(Adnkronos) – Παρά τα πολυάριθμα κίνητρα που έχουν σχεδιαστεί όλα αυτά τα χρόνια για την προώθηση των συγχωνεύσεων και των ενώσεων δήμων, η Ιταλία εξακολουθεί να είναι μια χώρα εξαιρετικά κατακερματισμένη από διοικητική άποψη. Πάνω από 5.500 ιταλικοί δήμοι (70% του συνόλου) με λιγότερους από 5.000 κατοίκους. Όλοι μαζί, αυτοί οι χιλιάδες οργανισμοί έχουν λιγότερους από 10 εκατομμύρια κατοίκους (9.768.705). Με άλλα λόγια, το 70% των δημάρχων αντιπροσωπεύει περίπου το 16% των Ιταλών. Αυτά είναι μερικά από τα στοιχεία που προέκυψαν από επεξεργασία του Κέντρου Μελετών Τοπικών Αρχών για το Adnkronos με βάση τα στοιχεία του Istat και της Eurostat.

Παρά τα αναμφισβήτητα πλεονεκτήματα που θα συνεπαγόταν η ενοποίηση των διαφόρων διοικήσεων τόσο όσον αφορά τη συγκράτηση του κόστους όσο και την αποδοτικότητα των υπηρεσιών, μεταξύ 1995 και 2020 πραγματοποιήθηκαν μόνο 141 συγχωνεύσεις, εκ των οποίων οι 107 στις περιφέρειες με τακτικό καταστατικό και οι 34 στις περιφέρειες με ειδικό καταστατικό. Αυτά συγκεντρώθηκαν κυρίως στη Βόρεια Ιταλία, με τη Λομβαρδία (31 συγχωνεύσεις), το Trentino Alto Adige (29), το Piedmont (22) και το Veneto, το οποίο κατέγραψε 14 καθώς και την Τοσκάνη, στην πρώτη θέση. Δεκατρείς συγχωνεύσεις σε γη Emilian, 8 μεταξύ οντοτήτων που εδρεύουν στο Marche, 5 συγχωνεύσεις από το Friuli και, τέλος, 2 συγχωνεύσεις στην Καλαβρία και μία στην Απουλία, τη Λιγουρία και την Καμπανία.

Έχοντας επισημάνει τη χαμηλή δημοτικότητα των αυθόρμητων συγχωνεύσεων, έχουν γίνει αρκετές προσπάθειες με την πάροδο των ετών να χαμηλώσουν ένα μαχαίρι για να μειωθεί, εκ των άνω, ο αριθμός των ιταλικών δήμων. Ένα σχετικά πρόσφατο παράδειγμα, που δεν είχε συνέχεια, είναι το Νομοσχέδιο. 3420. Ήταν το έτος 2016. Το νομοσχέδιο γεννήθηκε εντός του Δημοκρατικού Κόμματος, με πρωτοβουλία των βουλευτών Lodolini, Fanucci, Zoggia, Ascani, Boldrini, Bossio, Fedi, Fragomeli, Gandolfi, Giuseppe Guerini, Lattuca, Naccarato, Patriarca, Pelillo , Petrini, Salvatore Piccolo, Porta, Sbrollini, Valente και Zan. Η ιδέα ήταν να καταστεί υποχρεωτική η συγχώνευση όλων των δήμων με πληθυσμό κάτω των 5.000 κατοίκων.

