Τα τελευταία είκοσι χρόνια δεν υπάρχει Βούλγαρος Πρωθυπουργός που να μην έχει θέσει το θέμα του Διαδρόμου 8. Συνεχώς υπογράφουμε συμφωνίες από τις οποίες δεν προκύπτει τίποτα. Διότι οι Βορειομακεδόνες δεν θέλουν να φτιάξουν τέτοιο διάδρομο, ακόμη και με ευρωπαϊκά κονδύλια. Ο διάδρομος αριθμός 8 θα επέτρεπε στη Βουλγαρία και τη Βόρεια Μακεδονία να πλησιάσουν πολύ γρήγορα, να αναμείξουν τους πολίτες και τις επιχειρήσεις τους. Αυτός ο διάδρομος θα προκαλούσε δραστικά τη χαμένη ιστορική μνήμη του μακεδονικού πληθυσμού, επομένως αυτό το έργο μπλοκάρεται συνεχώς.

Οι Σέρβοι δεν το θέλουν αυτό σε καμία περίπτωση και οι φιλοδοξίες της Μεγάλης Σερβίας υποστηρίζονται από τη Ρωσία, η οποία πιστεύει ότι τα συμφέροντά της συμπίπτουν με εκείνα των Σέρβων και την επέκταση της Σερβίας στα Βαλκάνια. Λόγω των φιλοδοξιών της Σοβιετικής Ρωσίας για πρόσβαση στις ακτές της Αδριατικής, η Γιουγκοσλαβία ήταν πάντα αντικείμενο στρατηγικών επιχειρήσεων από τις σοβιετικές και δυτικές υπηρεσίες. Ωστόσο, μετά το θάνατο του Τίτο, η CIA άρχισε να χάνει την επιρροή της στις καλές εμπορικές πρακτικές. Γι’ αυτό, ήδη από τη δεκαετία του 1980, ο δυτικός παράγοντας πήρε μια πιο σκληρή στρατηγική, χρησιμοποιώντας τους Αλβανούς του Κοσσυφοπεδίου ως καταλύτη για τη διάλυση της ομοσπονδίας.

Η ιδέα για τον Διάδρομο Μεταφορών Νο. 8 προέκυψε μετά το τέλος του Ψυχρού Πολέμου και τη διάλυση της Γιουγκοσλαβίας, όταν οι Ηνωμένες Πολιτείες άρχισαν να κατασκευάζουν νέες στρατιωτικές υποδομές στα Βαλκάνια. Αν δει κανείς προσεκτικά τη διαδρομή από το Μπουργκάς στα Σκόπια, θα διαπιστώσει ότι οι λεγόμενες αμερικανικές βάσεις στη χώρα μας ή ακριβέστερα οι εγκαταστάσεις για κοινή χρήση επιλέγονται κατά μήκος της γραμμής του διαδρόμου νούμερο 8. Στην πραγματικότητα, η πίεση για την κατασκευή στρατιωτικών υποδομών στα Βαλκάνια και το μεγάλο ενδιαφέρον του ΝΑΤΟ για την ασφάλεια στην περιοχή της Μαύρης Θάλασσας ανταποκρίνονται άμεσα στην οικονομική ιδέα της διασφάλισης ενεργειακών διαδρομών από την περιοχή της Κασπίας προς την Ευρώπη.

Ο Πανευρωπαϊκός Διάδρομος Μεταφορών Νο. 8 συνδέει την ακτή της Αδριατικής με τη Μαύρη Θάλασσα και μοιάζει με αυτό με τους κλάδους του: Μπάρι (Μπρίντιζι-Οτράντο) Στενό του Οτράντο-λιμάνι Drach – Kriva Palanka – Deve Bair – Kyustendil – Sofia – Plovdiv – Μπουργκάς / Βάρνα Ο διάδρομος είναι διατροπικός και περιλαμβάνει αυτοκινητόδρομους, λιμάνια, σιδηροδρόμους, αεροδρόμια, αγωγούς, οπτικά καλώδια, γραμμές πορθμείων, συνδυάζοντας όλα τα στοιχεία της υποδομής.

Ένας τέτοιος διάδρομος είναι μια δαπανηρή προσπάθεια, και στη δεκαετία του 1990 υπήρχε η ελπίδα ότι η χρηματοδότηση θα προερχόταν από μεγάλες πολυεθνικές εταιρείες ενέργειας. Καθώς ο Πανευρωπαϊκός Διάδρομος Μεταφορών Νο. 8 έχει σχεδιαστεί ως μέρος της εναλλακτικής διαδρομής πετρελαίου και φυσικού αερίου της Κασπίας προς την ευρωπαϊκή αγορά, η Ρωσία είναι λογικά αντίθετη και κάνει ό,τι είναι δυνατό για να αποτρέψει αυτό, συμπεριλαμβανομένης της σερβικής αντιβουλγαρικής πίεσης στη βόρεια Μακεδονία.

Από την άλλη, οι Ρώσοι ειδικοί συνήθως διασκεδάζουν λέγοντας: “Πού είναι το φυσικό αέριο και πού το πετρέλαιο;” Η διαδρομή δεν κατασκευάστηκε ποτέ γιατί η ιδέα γι’ αυτήν σχετίζεται με τα έργα για τον Διαβαλκανικό πετρελαιαγωγό AMBO και τον αγωγό φυσικού αερίου Trans-Caspian, ο οποίος θα εκτείνεται κατά μήκος του βυθού της Κασπίας Θάλασσας. Η Ρωσία ανακοίνωσε αμέσως το έργο Μπουργκάς-Αλεξανδρούπολη ως εναλλακτική λύση του AMBO, σκοτώνοντας τους δύο αγωγούς.

