Το δεύτερο εξάμηνο του 2021 η Ελλάδα μπήκε σε κλίμα νίκης μετά τις συμφωνίες αμυντικής συνεργασίας που υπέγραψαν με Γαλλία και ΗΠΑ. Αν και η συμφωνία που υπεγράφη με τις ΗΠΑ δεν ήταν νίκη, αλλά η ελληνική κυβέρνηση το ανακοίνωσε στη δημοσιότητα. Ωστόσο, με το νέο έτος άρχισαν να φτάνουν στην Αθήνα δυσάρεστα νέα το ένα μετά το άλλο. Οι κραυγές νίκης δίνουν σταδιακά τη θέση τους στον ήχο των κουδουνιών.

Το έργο EastMed στο νεκροκρέβατό του

Στην κορυφή των κακών ειδήσεων για την Αθήνα είναι η απόσυρση της υποστήριξής τους από τις ΗΠΑ από το έργο EastMed, το οποίο φέρεται να είναι ένα από τα πιο φιλόδοξα ενεργειακά έργα του αιώνα. Ωστόσο, τα τελευταία χρόνια οι ΗΠΑ βρίσκονται σε κατάσταση εγκατάλειψης της παραδοσιακής πολιτικής ισορροπίας μεταξύ Τουρκίας και Ελλάδας και τυλίγοντας συκώτι και συκώτι με την Αθήνα.
Με αυτό το έργο, το οποίο παρουσιάστηκε για πρώτη φορά το 2013, προβλεπόταν ότι το φυσικό αέριο που θα βρεθεί στην Ανατολική Μεσόγειο από το Ισραήλ και την Ελληνοκυπριακή Διοίκηση (GCA) θα μεταφερόταν στην Ευρώπη μέσω της Ελλάδας μέσω αγωγών που θα τοποθετηθούν στο πλαίσιο του θάλασσα. Σύμφωνα με τα ελληνικά μέσα ενημέρωσης, η Ουάσιγκτον ανακοίνωσε ότι σταμάτησε να υποστηρίζει την EastMed με ένα «non-paper» που στάλθηκε ταυτόχρονα σε Αθήνα, Λευκωσία και Ιερουσαλήμ την πρώτη εβδομάδα του έτους. Κανείς δεν έχει δει ακόμα το πλήρες κείμενο. Σε δελτίο Τύπου της Πρεσβείας των ΗΠΑ στην Αθήνα, αναφέρεται ότι οι ΗΠΑ συνεχίζουν να δεσμεύονται στην περιφερειακή συνεργασία και την καθαρή ενέργεια και πλέον θα στρέψει την προσοχή τους στη διασύνδεση συστημάτων ηλεκτρικής ενέργειας που υποστηρίζουν τόσο το φυσικό αέριο όσο και τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.

Όταν αποκαλυφθεί η αληθινή πρόθεση

Στην πραγματικότητα, το έργο EastMed θα κόστιζε τρεις φορές περισσότερο από τα αντίστοιχα του. Για το λόγο αυτό δεν κρίθηκε ποτέ ρεαλιστικό από τους ενεργειακούς και οικονομικούς κύκλους. Οι ΗΠΑ και η Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) αρχικά χαιρέτησαν το έργο με το σκεπτικό ότι θα αποτελούσε εναλλακτική λύση στο ρωσικό αέριο που αγόραζε η Ευρώπη. Ωστόσο, σύντομα έγινε σαφές ότι ο στόχος της Ελλάδας δεν ήταν να σώσει την Ευρώπη από την εξάρτηση από το ρωσικό αέριο, αλλά να αποκλείσει την Τουρκία από την Ανατολική Μεσόγειο. γιατί το έργο δεν ήταν οικονομικά βιώσιμο. Δεδομένου ότι οι σωλήνες που θα τοποθετηθούν θα περνούσαν και από τις περιοχές της υφαλοκρηπίδας που διαφωνούν με την Τουρκία, η Ελλάδα υπολόγισε ότι με αυτόν τον τρόπο θα επέβαλε σιωπηρά και τις απόψεις της στη διεθνή κοινότητα.
Οι ΗΠΑ αποχώρησαν από το έργο και πήραν το παιχνίδι της Ελλάδας.

Δεύτερο σοκ στις εταιρείες πετρελαιοειδών

Πριν ξεπεράσει η Ελλάδα το σοκ του EastMed, αυτή τη φορά η γαλλική «Total» και η αμερικανική «Exxonmobil» ανακοίνωσαν ότι θα σταματήσουν επ’ αόριστον τις σεισμικές ερευνητικές τους δραστηριότητες στη νότια και δυτική Κρήτη.
Και οι δύο εταιρείες αδειοδοτήθηκαν το 2019 επί προηγούμενης κυβέρνησης Αλέξη Τσίπρα. Με την ισχύουσα σύμβαση, οι σεισμικές έρευνες έπρεπε να έχουν ολοκληρωθεί έως το 2022. Όπως γίνεται αντιληπτό, η αντίθεση των ΗΠΑ στο έργο EastMed ήταν αποτελεσματική σε αυτή την απόφαση των εταιρειών, η οποία χαρακτηρίστηκε ως το δεύτερο σοκ από τα ελληνικά ΜΜΕ.

