενης γλώσσας μεταξύ H.eidelbergensis θεωρείται πολύ πιθανό από μελέτες για τα ισπανικά ευρήματα του Sima de los Huesos. Οι ραβδώσεις των δοντιών τους δείχνουν μια δεξιόχειρη χρήση των χεριών, ένα σημάδι πλευρικής πλάγιας όψης του εγκεφάλου για να φιλοξενήσει τις περιοχές του φλοιού που προεδρεύουν στη γλώσσα. Μια άλλη μελέτη, στο εξωτερικό αυτί, δείχνει ότι μπορούσαν να αντιληφθούν όλες τις συχνότητες της προφορικής γλώσσας. Όμως οι καινοτομίες του H.eidelbergensis δεν τελειώνουν εδώ: ήταν οι πρώτοι που χρησιμοποίησαν συστηματικά τη φωτιά, η χρήση της οποίας αποδεικνύεται ξεκινώντας από 790 χιλιάδες πριν στο Gesher Benot Ya-aquov, στο Ισραήλ. Εκτός από το ότι «επιμηκύνει τη μέρα» ευνοώντας τη λεκτική επικοινωνία γύρω από την εστία, έκανε το φαγητό πιο αφομοιώσιμο με το μαγείρεμα, σε έναν ενάρετο κύκλο με την ανάπτυξη του εγκεφάλου που στο ανθρώπινο στάδιο απαιτεί μεγάλη δαπάνη ενέργειας.

ο H.eidelbergensis είναι επίσης οι πρώτοι που χρησιμοποίησαν το δόρυ, όπως αποδεικνύεται από την ανακάλυψη στο Σένινγκεν ραβδιών μήκους δύο μέτρων και καλο μυτερών. Περισσότερο από τα πετάχτηκαν, σπρώχνονταν στο σώμα μεγάλου θηράματος, ενώ παρέμεναν σε απόσταση που απέφευγε τη σωματική επαφή – και όμως τα πολυάριθμα κατάγματα οστών που βρέθηκαν στα ευρήματα αποκαλύπτουν συχνά ατυχήματα κυνηγιού. ΜΕΓΑΛΟ’H.eidelbergensis Είναι επίσης ο κατασκευαστής των πρώτων γνωστών ξύλινων καλύβων: στην Terra Amata της Γαλλίας, πριν από 300.000 χρόνια, έχτισε περίπου 14 μέτρα μήκος.

Κοινός πρόγονος. Ακόμη και η συμβολική πτυχή που συνόδευε τον θάνατο φαίνεται ήδη κατά κάποιο τρόπο σε αυτή τη «μεσαία ανθρωπότητα»: στο Sima de los Huesos βρέθηκαν τα λείψανα 28 ατόμων σε ένα πηγάδι, τα οποία πέθαναν από φυσικό θάνατο, σαν να τα είχαν πετάξει, σε διαφορετικές χρονικές στιγμές. , σε συλλογικό τάφο. Μόνο ένα όργανο βρέθηκε στο πηγάδι: ένας ροζ χαλαζίτης διπλής όψης καλά ρετουσαρισμένος και ποτέ δεν χρησιμοποιήθηκε, που υπήρχε ανάμεσα στα σώματα ίσως ως κηδεία.

Η μορφολογία των οστών δείχνει ότι τα 28 άτομα είχαν, ήδη πριν από 430.000 χρόνια, χαρακτηριστικά που προανήγγειλαν την εξέλιξη του H.eidelbergensis Οι Ευρωπαίοι σε Νεάντερταλ, αλλά πού το Heidelbergensis?

Όπως και εμείς αργότερα ΜΙΚΡΟ.απίενς, επίσης από την Αφρική: αυτό αποδεικνύεται από μια σειρά από γνάθους ηλικίας 800.000 ετών που βρέθηκαν στο Tighennif, στη βόρεια Αλγερία. Το αφρικανικό στέλεχος του Heidelbergensis που αντίθετα μας έδωσε αφορμή Homo sapiens Πριν από 200.000 χρόνια αντιπροσωπεύεται από τα απολιθώματα Bodo 600.000 ετών που βρέθηκαν στην κοιλάδα Awash της Αιθιοπίας ή στη λίμνη Ndutu της Τανζανίας, ηλικίας περίπου 500.000 ετών. Και ήταν παρούσα στο Μαρόκο, προαναγγέλλοντας τη μεταμόρφωσή του σε Homo sαπίενςστο Jebel Irhoud, πριν από 315 χιλιάδες χρόνια.