Στο κείμενο του νομοσχεδίου υπογραμμιζόταν ότι πλέον «αποδεικνύεται στατιστικά ότι η ζώνη των δήμων μεταξύ 5.000 και 10.000 κατοίκων είναι αυτή που επιτρέπει το βέλτιστο μέγεθος γιατί, αφενός, επιτρέπει τη διατήρηση μιας διάστασης σε ανθρώπινης κλίμακας, ενός περιβάλλοντος στο οποίο γνωρίζουμε ο ένας τον άλλον και όπου είναι επίσης ωραίο να ζεις και, από την άλλη πλευρά, συνδυάζει αυτή την πτυχή με την ικανότητα του δημοτικού οργάνου να προσφέρει καλές υπηρεσίες, δημιουργώντας οικονομίες κλίμακας που επιτρέπουν η βελτιστοποίηση των πόρων. , είναι αυτή στην οποία παρατηρήθηκε η χαμηλότερη κατά κεφαλήν δαπάνη των λειτουργιών της γενικής διοίκησης στους δήμους». Δημογραφικό εύρος, αυτό -τουλάχιστον στα χαρτιά- βέλτιστο, που στην Ιταλία έχει μόλις 1.178 δήμους (15% του συνόλου). Ακόμη λιγότερες είναι οι διοικήσεις που μετρούν από 10 χιλιάδες έως 15 χιλιάδες κατοίκους (6% του συνόλου), ενώ υπάρχουν 732 ιδρύματα που ξεπερνούν τις 15 χιλιάδες κατοίκους.

Είναι όμως η Ιταλία μοναδική περίπτωση στην Ευρώπη; Ποιο είναι το μέσο μέγεθος των διοικητικών μονάδων συγκρίσιμο με τους δήμους μας στα υπόλοιπα κράτη μέλη; Βασικά, όχι. Η Ιταλία βρίσκεται σε καλή εταιρεία στην ΕΕ όσον αφορά το μέγεθος του πληθυσμού των τοπικών της αρχών. Οι δήμοι μας έχουν κατά μέσο όρο 7.498 κατοίκους, αλλά υπάρχουν 9 χώρες κάτω από αυτόν τον μέσο όρο. Το κράτος μέλος όπου οι τοπικές διοικητικές μονάδες είναι κατά μέσο όρο μικρότερες είναι η Τσεχική Δημοκρατία, η οποία, με συνολικό πληθυσμό 10,7 εκατομμυρίων κατοίκων, έχει 6.258 obcí (εδαφικές υποδιαιρέσεις δεύτερου επιπέδου, συγκρίσιμες με τους δήμους μας) που αριθμεί κατά μέσο όρο 1.710 κατοίκους. Η Ελλάδα (1.763), η Σλοβακία (1.865) και η Γαλλία (1.911) βρίσκονται επίσης κάτω από τον μέσο πληθυσμό των 2.000 κατοίκων ανά τοπική διοικητική μονάδα. Η τελευταία είναι η ευρωπαϊκή χώρα που έχει μακράν τον υψηλότερο αριθμό δήμων: 34.966 σε σύγκριση με πληθυσμό ελαφρώς υψηλότερο από τον ιταλικό (66.816.191 έναντι των ιταλικών 59.257.566, στοιχεία της Eurostat που ενημερώθηκαν έως το 2021).

Κατά μέσο όρο, οι ουγγρικές τοπικές αρχές είναι επίσης αραιοκατοικημένες, με 3.084 κατοίκους, Πορτογάλους (3.416), Αυστριακούς (4.264) και Λουξεμβούργους (6.223) και Ρουμάνους (6.944). Η Ουγγαρία κατέχει το ρεκόρ του μικρότερου δήμου ποτέ, αυτόν του Debréte, που μετρά -σύμφωνα με στοιχεία της Eurostat που αναφέρονται στο 2021- μόλις 8 κατοίκους. Τείνει να είναι στη βόρεια Ευρώπη που οι διοικήσεις είναι διαστατικά μεγαλύτερες: στην κορυφή της κατάταξης είναι η Δανία, η οποία έχει μόνο 99 κοινοτάρχη που, κατά μέσο όρο, αποτελούν λίγο λιγότερο από 60 χιλιάδες άτομα (58.990). Ακολουθούν η Ολλανδία, όπου ο μέσος πληθυσμός των 355 τοπικών διοικητικών ενοτήτων είναι 49.035 κάτοικοι, η Λιθουανία (μέσος όρος πληθυσμού 46.595), η Σουηδία (35.791), η Ιρλανδία (28.686 κάτοικοι) και η Μπουλαγάρια (26.100).