Δίκαιος Δαυίδ «Χρήστος Ροζάκης»

Άλλη μια δήλωση που έφερε σε δύσκολη θέση την κυβέρνηση Κρυιάκου Μητσοτάκη προήλθε από τον πρώην υφυπουργό Εξωτερικών Χρήστο Ροζάκη. Μιλώντας σε ραδιοφωνικό κανάλι, ο Ροζάκης υποστήριξε ότι η Ελλάδα εγκατέλειψε το αίτημα για 12 μίλια σε χωρικά ύδατα και αποδέχτηκε τη φόρμουλα των 10 μιλίων. Τα λόγια αυτά του Ροζάκη, που ήταν και στην ελληνική αποστολή που συμμετείχε για λίγο στις διερευνητικές συνομιλίες, προκάλεσαν, όπως ήταν αναμενόμενο, μεγάλη αντίδραση στην Αθήνα. Οι ελληνικές αρχές έσπευσαν να αρνηθούν τον ισχυρισμό.
Ο Ροζάκης είναι ένας αξιοσέβαστος δικηγόρος που είναι επίσης γνωστός στη διεθνή κοινότητα. Ο Ροζάκης είναι γνωστός ως ο δικαστής που συμμετείχε στις περισσότερες αποφάσεις κατά της χώρας του στα χρόνια του στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. Έχει μια προσωπικότητα που δεν φοβάται να πει αυτό που σκέφτεται. Αποβλήθηκε από την Ανώτατη Ακαδημία Επιστημών αφού είπε «Ο Μέις είναι πιο κοντά στις παραλίες της Ανατολίας» σε τηλεοπτικό πρόγραμμα στο οποίο συμμετείχε τον περασμένο Νοέμβριο.

Εξομολόγηση από διερευνητικές συνομιλίες

Με μεγάλη μυστικότητα διεξάγονται διερευνητικές συνομιλίες Τουρκίας-Ελλάδας, στις οποίες συζητούνται τα προβλήματα του Αιγαίου. Μπορεί να λεχθεί ότι η ελληνική πλευρά, πλην ελαχίστων εξαιρέσεων, έχει τηρήσει την αρχή της εμπιστευτικότητας μέχρι σήμερα. Δεν γίνεται κατανοητή η αντίδραση των ελληνικών ΜΜΕ στον Ροζάκη. Τι πιο φυσικό από το γεγονός ότι στις διαπραγματεύσεις που διεξάγονται εδώ και 20 χρόνια, έχουν τονιστεί διαφορετικά πλάτη χωρικών υδάτων στην αναζήτηση συναίνεσης;
Αυτό που πραγματικά τραβάει την προσοχή στα λόγια του Ροζάκη είναι ότι πρώην μέλος της αντιπροσωπείας παραδέχτηκε ότι στις Διερευνητικές Συνομιλίες συζητήθηκαν και άλλα θέματα εκτός από την υφαλοκρηπίδα.

Χρονοδιάγραμμα Προσέγγισης με το Ισραήλ

Η απόσυρση της υποστήριξης των ΗΠΑ από το έργο EastMed δημιουργεί επίσης μια μοναδική ευκαιρία στη διαδικασία εξομάλυνσης των σχέσεων της Τουρκίας με το Ισραήλ. Υπάρχει ένα ρητό, «Κάθε συμφορά είναι προάγγελος της ευτυχίας». Κατά τη διαδικασία της τηλεφωνικής διπλωματίας που ξεκίνησε με την απελευθέρωση δύο Ισραηλινών τουριστών, οι οποίοι συνελήφθησαν στα τέλη του περασμένου έτους ενώ έβγαζαν φωτογραφίες στον τηλεοπτικό πύργο Çamlıca, μετά από παρέμβαση του Προέδρου Ταγίπ Ερντογάν. φαίνεται ότι έχει κάνει πολύ δρόμο. Οι σχέσεις μεταξύ των κρατών είναι εύκολο να σπάσουν, αλλά δύσκολο να επιδιορθωθούν, χρειάζεται περισσότερος χρόνος. Αυτή τη φορά, υποθέτω ότι το Ισραήλ θέλει επίσης να πουληθεί λίγο αργά. Προσεγγίζοντας την Τουρκία αφενός, τονίζει επίσης ότι δεν θέλει με κάθε ευκαιρία να χαλάσει τις σχέσεις του με την Ελλάδα και την ελληνοκυπριακή διοίκηση.
Η πολιτική της απομόνωσης της Τουρκίας, που επινόησε ο Μητσοτάκης μαζί με τον υπουργό Εξωτερικών Νίκο Δένδια, άρχισε να ραγίζει. Καθώς τα χαρτιά μπερδεύονται ξανά στην Ανατολική Μεσόγειο, είναι καιρός να επιταχυνθούν οι προσπάθειες της Άγκυρας να απαλλαγεί από την πολιτική της «πολύτιμης μοναξιάς». Αρκεί να μην κολλάς με παλιές εμμονές.