Έχουν περάσει 15 χρόνια από το τέλος της τελευταίας απεργίας των σεναριογράφων του Χόλιγουντ, αλλά πάνω από όλα όσοι παρακολουθούσαν ήδη την τηλεοπτική σειρά τότε το θυμούνται καλά: για 100 ημέρες, μεταξύ 2007 και 2008, οι σεναριογράφοι άφησαν κάτω τα στυλό τους και έκλεισαν φορητούς υπολογιστές, σταματώντας την παραγωγή των περισσότερων τηλεοπτικών σειρών αλλά και πολλών ταινιών.
Γι’ αυτό, κάνοντας κύλιση στις λίστες επεισοδίων, ανακαλύπτουμε ότι η σειρά που προβλήθηκε το 2008 έχει πολύ μικρότερες σεζόν – και δεν θα μάθουμε ποτέ τίποτα για τις νέες που ετοιμάζονταν εκείνους τους μήνες, επειδή ακυρώθηκαν άμεσα. Και τώρα η ιστορία επαναλαμβάνεται: από τις 2 Μαΐου η WGA, η Συντεχνία Συγγραφέων της Αμερικήςτο σωματείο που συγκεντρώνει πάνω από 10.000 συγγραφείς, απεργεί (απεργία που ψήφισαν και υποστηρίζουν το 97% των μελών του).
Στις Ηνωμένες Πολιτείες έχουν ήδη σταματήσει όλα τα Late Show, δηλαδή οι συζητήσεις του αργά το βράδυ, που εναλλάσσουν μονολόγους των παρουσιαστών και συνεντεύξεις με καλεσμένους, όπως και το Saturday Night Live και τα πρώτα νέα από τα πλατό των σειρών στο η πρόοδος αρχίζει να φτάνει: οι πολυαναμενόμενες δεύτερες σεζόν του Σπίτι του Δράκου Και The Lord of the Rings: The Rings of Powerγια παράδειγμα, αποφάσισαν να συνεχίσουν τα γυρίσματα ακόμη και χωρίς την παρουσία των εκπομπών, γνωστοποιώντας ότι η συγγραφή των σεναρίων ήταν ήδη σε αρκετά προχωρημένο στάδιο ώστε να μπορεί να γίνει χωρίς περαιτέρω τροποποιήσεις.
Η πέμπτη και τελευταία σεζόν του Stranger Thingsαπό την άλλη, έχει μπλοκάρει την παραγωγή που μόλις ξεκίνησε, και το ίδιο ισχύει και για άλλες εκπομπές με μεγάλη εκτίμηση τον τελευταίο καιρό, όπως το sitcom Abbott Elementaryη ανθολογία αμερικανική ιστορία τρόμουτο συναρπαστικό Κιτρινοτζάκετ. Αλλά από την περίφημη απεργία του 2007-2008 το πανόραμα της βιομηχανίας του κινηματογράφου και της τηλεόρασης έχει αλλάξει βαθιά, και αυτός είναι ακριβώς ο λόγος που οι συγγραφείς σταυρώνουν τα χέρια – και γιατί το αποτέλεσμα της κινητοποίησης είναι εντελώς αβέβαιο.
Η άφιξη των πλατφορμών ροής και οι μεγάλες συγχωνεύσεις μεταξύ εταιρειών ψυχαγωγίας έχουν ταυτόχρονα πολλαπλασιάσει εκθετικά τον αριθμό των σειρών που γράφτηκαν και παράγονται και έκαναν τη δουλειά των σεναριογράφων πιο επισφαλή, λιγότερο μακροπρόθεσμη και λιγότερο αμειβόμενη: οι τηλεοπτικές σεζόν είναι πλέον κατά μέσο όρο πολύ μικρότερες. σε 8 ή 10 επεισόδια, σε σύγκριση με το πρότυπο του παρελθόντος, που έβλεπε 22 επεισόδια ετησίως και λιγότερα επεισόδια για να γράψετε σημαίνει μικρότερο μισθό.
