Σε αυτή την ανάρτηση θα ήθελα να αναφερθώ στο θέμα του talk show και την ευκαιρία να προσκαλέσουμε δημοσιογράφους που, ανοιχτά ή όχι, παρατάσσονται θέσεις υπέρ του Πούτιν. Ακόμα κι αν είναι δύσκολο, θα ήθελα να κάνω μερικά σημεία σε αυτό το πολύπλοκο όριο μεταξύ προπαγάνδας και ενημέρωσης.

Ας ξεκινήσουμε με την κατάταξη για την ελευθερία του Τύπου ανά χώρα που διανέμουν κάθε χρόνο οι Δημοσιογράφοι Χωρίς Σύνορα: η Ιταλία βρίσκεται στην 58η θέση φέτος. Μακριά από την πρώτη Νορβηγία, αλλά και από τη Γερμανία, τη Γαλλία και το Ηνωμένο Βασίλειο, μακριά ακόμη και από την Ισπανία (32) και παρέα με την Ελλάδα, την Κροατία και την Πολωνία.

Από την καθιέρωση αυτού του δείκτη, η Ιταλία δεν είχε ποτέ καλή θέση. Η έκθεση λαμβάνει υπόψη διάφορες παραμέτρους: πλουραλισμό, ανεξαρτησία των μέσων ενημέρωσης, περιβάλλον και αυτολογοκρισία, νομικό πλαίσιο, διαφάνεια, ποιότητα των υποδομών που υποστηρίζουν και παράγουν τις ειδήσεις.

Γιατί δεν ξεπεράσαμε ποτέ την 35η θέση; Μήπως επειδή έχουμε 3 κομματικά ελεγχόμενα κρατικά κανάλια; Και εξίσου πολλοί ελέγχονται από έναν μόνο εκδότη, που μαζί αποτελούν σχεδόν το 90% των τηλεθεάσεων στη γενική τηλεόραση. Ο Τύπος δεν τα πάει καλύτερα: στα χέρια λίγων (όχι πολύ αγνών) επιχειρηματιών και με τα χέρια τους σε άλλες επιχειρήσεις (βιομηχανία, οικονομικά, υγειονομική περίθαλψη ή ένα μείγμα όλων αυτών). Ας προσθέσουμε ότι το να είσαι τοπικός ρεπόρτερ σε ορισμένες ιταλικές περιφέρειες είναι μια επικίνδυνη δουλειά και εδώ βρισκόμαστε στην πεντηκοστή όγδοη θέση. Σε όλα αυτά θα πρόσθετα ένα ακόμη πιο ανησυχητικό γεγονός: στην Ιταλία διαβάζουμε ελάχιστα και μόλις το 13% του πληθυσμού έχει κάποια μορφή συνδρομής σε εφημερίδα ή περιοδικό, εξ ου και η υπερβολική δύναμη της τηλεόρασης και ο αγώνας για να βγουν στην τηλεόραση διάφορων πολιτικών.

Ο Ματέο Σαλβίνι έχει δημιουργήσει τη συναίνεσή του στην τηλεόραση, πριν στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, είναι αναμφισβήτητη. Γιατί οι πολιτικοί βγαίνουν στην τηλεόραση; Γιατί ανταγωνίζονται για να είναι στα πρωτοσέλιδα; Προφανώς κάνουν προπαγάνδα. Ο απλούστερος τρόπος για να το κάνετε αυτό είναι να είστε στην τηλεόραση από το πρωί έως το βράδυ από τη μια συζήτηση στην άλλη, ξεκινώντας από τη λανθασμένη πεποίθηση ότι το να είσαι δημοφιλής σημαίνει αυτόματα αύξηση της συναίνεσης του πολιτικού σου κόμματος.

Ακόμα και χαρακτήρες όπως Κάρλο Καλέντα Και Πιερ Λουίτζι Μπερσάνι Οφείλουν τη δημοτικότητά τους στην παρουσία τους στην τηλεόραση, αλλά οι πολιτικοί τους σχηματισμοί αγωνίζονται να ξεπεράσουν μερικές ποσοστιαίες μονάδες. Δεν υπάρχει τίποτα δεδομένο, τίποτα μαθηματικό. Ακόμη και Τζουζέπε Κόντεήδη πολύ δημοφιλής τους μήνες της πανδημίας, φαίνεται να αποτυγχάνει με τις πρόσφατες τηλεοπτικές της εμφανίσεις να αντιστρέψει την πορεία του M5S προς τη λήθη.

Καθιερώθηκε ότι τα talk show και ούτε καν οι ειδήσεις, συχνά ακόμη πιο ακίνδυνες εκπομπές, δεν έχουν ανοσία προεκλογική προπαγάνδαγιατί ένας Ρώσος δημοσιογράφος που εργάζεται στη ρωσική τηλεόραση να εμποδίζεται να μιλήσει;

Στις 9 Ιανουαρίου 2021, μετά τα γεγονότα στο Καπιτώλιο, καταδίκασα την επιλογή του Twitter να φιμώσει τον Τραμπ και εξακολουθώ να το πιστεύω. Και ελπίζω ότι ως πρώτη πράξη ο Έλον Μασκ θα του επιστρέψει τον λογαριασμό και τους ακόλουθούς του. Στις ΗΠΑ υπάρχει Fox News που πυροβολεί απομίμηση σε εκρήξεις και στο Twitter δεν μπορεί να μιλήσει ο Τραμπ; Ποιοι είμαστε για να φιμώσουμε κάποιον;

Θα ένιωθα μεγάλη απειλή από ένα δικαστήριο που καθορίζει ποιος πρέπει να έχει το δικαίωμα να μιλήσει και ποιος όχι. Αφήνουμε όλους να μιλήσουν, σε ένα ενάρετο πλαίσιο. Είναι το πλαίσιο που κάνει τη διαφορά: Ο Τραμπ μπορούσε να τουιτάρει ό,τι ήθελε, αλλά α αποποίηση ευθυνών προειδοποίησε ότι οι ισχυρισμοί του «υποκίνησαν τη βία» ή «δεν επαληθεύτηκαν». Παρέμενε στο δημόσιο συμφέρον να τα δείξουμε και ένας μεγάλος αριθμός σχολιαστών μπορούσε να απαντήσει ελεύθερα στα ψέματά της (κάτι που δεν μπορείτε να κάνετε όταν παρακολουθείτε ειδήσεις του Rai Uno ή του Fox). Έτσι στα talk show, αν κάτι λείπει, είναι το πλαίσιο.

Οι Ιταλοί παρακολουθούν συνομιλίες και σχηματίζουν απόψεις ακούγοντας απόψεις. Θα ήθελα να εκτεθούν ακόμη περισσότερο τα γεγονότα π για την επόμενη εμφάνιση του Ρώσου δημοσιογράφου σε υπηρεσία προτείνω μια ωραία αποποίησηπου απαριθμεί και τους 31 δημοσιογράφους που σκοτώθηκαν σε μυστηριώδεις συνθήκες στη Ρωσία τα τελευταία 23 χρόνια κατά τη διάρκεια της βασιλείας του Πούτιν.