Η Βουλγαρική Ακαδημία Επιστημών, το Πανεπιστήμιο της Σόφιας και το Ιατρικό Πανεπιστήμιο στη Σόφια είναι πρωτοπόροι στην επιστήμη στη Βουλγαρία. Ενώνονται με περισσότερα TU-Σόφια στον τομέα της μηχανικής, Γεωπονική Ακαδημία στον τομέα των αγροτικών επιστημών και MU-Plovdiv στις ιατρικές επιστήμες. Αν και άλλα βουλγαρικά πανεπιστήμια θα βελτιώσουν την επιστημονική τους δραστηριότητα το 2020, υπάρχουν ακόμη πολλά να καλύψουν τη διαφορά από αυτή την άποψη σε σύγκριση με τις ευρωπαϊκές χώρες. Αυτά τα αποτελέσματα αναφέρονται στο κανω ΑΝΑΦΟΡΑ για το 2020, η Επιτροπή Παρακολούθησης και Αξιολόγησης της Ερευνητικής Δραστηριότητας σε Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα και Ερευνητικούς Οργανισμούς.

Το 2020, υπάρχει μια ορισμένη μείωση της εκδοτικής δραστηριότητας των πανεπιστημίων μας σε σύγκριση με το 2019, η οποία σχετίζεται με την κατάσταση της πανδημίας, αλλά ο αριθμός των δημοσιεύσεων είναι υψηλότερος από όλα τα άλλα προηγούμενα χρόνια, σημειώνει η έκθεση. Παράλληλα, η χώρα μας βελτιώνει την ποιότητα της επιστημονικής έρευνας. Την τελευταία πενταετία (2016 – 2020) έχουμε φτάσει στο 40% των δημοσιεύσεων στο τεταρτημόριο 1 (υψηλότερη ποιότητα) των διεθνών βάσεων δεδομένων, μπροστά από τη Σλοβακία και τη Σερβία και κατατάσσονται δίπλα στην Κροατία.

Τα πανεπιστήμια ταξινομούνται σύμφωνα με διάφορα κριτήρια – παρακολούθηση της επιστημονικής δραστηριότητας, επιστημονικά αποτελέσματα και ο αντίκτυπός τους, επιστημονική ικανότητα και αναπαραγωγή του ακαδημαϊκού δυναμικού, κοινωνικός και οικονομικός αντίκτυπος, διπλώματα ευρεσιτεχνίας, αποτελεσματικότητα κ.λπ. , Πανεπιστήμιο Σόφιας και MU-Sofia. Όσον αφορά τον κοινωνικό και οικονομικό αντίκτυπο, για παράδειγμα, η Γεωπονική Ακαδημία κατατάσσεται τρίτη μετά το BAS και το Πανεπιστήμιο της Σόφιας, όσον αφορά την αποτελεσματικότητα στη δεύτερη θέση μετά το MU-Sofia. Πανεπιστήμιο «Καθ. Asen Zlatarov» – Μπουργκάςκαι σχετικά με τη δραστηριότητα διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας Το Θρακικό Πανεπιστήμιο στη Στάρα Ζαγόρα καταλαμβάνει την τρίτη θέση μετά το BAS και το SAA. Συνολικά, η εξέλιξη είναι θετική σε όλα τα ιατρικά πανεπιστήμια, καθώς και στο Θρακικό Πανεπιστήμιο, στο Πανεπιστήμιο «Prof. Asen Zlatarov» στο Μπουργκάς και στο Το Πανεπιστήμιο της Ρούσε. Βελτίωση της επιστημονικής δραστηριότητας υπάρχει επίσης σε Το Agrarian University – Plovdiv, το University of Forestry – Sofia, το University of Food Technologies – Plovdiv, το UACEG, το University of Veliko Tarnovo και το University of Economics – Varna.

ΠΙΣΩ

Αν και πέρυσι κάποιοι μικρότεροι ερευνητικοί οργανισμοί κινούνται στην κορυφή της σχετικής κατάταξης, με τους περισσότερους να μην τα πηγαίνουν καλά. “Ο Βούλγαρος επιστήμονας είναι ποιοτικός ερευνητής και αυτό είναι εμφανές όταν πηγαίνει να εργαστεί στο εξωτερικό. Επομένως, είναι απαραίτητο να αρθούν τα εμπόδια για την απελευθέρωση του πλήρους δυναμικού των Βούλγαρων επιστημόνων στη Βουλγαρία. Με αυτόν τον τρόπο, μπορεί να ξεπεραστεί η υστέρηση των άλλων κρατών μελών της ΕΕ», αναφέρει η Κομισιόν.