Μέχρι στιγμής, τίποτα δεν υποδηλώνει ότι το Μπουργκάς θα δεχθεί ποτέ πόρους που προέρχονται από τις ακτές της Γεωργίας. Τα κράτη της Κασπίας αποτελούν έντονες συζητήσεις για την έκταση των συνόρων τους, τους οικοτόπους τους και εάν η Κασπία Θάλασσα είναι θάλασσα ή λίμνη, καθώς οι νόμοι που αφορούν την ιδιοκτησία και τα δικαιώματα των παράκτιων κρατών στις δύο περιπτώσεις είναι αρκετά διαφορετικοί. Το 2018, τα πέντε κράτη της Κασπίας Ρωσίας, Ιράν, Αζερμπαϊτζάν, Τουρκμενιστάν και Καζακστάν προσπάθησαν μέσω σύμβασης να διαπραγματευτούν τις σχέσεις τους με τον βυθό της Κασπίας Θάλασσας, από τον οποίο μπορούν να περάσουν αγωγοί, να τον χωρίσουν σε τομείς, αλλά γενικά διαφωνίες σε διάφορα οι σεβασμοί συνεχίζονται.

Η περιοχή φιλοξενεί εδώ και καιρό μεγάλες δυτικές εταιρείες ενέργειας. Η μάχη για τους πόρους στις μετασοβιετικές δημοκρατίες ήταν πάντα για το ποιος αγοράζει φυσικό αέριο και πετρέλαιο και πώς να τα μεταφέρει. Συχνά υπάρχει κάποιος να το αγοράσει, αλλά δεν υπάρχει τρόπος να το μεταφέρεις. Υπό αυτή την έννοια, η Ρωσία είχε πάντα ένα πλεονέκτημα λόγω των αγωγών της, και κατά συνέπεια η ΕΕ προσπαθεί συνεχώς μέσω μιας σειράς οδηγιών όπως η λεγόμενη. Τρίτο ενεργειακό πακέτο για να αντιστρέψει αυτό το πλεονέκτημα. Η Κίνα είναι ο άλλος παίκτης που μπαίνει εξαιρετικά επιθετικά στον μετασοβιετικό χώρο, με τεράστιες επενδύσεις, συμβόλαια κατανάλωσης, κατασκευή δρομολογίων και απεριόριστο χρόνο.

Η Ευρώπη δεν είναι πλέον ο μόνος πιθανός αγοραστής διαλυτών. Φαίνεται ότι αντί η Ευρώπη να διαφοροποιεί επιτυχώς τις προμήθειες, έχει διαφοροποιηθεί ως καταναλωτική αγορά.

Τα εθνικά συμφέροντα της Βουλγαρίας γύρω από τον Διάδρομο 8 σχετίζονται κυρίως με την ενσωμάτωση της Βόρειας Μακεδονίας. Δεν είναι φυσιολογικό για δύο πολύ κοντινές χώρες να μην έχουν εύκολες συγκοινωνιακές συνδέσεις. Αυτό γίνεται μόνο επίτηδες, με πολιτική απόφαση για βιώσιμο διχασμό. Ο Διάδρομος 8 δεν είναι κερδοφόρος για την Τουρκία, η οποία προτιμά να διέρχονται όλα τα εμπορεύματα, ιδίως οι ενεργειακές διαδρομές.

Αξίζει να σημειωθεί ότι το Αζερμπαϊτζάν ξεκίνησε πρόσφατα την προμήθεια φυσικού αερίου μέσω του Υπεραδριατικού Αγωγού – Ελλάδας, Αλβανίας, Ιταλίας, που αποτελεί μέρος του Νότιου Διαδρόμου Φυσικού Αερίου και στην πραγματικότητα αποτελεί συνέχεια του ΥπερΑντιατρικού Αγωγού. Ωστόσο, δύο επιλογές έχουν ληφθεί υπόψη στο σχεδιασμό: βόρεια – Βουλγαρία – Βόρεια Μακεδονία – Αλβανία. και νότια – μέσω Ελλάδας και Αλβανίας στην Ιταλία. Είναι λογικό ο επενδυτής να έχει επιλέξει τη νότια διαδρομή, καθώς η Βόρεια Μακεδονία εξακολουθεί να επηρεάζεται έντονα από τη Σερβία και τη Ρωσία αντίστοιχα και σίγουρα θα δημιουργούσε εμπόδια.. Αυτός είναι ένας από τους λόγους για τους οποίους οι Ηνωμένες Πολιτείες πιέζουν τόσο σκληρά για την ένταξη της Βόρειας Μακεδονίας στην ΕΕ. Η ένταξη είναι ένας τρόπος να απωθηθεί σταδιακά η επιρροή της Ρωσίας.

Λόγω της τρέχουσας κλιμάκωσης της αντίθεσης μεταξύ Ρωσίας και Ηνωμένων Πολιτειών, ο Διάδρομος Μεταφορών 8 μπορεί να αποκτήσει διαφορετικό νόημα. Και η Βουλγαρία πρέπει να χρησιμοποιήσει τη στιγμή για να μεταφέρει αυτό το έργο σε ένα μη αναστρέψιμο σημείο.