Η πρακτική των mini-rooms, δηλαδή μικρότερων αιθουσών σεναριογράφων, με λιγότερους εργάτες και λιγότερη προστασία, είναι ολοένα και πιο διαδεδομένη. Επιπλέον, τα υπολείμματα, δηλαδή οι χρηματικές αποζημιώσεις που έλαβαν οι συγγραφείς μετά την πρώτη προβολή των επεισοδίων που έγραψαν, έχουν μειώσει πολύ, χάρη στις επαναλήψεις, τις εγχώριες κυκλοφορίες βίντεο, τις διανομές στο εξωτερικό: ήταν εκείνες που βασίστηκαν κυρίως επιβίωση των σεναριογράφων μεταξύ μιας δουλειάς και της άλλης, αλλά τώρα οι περισσότερες σειρές πηγαίνουν απευθείας στο streaming, το οποίο δίνει πολύ λίγα υπολείμματα (μια συγγραφέας έγραψε στο Twitter ότι έλαβε 12.000 $ σε υπολείμματα από την πρώτη της σειρά που γράφτηκε για ένα παραδοσιακό δίκτυο και μόνο 4 $ από την πρώτη του εκπομπή που γράφτηκε για ροή).
Υπολογίστηκε ότι, προσαρμόζοντας τα στοιχεία για τον πληθωρισμό, η μέση αμοιβή ενός τηλεοπτικού σεναριογράφου έχει μειωθεί κατά 23% τα τελευταία χρόνια, και όλα αυτά ενώ τα εισοδήματα των στελεχών των μεγάλων ομίλων streaming, διαπραγματεύονται στο δημόσιο και ολοένα και πλησιάζουν το δυναμικοί χρηματοοικονομικοί κολοσσοί, ανήλθαν σε εξωφρενικά νούμερα. Πάνω από όλα, τότε αιωρείται ο φόβος της τεχνητής νοημοσύνης: σε ένα πανόραμα που ήδη κυριαρχείται από τις επιταγές των αλγορίθμων, έχει ήδη τεθεί η δυνατότητα αντικατάστασης των συγγραφέων με προγράμματα υπολογιστών όπως το ChatGPT.
Το WGA, κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων πριν από την απεργία, ζήτησε από τα στούντιο να πιστοποιήσουν ότι δεν θα χρησιμοποιούσαν αυτά τα προγράμματα για να αντικαταστήσουν τους συγγραφείς, αλλά τα στούντιο αρνήθηκαν το αίτημα, προσφέροντας μόνο “μαθήματα ανανέωσης για τις νέες τεχνολογίες” ως αντάλλαγμα. Απεργία λοιπόν: εδώ και μέρες γίνονται πικετοφορίες και διαμαρτυρίες μπροστά στα στούντιο και τις εξέδρες, με διάφορους ηθοποιούς και σκηνοθέτες να διαδηλώνουν αλληλέγγυοι στους συναδέλφους τους σεναριογράφους. Αλλά είναι ένας αγώνας που υπόσχεται να είναι μακρύς και αβέβαιος, επίσης επειδή ειδικότερα οι πλατφόρμες ροής έχουν πλέον συνηθίσει να αγοράζουν το περιεχόμενό τους σε όλο τον κόσμο και, τουλάχιστον για λίγο, θα μπορούσαν να κάνουν χωρίς αμερικανικό περιεχόμενο.
Το ερώτημα, ωστόσο, απασχολεί πολύ και εμάς τους τηλεθεατές: ποιος είναι καλός για ένα οπτικοακουστικό ψυχαγωγικό πανόραμα που διαχειρίζονται αλγόριθμοι και στελέχη πολυεθνικών που ενδιαφέρονται μόνο για τις χρηματιστηριακές τιμές;
“Τζάνκι του Διαδικτύου. Κύριος της μπύρας. Επαγγελματίας ζόμπι. Εξερευνητής. Αφοσιωμένος υπέρμαχος του καφέ. Μελετητής του Διαδικτύου.”