Οι ειδικοί σημειώνουν ότι η αναπαραγωγή του επιστημονικού δυναμικού στα πανεπιστήμια της χώρας προέλευσης δεν αρκεί για να αντισταθμίσει το προσωπικό που σχετίζεται με την ηλικία από το ερευνητικό σύστημα και είναι εξαιρετικά ανεπαρκής για να παράσχει διδακτορικό προσωπικό στη βουλγαρική βιομηχανία. Αυτό οδηγεί σε επιδείνωση των αποτελεσμάτων της έρευνας και όξυνση προβληματικών περιοχών, αναφέρουν. Το πρόβλημα είναι ιδιαίτερα έντονο στις στρατιωτικές σχολές και στην ακαδημία του υπουργείου Εσωτερικών.

Υπάρχει επίσης υστέρηση σε ορισμένους από τους βασικούς δείκτες για την έρευνα σε σύγκριση με άλλες χώρες της Ε.Ε. Όσον αφορά τον αριθμό των ερευνητών ως ποσοστό του συνολικού ενεργού πληθυσμού, η Βουλγαρία υστερεί 2,63 φορές λιγότερους ερευνητές σε σχέση με τη Δανία, 2,29 φορές λιγότερους ερευνητές από τη Φινλανδία και 1,44 φορές λιγότερους ερευνητές από ό,τι στην Ελλάδα. Σε ό,τι αφορά τα νέα κράτη μέλη της ΕΕ, η χώρα μας υστερεί σε σχέση με την Ουγγαρία (1,53 φορές λιγότεροι ερευνητές) και βρίσκεται σχεδόν στα ίδια επίπεδα με την Κροατία.

Σε σύγκριση με την Ελλάδα, τη Σλοβενία ​​και την Κροατία, η Βουλγαρία υστερεί πολύ ως προς τη συνολική εκδοτική δραστηριότητα. Σε σχέση με τα αναφερόμενα έγγραφα στις διεθνείς βάσεις δεδομένων είναι πάνω από 4 φορές πίσω από την Ελλάδα, Η υστέρηση έναντι της Σλοβενίας είναι επίσης σημαντική. Υπάρχει επίσης διπλάσια υστέρηση έναντι της Σερβίας, η οποία δεν είναι μέλος της ΕΕ. Όσον αφορά τον κανονικοποιημένο αντίκτυπο των παραπομπών, η χώρα μας υστερεί και πάλι σε σχέση με την Ελλάδα, τη Σλοβενία ​​και την Κροατία.

ΨΑΛΙΔΙ

Η έκθεση καταγράφει μια τεράστια διαφορά μεταξύ του BAS και άλλων ιδρυμάτων τριτοβάθμιας εκπαίδευσης όσον αφορά την παραγωγή επιστημονικών αποτελεσμάτων. “Αυτό είναι κατανοητό ενόψει των ιδιαιτεροτήτων των δραστηριοτήτων της Βουλγαρικής Ακαδημίας Επιστημών, η οποία είναι αποκλειστικά στον τομέα της έρευνας, λένε οι ειδικοί. Αλλά στο άλλο άκρο παραμένουν πανεπιστήμια που έχουν κυρίως εκπαιδευτικές λειτουργίες, δηλαδή δημοσιεύσεις στον κόσμο- διάσημες βάσεις δεδομένων επιστημονικών πληροφοριών.«Αυτό σημαίνει ότι σε αυτά τα πανεπιστήμια διαπιστευμένα διδακτορικά προγράμματα, τα οποία δεν απαιτούν δημοσιεύσεις σε περιοδικά με ευρετήριο για την υπεράσπιση ενός επιστημονικού τίτλου και εγείρει ανησυχίες σχετικά με την ποιότητα της κατάρτισης των διδακτορικών φοιτητών και την αναπαραγωγή του επιστημονικού προσωπικού», κατέληξε η επιτροπή.

Η έκθεση δίνει έμφαση στην ομάδα των ερευνητικών πανεπιστημίων στη Βουλγαρία, «η οποία σε αυτό το στάδιο συγκροτείται μόνιμα από το Πανεπιστήμιο της Σόφιας, τα ιατρικά πανεπιστήμια στη Σόφια, τη Φιλιππούπολη και τη Βάρνα, το TU-Sofia, το UCTM και το Πανεπιστήμιο της Φιλιππούπολης». Σύμφωνα με τους ειδικούς, είναι σκόπιμο να σχηματιστούν ομάδες ερευνητικών υποδομών γύρω τους, συνδυάζοντας διεπιστημονικούς πόρους για τη μεταφορά γνώσης και την καινοτομία. Ωστόσο, ορισμένα από τα μικρότερα πανεπιστήμια με χαμηλότερες ακαδημαϊκές επιδόσεις φοβούνται ότι η εστίαση στα ερευνητικά πανεπιστήμια και τα περισσότερα χρήματα που αναμένεται να προέλθουν από την ΕΕ στο πλαίσιο του Σχεδίου Ανάκαμψης και Αειφορίας, θα οδηγήσει σε ένα νέο φαινόμενο στη χώρα μας – «πανεπιστήμια σε δύο ταχύτητες».