Πάνω από 200 αντικείμενα, κυρίως από καταθέσεις του ινστιτούτου, συνθέτουν την «Gioia di Ber», μια έκθεση στο Mic στη Faenza από την Παρασκευή 26 Νοεμβρίου έως τις 30 Απριλίου 2022, η οποία στοχεύει να αφηγηθεί τις συνήθειες και τα έθιμα του ποτού, από την αρχαιότητα έως ημερομηνία. Ναι, γιατί η φαινομενικά απλούστερη χειρονομία στον κόσμο, αυτή του «χύματος», κρύβει άπειρα τελετουργικά, δοχεία, σχήματα και είδη αντικειμένων που έχουν αλλάξει με τις ηλικίες, τις γεωγραφικές περιοχές, τους ανθρώπους και τις ανάγκες τους.
«Ξεκινάμε από τον ελληνικό, τον ετρουσκικό και τον ρωμαϊκό κόσμο – διευκρινίζει η επιμελήτρια Valentina Mazzotti – και φτάνουμε στις μεταβαλλόμενες εξελίξεις του σύγχρονου σχεδιασμού, με την ανάλυση των κεραμικών μορφών και τη χρήση τους στο τραπέζι και σε όλα τα άλλα κοινωνικά, εργασιακά ή ψυχαγωγικά. πλαίσια. Αν το ποτό και το φαγητό με παρέα ήταν πάντα μέρος της ανθρώπινης φύσης, ωστόσο υπάρχουν κεραμικές μορφές που επαναλαμβάνονται στο πέρασμα των αιώνων: αυτή είναι η περίπτωση της κούπας, της κεραμικής μορφής που προορίζεται κατ’ εξοχήν για την ανάμειξη υγρών, που προέρχονται από την οινοχόη του κόσμου. Ελληνική αλλά που στο Μεσαίωνα και την Αναγέννηση πήρε ιδιόμορφα μορφολογικά χαρακτηριστικά, τυποποιήθηκε αργότερα σε λύσεις λαϊκής μήτρας και που τελικά βρήκε μια νέα ανάγνωση στο σχεδιασμό του ‘900».
Για μια ιδέα των κομματιών που εκτίθενται, απλά δείτε το ντεμπούτο, με τα ρωμαϊκά συμπόσια κληρονόμοι των ελληνικών και ετρουσκικών συμποσίων, όπου η κατανάλωση κρασιού είχε τροφικό σκοπό, αλλά πάνω απ’ όλα τελετουργικό, αφροδισιακό και προφανώς ευχάριστο. Τα διάφορα σχήματα – ο μεγάλος κρατήρας για να αναμειγνύεται το κρασί με το νερό ή να προσθέτετε μπαχαρικά, μέλι ή ακόμα και τριμμένο τυρί, και μετά ζωγραφιές, φίλτρα, βάζα – οφείλονται στην ανάγκη να μην πιείτε το κρασί ίσιο, αλλά μακρόστενο ή/και διορθωμένο. Αυτό το τελευταίο έθιμο οφειλόταν με τη σειρά του για οργανοληπτικούς λόγους -το αγνό κρασί ήταν πολύ πυκνό και με αγενή γεύση- αλλά και λόγω σύνεσης: ο Έλληνας συγγραφέας Αθηναίος μας πληροφορεί ότι δεν ήταν απαραίτητο να προχωρήσουμε πέρα ​​από το τρίτο κύπελλο, καθώς το τέταρτο μπορούσε. οδηγούσε στη βία, το πέμπτο στην ενοχλητική φασαρία και το επόμενο σε έναν εκφυλισμό που θα οδηγούσε, με τα δέκατα, στην τρέλα και την καταστροφή των επίπλων.
Πέρα από το τυπολογικό σκηνικό, η έκθεση ακολουθεί μια χρονολογική διαδρομή: μετά από τις πιο πρόσφατες υστερο-αντίκες ιδιαιτερότητες (ένα σπάνιο μπολ σε «terra sigata» και δύο αμφορείς για ναυτικές μεταφορές), προχωρά στους βυζαντινούς με «βαριές προθήκες» και έντονο στόμιο ? για τον Μεσαίωνα εμφανίζονται τα σωληνωτά στόμια που μπορούσαν να ρίξουν το υγρό απευθείας στο στόμα σταδιακά, χωρίς επαφή, αλλά πάνω από όλα υπάρχει ένα επιτραπέζιο σκεύος με χίλια σχήματα, από το παναρισμένο (κούπα με το τυπικό τριγωνικό στόμιο και πολύ μεγάλο, κατάλληλο για σούπα ξερό ψωμί) μέχρι εκείνα με ψηλό λαιμό και τρίφυλλο στόμα.
Για την Αναγέννηση βλέπουμε ολόκληρες υπηρεσίες, ακόμα με μεγάλη ποικιλία μορφών, λόγω της ολοένα και πιο περίπλοκης οργάνωσης του συμποσίου, αλλά και των διακοσμήσεων: γυναικείες προτομές εμφανίζονται στα «ερασιτεκτονικά αγγεία» και τέλος η αφηγηματική γεύση που είναι χαρακτηριστική των «ιστορικών» επιβεβαιώνεται το είδος, με εικονογραφίες βγαλμένες από τον μύθο ή από την Αγία Γραφή. Ένας πολύ ιδιαίτερος τύπος είναι αυτός του «πιείτε μπορείτε» ή του «εξαπατήστε-κακούς», τεχνουργήματα για παιχνιδιάρικη ψυχαγωγία που επέτρεπαν τη γεύση μόνο με ακριβείς προφυλάξεις, χωρίς τα οποία ο άτυχος καλεσμένος θα έτρεμε ή θα έμενε στεγνός.
Στο περιθώριο υπάρχει ο κόσμος της λαϊκής κεραμικής, με φόρμες πιο λειτουργικές παρά στυλιστικές, σχεδόν «διαχρονικές», λόγω των αναγκών μεταφοράς και αποθήκευσης, κατανάλωσης φαγητού στη δουλειά, στα χωράφια ή στα ταξίδια. βάζα, κούπες, στάμνες, μεζέδες, αλλά και μπουκάλια νερού και φιάλες προσκυνήματος.
Τελειώνει με το Liberty of Galileo Chini και Achille Calzi, με το σχέδιο των Giò Ponti και Richard Ginori, με τη δεξιοτεχνία ενός μανιακού ακριβείας όπως ο Anselmo Bucci και με τις φρέσκες και παραβατικές δημιουργίες του Guido Gambone. Κλείνει «με κρότο» -θα πρέπει να ειπωθεί-, ένα μνημειώδες μπουκάλι από πέτρα του μεγάλου Carlo Zauli.